پرسشها و پاسخها، ص: 166

و مانند آن زنی كه پشم های تابيده خود را پس از استحكام و استواری وا می تابانيد، نباشيد.

امام باقر عليه السلام فرمودند:

«نگهداری عمل از خود عمل مشكل تر است راوی گفت: نگهداری عمل يعنی چه؟ امام فرمود: يعنی انسان عملی برای خدای يكتا دور از چشم مردم انجام می دهد و در نامه عمل او همين طور ثبت می شود، بعد آن عمل را بازگو می كند آن عمل از صورت يك عمل سرّی محو می شود و به عنوان يك عمل علنی در نامه عمل او ثبت می گردد. بار ديگر آن عمل را بازگو می كند. در اين وقت آن عمل از ديوان حسنات محو می شود و به عنوان يك عمل ريايی در ديوان سيّئات او ثبت می گردد» «1».

در قرآن كريم بحثی به عنوان «حبط عمل» مطرح شده كه به معنای از بين رفتن اعمال خير به سبب گناهان می باشد. بنابر اين در مسأله حفظ عمل، شناخت آن چه كه باعث نابود شدن عمل و آفت زدگی عمل می شود از اهميّت زيادی برخوردار است. بايد اين عوامل آفت زدگی و حبط اعمال را شناخت و از آن ها دوری گزيد.

عواملی كه اعمال آدمی را به خطر می افكند و يا تباه می سازد بسيار است از جمله: 1- منّت گذاردن و آزار رساندن «2» 2- عجب «3» 3- حسد «4» 4- ريا «5»

______________________________
(1) وسائل الشيعه: 1/ 75، باب 14، حديث 167؛ الكافی: 2/ 296، حديث 16

(2) «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تُبْطِلُوا صَدَقَاتِكُم بِالْمَنِّ وَالْأَذَی كَالَّذِی يُنفِقُ مَالَهُ رِئَاءَ النَّاسِ وَلَا يُؤْمِنُ بِاللَّهِ

(3) الكافی: 2/ 313، حديث 3؛ ميزان الحكمه: 7/ 3458، حديث 11854.

(4) الكافی: 2/ 306؛ وسائل الشيعه: 15/ 365، باب 55، حديث 20755.

(5) وسائل الشيعه: 1/ 69، باب 11، حديث 16؛ وسائل الشيعة: 1/ 72، باب 12