ترجمه نهج البلاغه، ص: 352

اگر كسی گفت: حقّی نيست، به او مراجعه مكن. و اگر كسی گفت: هست، همراهش برو بدون اينكه او را به وحشت اندازی يا تهديد كنی يا قرين سختی و فشار نمايی، و آنچه از طلا و نقره به عنوان زكات می دهد بگير. اگر برای او گاو و گوسپند و شتر باشد بدون اجازه اش كنار حيوانات مرو، چرا كه بيشتر آنها مال اوست. وقتی نزد چهارپايان رسيدی نه مانند مالكی كه بر آنها سلطه دارد به آنها نظر كن، و نه مثل كسی كه بر او سختگيری نمايد، چهارپايان را رم مده و به وحشت مينداز، و مالكش را به خاطر آنها ناراحت مكن. حيوانات را دو دسته قرار داده، سپس صاحبش را آزاد بگذار، هر قسمت را پذيرفت تو هم بپذير و بر او ايراد مگير، سپس باقيمانده را در دو قسمت كن، و باز مالكش را آزاد بگذار، او هر دسته را اختيار كرد متعرضش مشو. پيوسته اين تقسيم كردن را ادامه بده تا به اندازه حقی كه از خداوند در مال اوست بمانيد، سپس حق خدا را از او دريافت دار. و اگر به هم خوردن آن تقسيم را درخو است كرد بپذير، و دو قسمت را يكی كن، دوباره برنامه تقسيم را از سر بگير، تا حق خدا را از مال او دريافت داری. شتر پير و از پاافتاده و دست و پا شكسته و بيمار و مسلول و عيب دار را به عنوان زكات قبول مكن.

غير از كسی را كه به او اعتماد داری بر آنها امين قرار مده، امينی كه نسبت به اموال مسلمانان درستكار باشد، تا جايی كه آن اموال را به حاكم مسلمانان برساند و حاكم هم بين مردم پخش كند. جز خيرخواه، و مهربان، و امين، و حافظْ، چوپاانی بر حيوانات مگمار، كه با حيوانات درشتی نكند و آنها را به جبر و مشقّت نراند، و نرنجاند و خسته ننمايد. هر آنچه نزد تو جمع شد به سرعت به سوی ما فرست تا آن را در محلی كه خدا دستور داده مصرف كنيم. وقتی آن اموال را به امين سپرسدی به او سفارش كن بين شتر و بچّه شيرخواره اش فاصله نيندازد، و آن قدر شيرش