عبرت های روزگار، ص: 191

مرحوم محقق رفت. و نخستين سخنی كه مرحوم محقق با او گفت، اين بود: هيچ می دانی كسی را شاگردی كرده ای كه با دربار و درباريان همنشين و هم مجلس بوده است؟

بيچاره زاهدان مُزَوِّر كه می خرند

دنيا به دين، كه سود ندارد بجز زيان «1» آری، مشربِ اولياء خدا اين است:

رضای دوست بدست آر و ديگران بگذار «2» بنابراين ديگران را نمی شناسد و نمی فهمند، و غمی نيز از ايشان به دل راه نمی دهند.

چه باك، اگر جمله خلق بد خواهند «3» از اين رو تنها خواست و مشيّت او را دنبال می كنند. و تنها او را بندگی می نمايند. و در بند هيچ چيز جز او نيستند. آری، نه تشنه آبرو هستند، و نه كشته نام و نشان. لذا اگر رضای خدا را در اين يابند كه رو به دربار يابند، چنين می كنند، تا شايد گرهی از كار فروبسته ديگران بگشايند.

علامه گفت: آری، می دانم. خواجه با دربار مرتبط است. محقق گفت:

«فَانَّ الصاحِبَ مُعْتَبَرٌ بِصاحِبه» «4» هر كسی را با دوستش می شناسند.

دوست اگر شرير باشد، دوستش نيز شرور خواهد بود.

«فَانَّ الشرَّ بِالشرّ مُلْحَق» «5»

______________________________
(1) نجم الدين رازی، متوفی 451.

(2) سعدی، 691.

(3) حسين بن اسعد دهستانی، قرن هفتم.

(4) نهج البلاغه، نامه 69.

(5) نهج البلاغه، نامه 69.