بهشت و نعمتهاي آن براي افراد با ايمان بر اثر تفضل و رحمت خداوند است، اما دوزخ و عذابهاي آن براي گناهكاران براساس استحقاقي است كه خود در طول زندگي با نيت بد و كارهاي نارواي خويش پايهگذار آن بودهاند. گناه كار با معصيت خود نيروي خدادادي را در مجاري ناروا و در راه مخالفت با فرمان الهي به كار مياندازد و در امانت الهي خيانت ميكند به جرم خيانت در امانت و ارتكاب جرايم استحقاق كيفر دارد .
قرآن مجيد ميفرمايد: به دوزخيان ميگوييم: بچشيد عذاب سوزان را، اين كيفر اعمالي است كه در دنيا مرتكب شدهايد و از پيش براي خود فرستادهايد.
اما نيكوكار با عمل خود استحقاق پاداش ندارد، چون اعمال خوب و بدي را كه مردم در دنيا انجام ميدهند به وسيله اعضاي بدن و قوايي است كه آفريدگار توانا در وجودشان به امانت سپرده است. بنابراين، براي انجام وظيفهاي كه عهدهدار بوده حق مطالبه پاداش ندارد. بنابراين، اگر پروردگار كريم به افراد با ايمان و درست كار جزاي خير ميدهد آن هم به طور مضاعف و در بهشت رحمت از تمام نعمتها برخوردارشان ميسازد براساس تفضل است نه استحقاق. قرآن مجيد ميفرمايد: پرهيزكاران در بهشت جاي ميگيرند اين هم تفضل و رحمتي است از ناحيه پرودگار تو.
حال كه اصل پاداش الهي، يك نوع تفضل و رحمت است فزوني و ازدياد اجر نيز تفضل بيشتر خداوند متعال نسبت به بندگانش را ميرساند.
منبع : پاسخگو