طلب دانش

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1 ـ جعفریات : 230 ; مستدرک الوسائل : 2 / 414 ، باب 64 ، حدیث 2338 .

2 ـ امالى صدوق : 27 ، المجلس الثامن ، حدیث 2 ; تحف العقول : 215 ; بحار الانوار : 68 / 275 ، باب 78 ، حدیث 2 .

کتاب خدا و روایات براى علم و عالم و متعلّم ارزشى فوق العاده قایلند دانش : چراغ راه ، حرارت عقل ، بینایى و بصیرت ، ارزش و قیمت و شرافت و کرامت است .در این جهان و آن جهان رفعت و مقام و مرتبه و شان ، اختصاص به اهل ایمان و بیش از آنها به عالمان مومن دارد .. . . یَرْفَعِ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنکُمْ وَالَّذِینَ اُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجَات . . . (1).

 . . . تا خداوند مرتبه ى آنان را که ایمان آوردند ، و کسانى که دانش به آنها عنایت شده بالا ببرد.رسول خدا (صلى الله علیه وآله وسلم) فرمودند :اُطْلُبُوا العِلْمَ وَلَوْ بِالصِّینِ ، فَاِنَّ طَلَبَ الْعِلْمِ فَرِیضَهٌ عَلى کُلِّ مُسْلِم(2) .دانش را بطلبید گرچه به چین باشد ، همانا طلب دانش بر هر مسلمانى واجب است.و نیز آن حضرت فرمودند :طالِبُ الْعِلْمِ بَیْنَ الْجُهّالِ کَالْحَىِّ بَیْنَ الاَْمْواتِ(3) .خواهان دانش در میان نادانان همانند زنده در بین مردگان است.از رسول حق در رابطه با خواهان دانش روایت شده :اِذا جاءَ الْمَوْتُ لِطالِبِ الْعِلْمِ وَهُوَ عَلى هذِهِ الْحالَهِ ماتَ وَهُوَ شَهِیدٌ(4) .

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1 ـ مجادله ( 58 ) : 11 .

2 ـ روضه الواعظین : 1 / 11 ، باب الکلام فى ماهیه العلوم ; مشکاه الانوار : 135 ، الفصل الثامن ; بحار الانوار : 1 / 180 ، باب 1 ، حدیث 65 .

3 ـ امالى طوسى: 577، المجلس الرابع عشر، حدیث 1191; بحار الانوار: 1 / 181، باب 1، حدیث 71.

4 ـ ترغیب و ترهیب : 1 / 97 .

زمانى که مرگ دانشجو برسد و او در حال فراگیرى دانش باشد مرده ولى شهید است.پیامبر (صلى الله علیه وآله وسلم) در حدیثى عجیب فرمودند :مَنْ طَلَبَ الْعِلْمَ فَهُوَ کَالصَّائِمِ نَهارُهُ ، الْقائِمِ لَیْلُهُ ، وَاِنَّ باباً مِنَ الْعِلْمِ یَتَعَلَّمُهُ الرَّجُلُ خَیْرٌ لَهُ مِنْ اَنْ یَکونَ لَهُ اَبوقُبَیْس ذَهَباً فَاَنْفَقَهُ فِى سَبِیلِ اللهِ(1) .کسى که دنبال فراگیرى دانش است ، مانند شخصى است که روزش را به روزه و شبش را به نماز گذرانده ، همانا بابى از دانش را که مرد فرا گیرد براى او بهتر است که همچون کوه ابوقبیس طلا در اختیارش باشد و در راه خدا انفاق کند.نبى اکرم فرمودند :مَنْ کانَ فِى طَلَبِ الْعِلْمِ کانَتِ الْجَنَّهُ فِى طَلَبِهِ(2) .کسى که دنبال دانش است ، بهشت هم به دنبال اوست.چه راهى براى اصلاح حال توبه کننده بهتر از فراگیرى حلال و حرام و شناخت معروف و منکر ، و یادگیرى معارف الهى و عمل به آن است ؟انسان اگر از واقعیات خبر نداشته باشد ، چگونه مى تواند خود را هماهنگ با آنها کند ؟به آیه ى شریفه ى ( ثُمَّ تابَ مِنْ بَعْدِهِ وَاَصْلَحَ (3) آیا مى توان بدون معرفت به حقایق دینى و واقعیات اخلاقى عمل کرد ؟توبه بدون اصلاح حال و قال کامل نمى شود ، و اصلاح بدون معرفت حاصل نمى گردد .

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1 ـ منیه المرید : 100 ، فصل 2 ; بحار الانوار : 1 / 184 ، باب 1 ، حدیث 96 .

2 ـ کنز العمال : 28862 .

3 ـ انعام ( 6 ) : 54 .