نماز، نيايش و مناجات با خدا است و البته غير از نماز، راههاي ديگر نيز براي گفت و گو با خدا و پرستش او وجود دارد: دعا، ذكر، تسبيح و تقديس، تلاوت قرآن و... هر يك از اينها به نوعي نيايش و مناجات با خدا است; اما نماز در ميان اينها، مانند خورشيد فروزاني است كه با نور خيره كنندهئ خود، گوي سبقت را از ديگران ربوده است. نماز، از مهمترين واجبات و عبادات است و هيچ فريضه و عبادتي در فضيلت و ارزش با آن برابري نميكند.
عبادت فقط مختص در نماز نيست و چندين عبادت ديگر نيز وجود دارد كه انسان بايد علاوه بر نماز، آنها را نيز به جاي آورد; عباداتي چون: زكات، حج، خمس، جهاد، روزه، امر به معروف و... كه هر كدام از اينها نقش سازنده و تربيتي مهمي بر روي انسان دارند; ولي در اين ميان، نقش نماز، بسيار سازندهتر از همهئ
آنها است.
از برجستهترين و مهمترين آثار نماز ميتوان به ((كسب آرامش و ايجاد سكون در آدمي)) اشاره كرد.
انسان در امواج زندگي و دركشاكش رنجها و بلاها به تكيه گاهي نيازمند است كه بدان پناه برد و درون پر اضطراب خود را بدان آرامش بخشد و اين تكيه گاه جز ياد خدا، چيز ديگري نميتواند باشد. خدا به نماز و نيايش ما نيازي ندارد و اين ماييم كه به خدا و به نماز كه وسيله ارتباط ما با خدا است ؤ نيازمنديم. نماز، تسلي بخش دلهاي خسته، مايه روشني و صفاي جان و وسيله ارتباط مداوم بنده با خداي جهان است. اين ارتباط انسان ضعيف و محدود با خداي نامحدود، در برابر مشكلات و در نشيب و فرازها، به انسان نيرو ميبخشد.
نماز، عطف دل به سوي آفريدگار جهان است، انسان سرگشته و حيران، سكون و آرامش خود را تنها با روي آوردن به خدا مييابد. نورمن وينسنت گريسي ميگويد:
((دعا و نماز، بزرگترين نيرويي است كه براي مبارزه با دشواريهاي زندگي روزانه و به دست آوردن آرامش روحي، شناخته شده است. گفت و گو با خدا، بايد عادت هميشگي آدمي شود. نه اين كه چون درماندگي به نهايت رسيد، روبه خدا كنيم و... نخستين قاعدهئ دعا ونيايش، آن است كه ضمير ما را آرام ميكند و قلب دردناك ما را شفا ميبخشد و در كاري كه در پيش داريم بصيرت و روشني فراهم ميآورد.
پس ميتوان به صراحت گفت كه: نماز و نيايش، عامل سازندهاي است كه مقاومت و ايستادگي آدمي را در نشيب و فرازهاي زندگي، حفظ ميكند و نماز گزار در مقابل هر خير و شر و هر اقبال و ادباري، تحمل خويش را حفظ نموده و به هر بادي نميلغزد.
خداوند ميفرمايد: ((ان الانسان خلق هلوعا # اذا مسه الشر جزوعا # و اذا مسه الخير منوعا # الا المصلين # الذي هم علي صلاتهم دائمون; همانا انسان حريص آفريده شده است; وقتي شري به او برسد، فرياد ميكشد و جزع ميكند و هرگاه خير ونعمتي به او برسد. بخل ميورزد، مگر نمازگزاران كه اينان، افرادي
هستند كه بر نماز خويش مداومت ميكنند و به آن اهميت ميدهند.))
رهبر فرزانه انقلاب، حضرت آيت الله خامنهاي دربارهئ اثر نماز فرموده است: ((نماز تسلا بخش و آرامشگر دلهاي مضطرب و خسته و به ستوه آمده و مايه صفاي باطن و روشني روان است.))
هم چنين فرموده است: ((نماز با حضور و با توجه، نمازي كه از ياد و ذكر سرشار است، نمازي كه آدمي در آن با خداي خود سخن ميگويد و به اودلم يسپارد، نمازي كه والاترين معارف اسلامي را پيوسته به انسان ميآموزد،
چنين نمازي انسان را از پوچي و بي هدفي و ضعف ميرهاند و افق زندگيرا در چشمش روشن ميسازد و به او همت و اراده و هدف ميبخشد و دل را از ميل به كج روي و گناه پرستي نجات ميدهد. از اين رو است كه نماز، در همهئ حالات ؤ حتي در ميدانهاي نبرد و سختترين آزمايشهاي زندگي ؤ اولويت خود را از دست
نميدهد. انسان هميشه به نماز محتاج است و در عرصههاي خطر محتاجتر)).
در دل خلوت شب وه چه دل آراست نماز به دل خون شده آن لحظه تسلاست نماز بامدادان كه موذن به صلا برخيزدواي از آن دم كه چه زيبا چه مصفاست نماز روح بشكفته نيازي به طبيبان نبردكه شفابخشترين نسخه دلهاست نماز در تبيين اين مساله، بهترين شاهد و نيكوترين استدلال كننده، قرآن كريم است كه با يك جمله، به تمام سوئالها ومشكلات جواب ميدهد وآن اين است كه حضرت حق فرمود: ((الذين آمنوا و تطمئن قلوبهم بذكر الله الا بذكر الله تطمئن القلوب...)); كساني كه ايمان آوردند و قلبهايشان با ياد خدا آرام گرفت، آگاه باشيد كه تنها با ياد خدا، دلها آرامش مييابد.))
و به راستي اين حقيقت را ميتوان از معجزههاي قرآن دانست كه بشر امروز، پس از پيمودن راههاي دور و دراز، تدريجاش به اشتباه خود، واقف گشته و فهميده است، آن چه ميخواهد در زير سايهئ مذهب و نيايش و ذكر خدا يافت ميشود.
منبع : پاسخگو