مصالح ساختمان وجود

 زيباترين مصالح را براى اين ساختمان قرار داده اند. در روايتى رسول خدا صلى الله عليه و آله مى فرمايند: از مصالح اين ساختمان، متخلّق شدن به اخلاق صالحين، صدق، چشم پاك، خوف از خدا، صبر، سخاوت و حيا است. اين مصالح در جهت اخلاق است و مصالح عملى و اعتقاديش نيز در جايگاه خود مسائلى دارد. مثلًا براى ساختن قلب، مصالح ايمان به خدا، قيامت، فرشتگان، انبيا و كتاب هاى نازل شده از جانب حضرت حق است كه اگر دل در گرو اين پنج منبع باشد و هر چيز ديگرى مى خواهد به دل گره بخورد، با اين ها پخته شود، ساختمان وجود انسان كامل مى شود. چيزى كه مى خواهد با دل گره بخورد، با اين پنج چيز ميزان مى شود. اگر انسان اجازه دهدكه گره بخورد، ديگر اتفاق نمى افتد كه پسر نزد پدر و مادرش گريه كند كه من اين دختر را مى خواهم، مى گويند: اين دختر به ما نمى خورد، يا دختر مى گويد: من اين پسر را مى خواهم، مادر ناله مى زند كه اين پسر به خانواده ما نمى خورد. اما مردم به اندازه ازدواج و آنچه كه مى خواهند به دل شان گره بخورد اهميت نمى دهند كه اين چيزى كه مى خواهد به دل ما گره بخورد، به دل، خدا، فرشتگان، دين، قيامت، ائمه عليهم السلام و انبيا مى خورد، يا نه؟ آيا همسنگ با ارزش ها هست؟
حراست از خانه دل
از اميرالمؤمنين عليه السلام پرسيدند: چه شد كه به اين مقام رسيديد؟ امام عليه السلام فرمود: «بالقعود على قلبى» اول جلودار دلم بودم و هر چيز و هر كسى را به دل راه ندادم، بلكه ديدم هر چيزى كه به دل نمى خورد و به آن مربوط نيست، گفتم: تو بيگانه و غريبه اى، اينجا نيا، اينجا خانه كسى ديگر است. با راه ندادن غير، على شدم. مرحوم ملا احمد نراقى شعر مفصلى دارد پدربزرگم اين شعر را مى خواند و بلند بلند گريه مى كرد. اواخر آن به پروردگار مى گويد:
من غلط كردم در اول بى شمار             اهرمن را راه دادم در حصار
يك نظر در كار اين ويرانه كن             دشمن خود را برون زين خانه كن
اخلاق صالحين در مصالح ساختمان وجود
پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله در ادامه مى فرمايد: «و التخلّق باخلاق الصالحين» اين جمله «التخلق باخلاق الصالحين» كه در كتاب هاى ما معنا شده است، ده مورد را شيخ بهائى در كتاب اربعينش بيان مى كند كه اخلاق صالحين چه بوده است؟ صالحين، همان طور كه از لغت پيداست، عاشق تربيت، رشد، كمال، سالم و پاك شدن مردم و خوشبخت كردن آنها در دنيا و آخرت بودند. خيلى از مردمى كه در اين زمينه ارتباطى نداشتند، زجر مى كشيدند، ولى مردم را رها نمى كردند. يك مورد از توجه عاشقانه به ساختن مردم را براى شما بگويم. شما اسم آن را امر به معروف و نهى از منكر بگذار، اما اين امر به معروف و نهى از منكر خيلى هنرمندانه بوده است.