شناخت پروردگار

قرآن کریم برای شناخت پروردگار چنین راهنمایی می کند که : فعل او را ببینید ، صنعت او را ببینید ، صفت او را ببینید ؛ بنابراین رشته های مختلف مربوط به حضرت حق در قرآن مجید مطرح است . چنانکه قرآن کریم می فرماید : « ولله الاسماء الحسنی » اعراف آیه 180 . مرحوم شیخ صدوق « رحمه الله »  در ابتداي كتاب توحيد خود از « اسماء حسني » سخن گفته است . مرحوم فیض نیز در جلد اول علم اليقين بیان فرموده است كه هر كدام از اين نود و نه  اسم پروردگار را ما می توانیم  به اندازه سعه وجودي خودمان ، خود را متصف به این صفات الهی کنیم .
اگر خدا رحمان است، ما هم مي‌توانيم انسان مهرباني باشیم ، اگر رزاق است، ما مي‌توانيم نان‌رساني خوبي باشیم . شيخ صدوق  از پیامبر اسلام (ص) نقل می کند : «إن لله عز و جل تسعة و تسعين اسما مائة إلا واحدة من أحصاها دخل الجنة»  ( الخصال ، شیخ صدوق 2/593، حدیث4 .
شیخ  صدوق « رحمه الله » مي‌فرمايند: منظور شمردن نود و نه اسم از اسامی پروردگار نيست، بلکه مراد از  « احصا »  يعني نود و نه  چراغ از مفاهیم اسامی پروردگار را در وجود خویش روشن كنیم . که برای این منظور تفکر در خلقت انسان و آسمان و زمین ، پرده ههای جهل را كنار مي‌زند و هر چه تاريخ بشر رشته شرک بافته است را از همديگر گسسته مي‌كند. انسان هنگامی که در صفات او نیز مطالعه مي‌كند ، بيشتر عاشق پروردگار مي‌شود.
يكي از مخلوقات وجود مقدس پروردگار، زمين است كه داراي جاذبه می باشد . اگر جاذبه نبود، اجسام روي زمين ، اگر روي زمين مي‌ماندند كه نمي‌ماندند، وزني و سنگيني نداشتند ، در نتیجه از زمین به فضا پرتاپ مي‌شدند؛ يعني تا آنها را روي زمين پرتاب مي‌كرد، اگر جاذبه نبود ، به اعماق فضا پرتاب مي‌شدند و دیگر بازگشتی به زمین نداشتند و می رفتند همانجا مي‌ماندند و نابود مي‌شدند.
يقيناً‌ اگر جاذبه نبود ، آب درياها يك قطره‌اش هم به جاي خود نمي‌ماند ، اين پنج اقيانوس چهان همانند لیوان پر از آبی هستند که بر روی اين كره مدور و كروي شکل (زمین ) است و اين كره هم در فضا است. ميلياردها ليتر و متر مكعب آب در هر شبانه‌روز يك بار كه زمين دور خودش مي‌چرخد، اگر جاذبه نبود ، همه آبها در فضا مي‌ريخت  و ديگر آبی باقی نمی ماند و حياتي ادامه پيدا نمي‌كرد.
و اما اختلاف ليل و نهار، اين هم از مسائل مهم قرآن است. چه مي‌شود كه پديده شب به وجود مي‌آيد؟ اگر زمين به اراده خداوند به دور خودش نمي‌چرخيد؛ يعني اين ساعات معين، که در هر کشوری و هر منطقه ای از زمین، ساعات معيني دارند. مثلا در بعضی از نقاط زمین ، 12 ساعت روز و 12 ساعت شب است که در کل فصول سال ساعاتشان كم و زياد نمي‌شود. ولي اگر بنا بود که زمین به دور خودش نچرخد ، این شب و روز به وجود نمی آمد .