در نگاه تربيتى، اولين آيه در سوره ابراهيم عليه السلام است. بعد از «بسم الله» جالب اين است كه آيات، با رحمانيت و رحيميت شروع مى شود. اين افق طلوع نگاه تربيتى خدا در قرآن است.«كِتبٌ أَنزَلْنهُ إِلَيْكَ»
اينجا سه مسأله مطرح است؛ خداى نازل كننده، قرآن نازل شده، وجود مبارك رسول خدا صلى الله عليه و آله شخصى كه بر او نازل شده است. حال بايد با عينك دعاى جوشن كبير نگاهى به خدا انداخت كه خدا كيست كه مى گويد: من اين كتاب را نازل كردم؟ قرآن، طلوع «علم الله» است. اين را چگونه مى شود فهميد؟ در آنجا كه علم محدود نيست. علم در آنجا، عين خود ذات است و خود ذات او نيز بى نهايت است، پس قرآن، طلوع علم بى نهايت پروردگار است. اين علم گسترده را كه قرآن است، كجا جا بدهد؟ ظرف اين علم در اين دنيا، كجاست؟ خداوند حكيم صريحاً در قرآن مى گويد: اين كتاب كه علم بى پايان و افق طلوع علم پروردگار است، اين سفره گسترده اى كه ابتدا و انتهايش براى كسى معلوم نيست و تمام آفرينش را احاطه كرده است:
«بِكُلّ شَىْ ءٍ عَلِيمٌ» اين را در كجا جا داده است؟ در قرآن مى گويد: قرآن را در قلب حضرت محمد صلى الله عليه و آله جا داده است. صريح قرآن است: «نَزَلَ بِهِ الرُّوحُ الْأَمِينُ* عَلَى قَلْبِكَ»
نه اين كه قرآن را در گوش تو جا داده باشم و تو حفظ كنى و بعد با زبان بگويى، بلكه تمام اين علم را در اين ظرف قرار داده ام. اين قلب، چه قلبى است؟ در سوره حشر مى فرمايد: «لَوْ أَنزَلْنَا هذَا الْقُرْءَانَ عَلَى جَبَلٍ لَّرَأَيْتَهُ خشِعًا مُّتَصَدّعًا مّنْ خَشْيَةِ اللَّهِ» تمام هستى معنوى را در اين قلب جا داده است، عظمت ظرف چه مقدار است؟ البته كه چنين ظرفى در دنيا بايد اين همه حسود داشته باشد؛ صهيونيسم، كمونيسم، امپرياليسم. بايد ميليارد ميليارد حسود داشته باشد. اگر حسود در اين عالم نبود، همه قرآن و معلمى او را پذيرفته بودند. خدا كيست؟ قرآن چيست؟ پيغمبر داراى چه جايگاهى است؟
لزوم اهتمام به معرفت يابى
نخست بايد خدا را با اين دعاى جوشن كبير نگاه كرد، دعايى كه مرسوم شده در ماه رمضان مى خوانند، اما بهتر اين بود كه به جاى اين كه در سه شب احياء، جوشن كبير بخوانند، عالمى را مى آوردند كه يك بندِ ده قسمتى آن را به مردم توضيح مى داد كه بفهمند خدا كيست. با اين الفاظ عربى خشك كه نمى توان خدا را شناخت. بايد خدا را كه نازل كننده قرآن است، شناخت. بايد قرآن را كه نازل شده، شناخت؛ اين چيست كه پروردگار عالم آن را از عمق علم خود آشكار كرده است؟
اين واقعاً يك مشت الفاظ عربى است؟ يا علم، حكمت، فلسفه، حقيقت خالص است؟ تكوين، تشريع، دنيا و آخرت است. قرآن را بايد شناخت و ظرف آن- قلب پيامبر صلى الله عليه و آله- را بايد شناخت كه اين قرآن به چه كسى نازل شد و او كيست؟
منبع : پایگاه عرفان