درد بی‌عقلی دوایش آتش است

چنانکه از آیات قرآن مجید بر می‌آید میان «اهل دوزخ شدن» و «بی‌اندیشه زیستن» رابطه مستقیمی وجود دارد، زیرا قرآن تعطیلی عقل را سبب جهنمی شدن می‌داند و می‌فرماید: اگر از دوزخیان سوال شود که برای چه اهل جهنم شدید، پاسخ می‌دهند: به دو علت:

«وقالوا لو كنا نسمع أو نعقل ما كنا في أصحاب السعير».

یعنی اگر گوشمان را باز کرده بودیم تا حقایق و معارف توحید و سخنان انبیاء و ائمه را بشنویم، زندگی پاکی در دنیا داشتیم و اهل دوزخ نمی‌شدیم، اما نشنیدیم و تکبر کردیم؛ اگر با دید عقل به همه چیز نگاه می‌کردیم، در این آتش افروخته جای نمی‌گرفتیم. پس، جرم ما این است که گوش را بر شنیدن آنچه باید می‌شنیدیم بستیم و عقل را از آنچه باید درباره‌اش فکر می‌کردیم محروم ساختیم!

آری، تفکر کلید راه یافتن به مینوی سعادت و بی فکری سبب درافتادن به ویل ندامت است.²