منابع :
کتاب : تفسير حكيم جلد پنج
نوشته : استاد حسین انصاریان
حضرت صادق (ع) از پدرانش از رسول خدا روايت ميكند كه آن حضرت به اصحابش فرمود:
«الا اخبركم بشيئى ان انتم فعلتموه تباعد الشيطان منكم كما تباعد المشرق من المغرب؟ قالو: بلى قال: الصوم يسود وجهه، والصدقة تكسر ظهره، والحب فى الله والموازرة على العمل الصالح يقطعان دابره، والاستغفار يقطع وتينه، ولكل شيئى زكاة و زكاة الابدان الصيام:» «1»
شما را به چيزى خبر دهم كه اگر آن را انجام دهيد، شيطان از شما مانند فاصله ميان مشرق و مغرب دور ميشود؟ گفتند: آرى فرمود: روزه چهرهاش را سياه ميكند، و صدقه كمرش را ميشكند، و دوستى در راه خدا و كمك به عمل صالح ريشهاش را قطع ميكند، و استغفار رگش را جدا مينمايد، و براى هر چيزى زكاتى است، و زكات بدنها روزه است.
و نيز آن حضرت از طريق پدرانش از رسول خدا روايت ميكند كه آن حضرت فرمود:
«الصائم فى عبادة الله وان كان نائما على فراشه مالم يغتب مسلما:» «2»
روزه دار در عبادت خداست گرچه در بسترش خواب باشد ولى زمانى كه از مسلمانى غيبت نكند.
و نيز از رسول خدا روايت شده است:
«ما من صائم يحضر قوما يطعمون الاسبحّت اعضاؤه، وكانت صلاة الملائكة عليه، وكانت صلاتهم له استغفاراً.»
روزه دارى نيست كه در مجلس گروهى روزه خور درآيد مگر اين اعضاءش به تسبيح در آيند، و درود فرشتگان بر اوست، و درود فرشتگان بر او طلب آمرزش است.
حضرت صادق (ع) فرمود:
«من صام يوما فى الحر فاصاب ظمأ وكل الله به الف ملك يمسحون وجهه ويبشرونه حتى اذا افطر قال الله عزوجل: ما اطيب ريحك و روحك، يا ملائكتى اشهدو انى قد غفرت له:» «3»
كسى كه روزى گرم را روزه بگيرد و دچار تشنگى شديد شود خداوند هزار فرشته بر او ميگمارد كه چهره او را مسح كنند، و وى را به عنايت حق بشارت دهند، چون افطار كند خداى ميفرمايد چه پاكيزه است بوى و روحت، اى فرشتگان شاهد باشيد كه من او را آمرزيدم.
امام صادق از پدرانش از رسول خدا روايت ميكند:
«نوم الصائم عبادة، ونفسه تسبيح:» «4»
خواب روزه دار عبادت، و نفس زدن او تسبيح است.
امام ششم ميفرمايد:
«للصائم فرحتان: فرحة عندالافطار و فرحة عند لقاء الله عزوجل:» «5»
براى روزه دار دو خوشحالى است: يكى هنگام افطار، و ديگر هنگام لقاء خداى عزوجل.
اميرمؤمنان در آنچه كه هنگام از دنيا رفتنش وصيت كرد فرمود:
«عليك بالصوم فانه زكاة البدن وجنة لاهله:» «6»
تو را به روزه سفارش ميكنم، زيرا روزه زكات بدن، و براى اهلش سپر از حوادث است.
پيامبر اسلام از حضرت حق روايت ميكند
«كل عمل ابن آدم هو له غيرالصيام هولى وانا اجزى به والصيام جنة العبد المؤمن يوم القيامة كما يقى احدكم سلاحه فى الدنيا ولخلوف فم الصائم اطيب عندالله عزوجل من ريح المسك والصائم يفرح بفرحتين: حين يفطر ويشرب و حين يلقانى فادخله الجنة:»
همه عمل فرزند آدم براى خود اوست، جز روزه كه براى من است و من به آن پاداش ميدهم، و روزه سپر عبد مؤمن از دوزخ در روز قيامت است، چنان كه سلاح يكى از شما در دنيا او را از حادثه حفظ ميكند، بوى دهان روزه دار نزد خداى عزوجل خوشبوتر از بوى مشك است، و روزه دار به دو خوشحالى خوشحال ميشود، هنگام افطار كه ميخورد و ميآشامد، و هنگامى كه به ملاقات من نايل ميشود، پس او را وارد بهشت ميكنم.
از حضرت صادق (ع) روايت شده:
«نوم الصائم عبادة، وصمته تسبيح، وعمله متقبل، و دعاؤه مستجاب:» «7»
خواب روزه دار عبادت، و سكوتش تسبيح، و عملش قبول، و دعايش مستجاب است.
از حضرت صادق (ع) روايت شده است كه پيامبر فرمود:
«الصوم جنة، اى ستر من آفات الدنيا، و حجاب من عذاب الآخرة، فاذا صمت فانو بصومك كف النفس من الشهوات، وقطع الهمة عن خطوات الشيطان، و انزل نفسك منزلة المرضى لاتشتهى طعاما ولاشرابا، متوقعا فى كل لحظة شفاك من مرض الذنوب، وطهر باطنك من كل كدر و غفلة و ظلمة تقطعك عن معنى الاخلاص لوجه الله تعالى.
قال رسول الله صلى الله عليه وآله: قال الله عزوجل الصوم لى وانا اجزى به فالصوم يميت مراد النفس، وشهوة الطبع الحيوانى، وفيه صفاءالقلب و طهارة الجوارح وعمارة الظاهر و الباطن والشكر على النعم والاحسان الى الفقرا و زيادة التضرع والخشوع والبكاء وحبل الالتجاء الى الله و سبب انكسار الهمة، و تخفيف السيئات و تضعيف الحسنات و فيه من الفوائد مالايحصى وكفى ماذكرناه منه لمن عقل و وفق لاستعماله:» «8»
روزه سپر است، سپر در برابر آفات و حوادث دنيا، و حجاب و مانع در مقابل عذاب آخرت است.
هنگامى كه روزه گرفتى اين امور را در كنار روزهات نيت كن: خوددارى از خواستههاى نامشروع و آنچه كه ظاهر و باطن روزه را از بين ميبرد، قطع همت و اراده از قدم گذاردن جاى قدمهاى شيطان، خود را به منزله بيمار قرار دادن، بيمارى كه اشتهاى به خوراكى و آشاميدنى ندارد، هر لحظه با اين روز انتظار درمانت را از هر بيمارى داشته باشد، و باطنت را از تاريكى و غفلت و ظلمتى كه تو را از حقيقت و اخلاص جدا ميكند پاك كن.
رسول خدا فرموده كه خداى عزوجل اعلام نموده، روزه براى من است و من به آن پاداش ميدهم.
روزه خواستههاى نارواى نفس را نابود ميكند، روزه شهوت و طبع حيوانى را از ميان ميبرد، صفاء قلب محصول روزه است، طهارت اعضاء رئيسه و آبادى ظاهر و باطن نتيجه روزه است، شكر بر نعمت و نيكى به نيازمندان ميوه روزه است، تضرع و خشوع و گريه شاخ و برگ روزه است، روزه ريسمان التجاء به خدا و سبب شكستن همت ناروا، و تخفيف گناهان و اضافه شدن حسنات است، فوائد روزه قابل شمردن نيست، اين مقدارى كه ذكر شد براى خردورز و كسى كه موفق به روزه ميشود كافى است.
حضرت صادق (ع) از پدرانش از على (ع) از پيامبر روايت ميكند كه رسول خدا فرمود:
«اربعة لاترد لهم دعوة، ويفتح لهم ابواب السماء ويصير الى العرش: دعاء الوالد لولده، والمظلوم على من ظلمه، والمعتمر حتى يرجع، والصائم حتى يفطر:» «9»
چهار نفرند كه دعاى آنان برنمى گردد، درهاى آسمان به روى آنان براى دعايشان باز ميشود و تا عرش ميرود! دعاى پدر براى فرزندش، و دعاى مظلوم بر ضد كسى كه به او ستم نموده، و دعاى عمره كننده تا باز گردد، و دعاى روزه دار تا زمانى كه افطار نمايد.
پی نوشت ها:
______________________________
(1)- امالى الصدوق 37 و 38.
(2)- بحار، ج 96، ص 247.
(3)- امالى صدوق 349.
(4)- قرب الاسناد 62.
(5)- بحار، ج 96، ص 248- 249.
(6)- بحار، ج 96، ص 248- 249.
(7)- ثواب الاعمال 26.
(8)- مصباح الشريعه 15.
(9)- بحار، ص 96، ص 256.
منبع : پایگاه عرفان