واقعه ی عاشورا ، با همه ی بزرگی مصیبت و بی هماوردی فجایعی که بر بزرگترین انسانهای تاریخ داشت، درسهای فراوانی دارد. توجه به این مسئله که در کنار شور حسینی نباید شعور حسینی فراموش شود و از قطره قطره اشکهایی که بر اباعبدالله (علیه السلام) ریخته می شود باید درس گرفت و در زندگی به کار بست، خود از درسهای عاشوراست. در میان معاصرین یکی از بزرگترین اندیشمندانی که توجه ویژه ای به این مسئله داشته اند مرحوم علامه محمد تقی جعفری(ره) بودند که مجموع سخنرانی ها و مطالب ایشان در این خصوص در کتاب "حسین، شهید فرهنگ پیشرو انسانیت" منتشر شده است. به لطف خدا بعضی از مطالب ایشان در ایام محرم باز نشر خواهد شد که قسمت هجدهم آن را در ادامه می خوانید...
مدیریت امام حسین (علیه السلام) در واقعه عظیم عاشورا تاثیر بسزایی در پیشبرد اهداف معنوی این واقعه داشت. این مدیریت نشات گرفته از مدیریت نفس امام و به تبع آن مدیریت صحیح شرایط اطراف و محیط پیرامون بود.
هر انسانی در طول حیات خود با فراز و نشیب هایی روبروست. مهم ترین مسئله در این خصوص، چگونه مدیریت کردن است. اگر انسان نسبت به شرایط علم کافی داشته باشد و بتواند به شیوه صحیح از این مرحله عبور کند قطعاً نتیجه مناسبی در انتظار او خواهد بود؛ اما زمانی که دچار هیجانات زودگذر شده و کنترل خود را از دست بدهد و تصمیم صحیحی نگیرد، آنچه برای او پیش می آید ثمره شتاب زدگی و عدم مدیریت اوست.
شناخت صحیح حیات و هدف آن زمینه ساز مدیریت
شناخت صحیح حیات در اینکه انسان بتواند شرایط را مدیریت نموده و از آن سربلند بیرون آید بسیار مؤثر است. لازم است انسان بداند حیاتی که باید در آن قدم بگذارد در حیات مادی خلاصه نمی شود و او باید هدفی والا در این حیات برای خود مدنظر داشته باشد و جهت نیل به آن هدف تلاش نماید. این علم و آگاهی نسبت به حیات زمینه ساز مدیریت در وجود اوست. چرا که شناخت او نسبت به محیط پیرامون و هدف از حیات موجب می شود در شرایط مختلف زندگی بتواند توازن ایجاد کند و همین مدیریت او را در دستیابی به نتیجه ای مطلوب یاری می رساند.
مدیریت نفس، مدیریت محیط و حیات
انسانی که در مسیر کمال قرار گرفته و از مدیریت پیرامون مطلوبی برخوردار باشد، قطعاً از مدیریت نفس برخوردار است. مدیریت صحیح بر نفس، هدف حیات را برای انسان مشخص می کند؛ زیرا خواسته های او را محدود می سازد و به عنوان مثال انسان درک می کند که هر آنچه او می خواهد حق نیست. بلکه خواسته های او باید در راه دستیابی به حق و اوامر الهی باشد. همین امر یعنی تسلط و مالکیت بر نفس، حیات انسان را تنظیم نموده و او را در مدیریت بر محیط پیرامون و جامعه موفق می سازد.
مدیریت امام حسین (علیه السلام)
بررسی این امر در رابطه با امام حسین (علیه السلام) از اهمیت ویژه ای برخوردار است. باید بدانیم امام چگونه بر خویشتن مدیریت کرده بودند که جلوه آن در تمام ابعاد زندگی ایشان خصوصاً در حادثه عظیم کربلا قابل مشاهده است.
مالکیت امام بر نفس خویش به گونه ای بود که شخصیت ایشان سرشار از ارزش های انسانی بود. ارزش هایی که ایشان را از توجه صرف به خود و منافع شخصی بر حذر داشته و یکی از اهداف قیام ایشان را زنده نگه داشتن کرامت و شرافت انسان ها قرار می دهد.
امام در حدود 58 سال زندگانی الهی خود، مدیریت نفس و محیط پیامبر را الگوی خود قرار داده بودند. ایشان مدیریت امام علی (علیه السلام) را در بحرانی ترین شرایط مسلمین از نزدیک نظاره گر بودند. امیرالمؤمنین چنان بر نفس خود پیروز گشته بود که در محراب عبادت، در میدان جنگ، هنگام رسیدگی به امور ایتام و ... همان علی بود و تفاوتی در شخصیت ایشان وجود نداشت چرا که در هر شرایطی به اصول و ارزش ها پایبند بودند.
با توجه به چنین الگوهای الهی چگونه می توان از امام حسین (علیه السلام) مدیریتی جز یک مدیریت والا انتظار داشت؟
امام حسین (علیه السلام) در شرایط سخت و مصیبت بار کربلا، با توجه به اینکه عزیزترین افراد خانواده و یاران باوفای خود را از دست داده بودند و در مقابل شقی ترین و گمراه ترین افراد تاریخ قرار داشتند در حالی که حتی به صحبت های امام هم توجهی نمی کردند، با آرامش و طمأنینه شرایط را مدیریت کرده و نتیجه ای را رقم زدند که از رهگذر آن، انسان های مختلف طی قرن های متمادی هدایت گردیده اند.
مدیریت امام حسین (علیه السلام) علاوه بر نفس خویش و شرایط محیطی و زمانی ایشان بر جان و دل شیعیان جلوه داشته و موجب آگاهی و روشنگری هر انسانی در هر زمانی می گردد.
صلی الله علیک یا اباعبدالله الحسین
منبع:
امام حسین شهید فرهنگ پیشرو انسانیت، علامه محمد تقی جعفری
فرآوری: محدثه السادات حسینی
منبع : تبیان