علت رخداد کربلا و شهادت حضرت امام حسین علیه السلام به عنوان راهی برای نجات مردم، یک سوال اساسی و پرسشی همیشگی در تاریخ اسلام است. پرداخت به این موضوع از جنبه های مختلف، در روزگار ما، دارای اهمیت بیشتری است.
اصلی ترین علّت قیام و شهادت امام حسین علیه السلام ، مبارزه با نادانی است. بر پایه آنچه بسیاری از منابع معتبر ، در این باره، از امام صادق علیه السلام گزارش کرده اند ، ایشان ، در دعایش به درگاه خداوند می گوید : و خونش را به خاطر تو بذل کرد تا بندگانت را از نادانی و سرگردانی گم راهی ، بیرون آورد. آنچه در تبیین هدف قیام و حکمت شهادت امام حسین علیه السلام بیان شده است، در تعبیر «جهل زدایی» خلاصه شده است . جهل زدایی ، نه تنها هدف قیام سید الشهدا علیه السلام ، بلکه هدف بعثت خاتم الأنبیا صلی الله علیه و آله و نزول قرآن است. جنبش کربلا به عنوان یک نهضت مقدس مذهبی و یک حرکت سیاسی از نوع انقلابی آن، پایدارترین جنبش سیاسی، مذهبی، در فرهنگ شیعه است. این جنبش، نهضتی در جهت احیای احکام دین، زدودن انحرافات دینی و سیاسی و جایگزین کردن حکومتی علوی و امامتی بجای نظام اموی بوده است. جنبش کربلا از زاویه ی دستیابی به اهداف خود حاوی نوعی شکست از یک سو و نوعی پیروزی از سوی دیگربود. شکست سیاسی با توجه به پذیرفتن این که هدف، سرنگونی حکومت اموی و ایجاد دولتی علوی بوده است. بر این اساس ، اصلی ترین کار انبیا و اولیای الهی ، ریشه کن کردن بیماری جهل از جامعه است ؛ زیرا تا این بیماری علاج نگردد ، نمی توان انتظار داشت که ارزش های دینی بر جامعه ، حاکم گردد .
علت رخداد کربلا و شهادت حضرت امام حسین علیه السلام به عنوان راهی برای نجات مردم، یک سوال اساسی و پرسشی همیشگی در تاریخ اسلام است. پرداخت به این موضوع از جنبه های مختلف، در روزگار ما، دارای اهمیت بیشتری است.
تحقق آرمان ها
امام حسین علیه السلام نیز برای تحقّق این آرمان بلند ، خون پاک خود را در راه خدا اهدا کرد و بدین سان ، اصلی ترین دلیل پیروان مکتب اهل بیت علیهم السلام برای «زنده نگه داشتن مکتب شهادت ، به وسیله عزاداری بر امام حسین علیه السلام » نیز جهل زدایی از جامعه اسلامی است و تا درمان کامل این بیماری خطرناک اجتماعی و استقرار حاکمیت مطلق ارزش های اسلامی در جهان ، تداوم این مکتب ، ضرورت دارد . پیروزی معنوی به دلیل استوار کردن آرمان های معنوی اصیل و دینی در جامعه ی اسلامی. اگر کسی سرنگونی حکومت اموی را در شمار اهداف امام حسین علیه السلام نیاورد، مفهوم «شکست سیاسی» برایش نامفهموم است. حقیقت آن است که جنبش کربلا را باید آخرین تلاش سیاسی ممکن برای بازگرداندن حکومت به آل علی علیه السلام تلقی کرد. کمترین تردیدی وجود ندارد که امام علی علیه السلام حق خویش را پس از رسول خدا صلی الله علیه و آله از دست رفته می دید، اما به دلایلی سکوت کرد. پس از خلیفه دوم، انتظار آن را داشت تا حق به حقدار بازگردد. در این باره خود و شیعیانش نظیر مقداد و عمار تلاش کردند، اما این تلاشها به جایی نرسید. پس از آن در دوره ی خلیفه سوم، امام چنین احساس کرد که در شرایط جدید، رهبری جامعه چشم انداز موفقی ندارد. با این حال اصرار مردم او را امیدوار کرد. این امید طی چهار سال و نه ماه اقدامات سخت امام برای رهبری صحیح بر باد رفت. تلاش محدود و نومیدانه امام حسن علیه السلام هم بسرعت در هم شکسته شد. با وقوع چنین جریانی و انحراف اساسی از دین، امام حسین علیه السلام برای مبارزه با نادانی و جهل مردم راهی جز مسیر طی شده در واقعه کربلا نمی دانست.
منابع:
تاملی در نهضت عاشورا
دانشنامه امام حسین علیه السلام
فرآوری: محمد باعزم
منبع : پایگاه اطلاع رسانی حدیث شیعه