دو نفر وقتی با هم دوستی و معاشرت می کنند اگرچه مبنای معاشرتشان مطامع و منافع مادی باشد، چه بخواهند چه نخواهند روح آنها با یکدیگر مخلوط می شود و از همدیگر متأثّر می شوند و خود به خود در این بین تخلل و اختلاط و امتزاج پیدا می شود .
باور و فکر، عقاید و رفتار و اعمال هر کدام ما بر یکدیگر تاثیر می گذارد و رفته رفته عقاید و آمال و آرزو هایمان یکی می شود به همین دلیل دوست و همنشین بر هم تاثیر می گذارد، پس شرط تأثیر گذاری قبول و باور طرف مقابل به عنوان دوست و همراه است .
انسان بخش مهمی از افکار و صفات اخلاقی را از دوستان خود می گیرد. کمال و نقص همنشین و دوست آنچنان روح انسان را تحت تأثیر قرار می دهد که بعد از مدت زمانی طرز فکر و اندیشه و اعمال انسان شبیه دوست او می شود.
جاذبه و کششی به نام محبت
وقتی دوستی بین دو نفر حاصل شد، بذر و جوانه محبت در دلها رویانده می شود. محبت یک نوع جاذبه، میل و کششی است که در یک موجود صاحب شعور نسبت به چیزی که با وجود او ملایمت و با تمایلات و خواسته های او تناسبی داشته باشد پدید می آید.
انسان با قرار دادن محبت اهل بیت در قلب خود و مودت و دوستی با آنان رفته رفته همرنگ و هم شکل اهل بیت می گردد. هدف آنان، هدف محب می شود و مسیر اصلی زندگی خود را می یابد. هرچقدر این مودت و دوستی پر رنگ تر شود، عینیت با این حضرات تمثل می یابد و به جایی می رسد که مانند آنان فکر می کند، مانند آنان راه می رود و بالواقع مانند آنان زندگی می کند و آنچنان طی طریق می کند که گویا سالها با علی و اولاد علی (علیه السلام) همسفره بوده است.
محبت افراد با یکدیگر با قلب آنها ارتباط دارد و بر اساس الفت میان قلوب آنها محبت ایجاد می شود؛ چنانچه در دعای کمیل می خوانیم خدایا قلبم را با دوست داشتنت رام گردان.
تضاد دو محبت در یک دل
کسی که با گروهی دوستی کند و محبت آنان را در دل بپروراند، نمی تواند همزمان محبت دشمنان آنان را هم در قلب و جان خویش داشته باشد. به همین جهت در آیات و روایات وارده بسیار تاکید شده که محبت اهل بیت و دوستی آنان موجب شفاعت دنیا و آخرت می شود و اجر و مزد رسالت فقط دوستی با علی و اولاد علی است.
حضرت امیر (علیه السلام) می فرماید: محبت ما و محبت دشمنان ما در یک دل نمی گنجد چرا که خداوند برای هیچ کس دو دل قرار نداده که با یکی قومی را دوست بدارد و با دیگری دشمنان آنها را دوست داشته باشد. پس روح است که به محبوب میل پیدا می کند و چه بسا جسم را نیز به سمت او می کشاند و این خارج از ماده و زمان است و به روح از آن جهت که دارای ادراک و عواطف است قلب اطلاق می شود.
اجر و مزد رسالت
قُلْ لا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبی: بگو من از شما مزد رسالت نمی خواهم مگرمودت و دوستی خاندانم را. (شوری، 23)
در این آیه ارزش و جایگاه این خاندان نزد خداوند به خوبی روشن می شود چرا که در حقیقت خداوند است که از پیامبر می خواهد تا چنین خواسته ای را بیان کند. آیا در ازای آن همه رنج و سختی هایی که رسول خدا در راه هدیه کردن این دین به امتش دید، دوستی خاندانش تا آن اندازه با ارزش بود که شرط مزد رسالت باشد؟ این چه سرّ و رازی است که این خواسته تنها راه رستگاری انسانهاست و چه اسراری در آن نهفته است که با اجرای آن قله های فتح و حقیقت متجلی می شود؟
حضرت امیر (علیه السلام) می فرماید: محبت ما و محبت دشمنان ما در یک دل نمی گنجد چرا که خداوند برای هیچ کس دو دل قرار نداده که با یکی قومی را دوست بدارد و با دیگری دشمنان آنها را دوست داشته باشد.سرّ مودت و مزد رسالت
انسان با قرار دادن محبت اهل بیت در قلب خود و مودت و دوستی با آنان رفته رفته همرنگ و هم شکل اهل بیت می گردد. هدف آنان، هدف محب می شود و مسیر اصلی زندگی خود را می یابد. هرچقدر این مودت و دوستی پر رنگ تر شود، عینیت با این حضرات تمثل می یابد و به جایی می رسد که مانند آنان فکر می کند، مانند آنان راه می رود و بالواقع مانند آنان زندگی می کند و آنچنان طی طریق می کند که گویا سالها با علی و اولاد علی (علیه السلام) همسفره بوده است؛ مانند میثم تمار، سلمان فارسی، ابوذر غفاری که جز کلام مولا علی (علیه السلام) حرفی بر زبان نمی راندند.
مصداق عینی و اتم و اکمل این آیه در کلمه ی القربی طبق تفاسیر شیعه و سنی وجود مقدس ائمه معصومین (علیهم السلام) می باشد. از وجود حضرت رسول اکرم تا بقیه الله اعظم ...
رمز دوستی با اهل بیت همین است و تمام روایاتی كه عشق به حسین بن علی و اشك بر مصیبت او را مایه نجات از آتش جهنم دانسته اند، همین امر است؛ دوستی با اباعبدالله علیهم السلام باعث همرنگ و هم شكل شدن در ابعاد روحی انسان می شود و راه نجات او را سهل و یسیر می كند.
منابع :
تفسیر المیزان -علامه محمد حسین طباطبایی
تفسیر نور - آقای قرائتی
پخش زنده شبکه های تلوزیون از وبسایت تبیان
مریم خندابی
منبع : تبیان