صله رحم نه تنها در روابط اجتماعی ارزشمند است بلکه در آیات و روایات و متون دینی هم مورد توجه قرار گرفته است. چنانچه فقه اسلامی، توصیه‌های بسیار درباره ابراز محبت و احترام به پدر، مادر، بستگان و نزدیکان دارد. بنابراین چه خوب است که این سنت حسنه را تنها محدود به ایام خاص و نوروز نکنیم و در طول سال نسبت به آن اهتمام داشته باشیم.
ملا محسن فیض که عمرى را با قرآن مجید و روایات بسر برد، صله رحم را به زیارت ارحام، و رفع کمبودهاى مادى، حل مشکلات اقتصادى، کمک به کار و کسب، و ازدواج پسران و دختران آنان معنا فرموده، اگر در آیات قرآن مجید و روایات دقت شود، از مسئله صله رحم همین معانى استفاده مى شود.
صله رحم؛ خصوصیت صاحبان خرد است
در سوره مبارکه رعد مسائلى را به عنوان خصوصیات صاحبان خرد بیان مى کند و سود قیامتى آن را پیشواز ملائکه از آنان در محشر و سلام فرشتگان به ایشان، و عاقبت بخیرى مى داند، از جمله آن مسائل صله رحم است. «و الذین یصلون ما امر الله به ان یوصل؛ و کسانی که هر آنچه را خداوند به پیوستن آن فرمان داده می پیوندند.» (رعد/ 21)
آیه ای کمر شکن درباره قطع رحم
در سوره رعد درباره قطع رحم آیه اى کمرشکن قرار دارد :« ... و یقطعون ما امر الله به ان یوصل و یفسدون فى الأرض اولئک لهم اللعنة و لهم سوء الدار؛ ...و آنان که قطع مى کنند آنچه را خدا به پیوند آن دستور داده، و فساد در زمین مى نمایند بر اینان است لعنت و براى آنان است دوزخ.» (رعد/ 25)
از پیامبر اکرم اسلام (صلی الله و علیه وآله) سوال شد مبغوض ترین انسان‌ها نزد خداوند چه کسانی هستند، که حضرت فرمودند مشرک. سوال شد، چه افراد دیگری، مبغوض درگاه الهی هستند، حضرت پاسخ دادند، قاطعین رحم کسانی که صله رحم را ترک کرده‌اند.
صله رحم چه اندازه اهمیت دارد، که انجامش موجب استقبال فرشتگان از انسان در قیامت، و سلام آنها، و عاقبت بخیرى و قطعش باعث لعنت، و سوء عاقبت، و ممنوعیت از نجات است.
رفع کمبود اقتصادى ارحام با پرداخت مال به آنان همراه با حفظ آبرو و هویت و کرامتشان بهره اى عظیم دارد: «و مثل الذین ینفقون اموالهم ابتغاء مرضات الله و تثبیتا من انفسهم کمثل جنة بربوة اصابها وابل فاتت اکلها ضعفین فان لم یصبها وابل فطل و الله بما تعملون بصیر؛ و مثل آنان که مال خود را در راه به دست آوردن رضاى حق انفاق مى کنند، و با کمال اطمینان، دل به لطف حق شاد دارند، مانند بوستانى است که در جاى بلندى باشد، و بارانهاى زیادى به موقع بر آن ببارد، و حاصلى دو برابر دهد، و اگر باران بسیار نیاید، اندک اندک بارد تا به ثمر رسد، خداوند به آنچه انجام مى دهید آگاه است.» (بقره/ 265)
فاسق، صله رحم نمی کند
در سوره بقره در رابطه با قطع رحم مى فرماید: «الذین ینقضون عهد الله من بعد میثقه و یقطعون ما أمر الله به أن یوصل و یفسدون فى الأرض أولئک هم الخسرون؛ (فاسقان آنها هستند که) پیمان خدا را پس از آن که محکم ساختند، مى شکنند، و پیوندهائى را که خدا دستور داده برقرار سازند قطع مى نمایند، و در جهان فساد مى کنند، اینها زیانکارانند.» (بقره/ 27)
در این آیه به یکی از نشانه های فاسقان اشاره کرده مى گوید: آنها پیوندهائى را که خدا دستور داده برقرار سازند قطع مى کنند. گرچه بسیارى از مفسران این آیه را ناظر به خصوص به قطع رحم و بریدن رابطه خویشاوندى دانسته اند، ولى دقت در مفهوم آیه نشان مى دهد که معنى وسیعتر و عمومى ترى دارد که مساله قطع رحم یکى از مصداق هاى آن است، زیرا آیه مى گوید: فاسقان پیوندهائى را که خدا دستور داده برقرار بماند قطع مى کنند، این پیوندها شامل پیوند خویشاوندى، پیوند دوستى، پیوندهاى اجتماعى، پیوند و ارتباط با رهبران الهى و پیوند و رابطه با خدا است، و به این ترتیب نباید معنى آیه را منحصر به قطع رحم و زیر پا گذاشتن رابطه هاى خویشاوندى دانست.
عذاب الهی در انتظار قاطعین صله رحم
قرآن، کسانی که صله رحم را انجام نمی دهند در معرض عذاب خداوند معرفی می کند. آیات زیادی درباره آثار قطع رحم تذکر داده‌اند که سوره محمد، آیات ۲۲ و ۲۳؛ سوره نحل، آیه ۲۵؛ و سوره بقره، آیه 27 از جمله این آیات هستند.
از پیامبر اکرم اسلام (صلی الله و علیه وآله) سوال شد مبغوض ترین انسان ها نزد خداوند چه کسانی هستند، که حضرت فرمودند مشرک. سوال شد، چه افراد دیگری، مبغوض درگاه الهی هستند، حضرت پاسخ دادند، قاطعین رحم کسانی که صله رحم را ترک کرده‌اند.
منابع:
تاکید آیات بر «صله رحم» ؛ آیت الله سید رضا حسینی مازندرانی به نقل از خبرگزاری ایکنا
صله رحم در آیات قرآن؛ سایت طهور
صله رحم در آیات قرآن؛ پایگاه اطلاع رسانی صلات
منبع : پایگاه اطلاع رسانی صلات