دارالعرفان/ محقق، مفسر، مترجم و پژوهشگر علوم و معارف قرآنی گفت: اگر دولتی‌ها، مردم کوچه و بازار، مردم شهرها و مردم کشور وارد نمازی شوند که قرآن مجید بر آن تأکید میکند، دیگر دزد، غاصب، اختلاس‌کننده، رباخور و رشوه‌گیر نخواهیم داشت و کشور پر از امنیت، آرام و بی‌زندان خواهد بود.
به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل مؤسسه علمی فرهنگی دارالعرفان، استاد حسین انصاریان در سخنرانی خود در صحن جامع رضوی اظهار کرد: وجود مبارک حضرت رضا(ع) برای اینکه شیعه با تبلیغات سوء دشمنان منحرف نشود و خیر دنیا و آخرتش را از دست ندهد، مسائلی را برای شناساندن شیعه مطرح کردند که شیعه بداند. این مسائل معیار و میزان شیعه بودن است. امام هشتم(ع) 9 ویژگی برای شیعه بیان کردند: «شیعتنا الذین یقیمون الصلاة». «یقیمون» در فرمایش امام هشتم بر دوام و پیوستگی دلالت دارد و معنی آن این است که شیعیان ما تا لحظهٔ آخر عمرشان در هر کجا، در هر زمان و در هر شرایطی اهل نماز هستند. شیعیان ما هیچ وقت نمازشان را با کار دیگر جابه‌جا نمی‌کنند و یک نماز پیوسته است، در قرآن مجید می‌خوانیم: «اَلَّذِینَ هُمْ عَلیٰ صَلاٰتِهِمْ دٰائِمُونَ» (سورهٔ معارج، آیهٔ 23). نماز چنان مهم است که پیغمبر اکرم(ص) فرمودند: شادی قلب من، خوشحالی باطن من و نشاط دل من در نماز است.
انبیای الهی زبان حیوانات را می‌دانستند
وی به منظور دریافت اهمیت عبادت به نمونه‌ای اشاره و خاطرنشان کرد: انبیای الهی زبان حیوانات را می‌دانستند. ما در دو قست قرآن در سورهٔ نمل صریحاً می‌خوانیم که حضرت سلیمان(ع) با ارتش خود از یک بیابانی عبور می‌کردند که مورچه‌ها در آن بیابان لانه داشتند. سلیمان(ع) یک‌مرتبه شنید که رئیس مورچه‌ها صدا زد: «یٰا أَیهَا اَلنَّمْلُ اُدْخُلُوا مَسٰاکنَکمْ لاٰ یحْطِمَنَّکمْ سُلَیمٰانُ وَ جُنُودُهُ» (سورهٔ نمل، آیهٔ 18)، همهٔ شما اکنون وارد لانه شوید که سلیمان و لشکرش شما را له نکنند و با اسب، قاطر، شتر و پیاده نظام خود از روی شما حرکت نکنند.
استاد انصاریان ادامه داد: سلیمان(ع) صدایش زد و گفت: تو می‌دانی که من پیغمبرم؟ مورچه گفت: بله. گفت: می‌دانی که انبیا ستمکار نیستند؟ گفت: می‌دانم. گفت: خبر داری این لشکری که با من هستند، تابع فرهنگ نبوت هستند و مورچه آزار نیستند؟ گفت: می‌دانم. گفت: پس چرا به تمام زیردست‌هایت گفتی که در لانه پناه بگیرند که سلیمان و لشکرش شما را له نکنند؟ «لاٰ یحْطِمَنَّکمْ سُلَیمٰانُ وَ جُنُودُهُ» یعنی به مورچه‌ها گفتی که من هم له‌کننده‌ام، درحالی‌که من معصومم و اهل گناه و ظلم نیستم. گفت: سلیمان، من منظورم از له‌شدن مورچه‌ها، له‌شدن جسد و بدنشان نبود، تو حشمت‌الله و نشانه‌ای از عظمت خدایی؛ اینکه من به مورچه‌ها گفتم در لانه بروند، ترسیدم که مشغول تماشای شکوه و جلال و جبروت تو و لشکرت شوند و در آن مدت تماشا کردن، از یاد پروردگار غفلت کنند و از نظر معنوی له شوند.
استاد اخلاق حوزه علمیه به سابقه زندگی مورچه در دنیا اشاره و تصریح کرد: من در کتاب‌های طبیعی مربوط به حشرات خواندم که مورچه زندگی خود را بیست‌میلیون سال قبل از انسان در کرهٔ زمین شروع کرده و بسیار هم متمدن است. در بیابان‌ها که لانه می‌سازد، چهار طبقه لانه می‌سازد و درِ ورودی لانه را به سبکی می‌سازد و با طرح و نقشه‌ای می‌سازد که باران‌های شدیدی که می‌بارد و سیلاب‌هایی که می‌آید، نمی‌تواند وارد کشور مورچه شود. در تربیت نوزاد بسیار فوق‌العاده است؛ در کنسرو کردن گوشت بسیار فوق‌العاده است؛ در جمع کردن دانه‌های نباتی و نگه داشتن آن برای زمستان به‌گونه‌ای که سبز نشود، بسیار فوق‌العاده است؛ در معماری ساختمانی بسیار عالم و آگاه است.
وی در مورد شگفتی‌های خلقت مورچه در نهج‌البلاغه گفت: وجود مبارک امیرالمؤمنین(ع) پیش از این علوم، سخنرانی بسیار مهمی دربارهٔ خلقت مورچه، عقل مورچه، فکر مورچه، بدن مورچه و درون بدن مورچه در «نهج‌البلاغه» دارند که بسیار شگفت‌آور است. امیرالمؤمنین(ع) در شهر کوفه، درحالی‌که دانشگاهی و آزمایشگاهی نبود، مسائل علمی امروز نبود، ابزار شناخت نبود، آنچه دربارهٔ مورچه بیان کرده‌اند، با آخرین تحقیقات دانشمندان امروز کرهٔ زمین هماهنگ است. حتی امیرالمؤمنین(ع) حرف اضافه‌تر دارد که دانشمندان به آن حرف‌ها نرسیده‌اند.
به یکدیگر هشدار دهید که به خطر دچار نشوید و خطرزا نباشید
استاد انصاریان فرهنگ قرآن در مورد حفظ انسان‌ها را فرهنگ عجیب و فوق‌العاده‌ای دانست و افزود: مورچه دانش و علم به خطر دارد و این‌قدر دلسوز است که تمام زیردست‌های خود را نسبت به خطر هشدار می‌دهد. نکته بسیار مهمی است که انسان تا زنده است، دائم به دیگران هشدار دهد تا بلکه مواظبت کنند تا به خطر دچار نشوند و خودش خطرزا نباشد. آیا انسان نباید از این اصل مهم که مورچه رعایت میکند، درس بگیرد!؟
در تاریخ بشر، بسیاری از انسان‌ها برای دیگران خطرزا بودند
محقق، مفسر، مترجم و پژوهشگر علوم و معارف قرآنی ادامه داد: متأسفانه در تاریخ بشر، بسیاری از انسان‌ها برای دیگران خطرزا بودند، ظلم و ستمگری داشتند و چاه و چاله برای دیگران می‌کندند؛ اما یک مورچه این‌قدر مهربان و دلسوز است که به سایر مورچه‌ها هشدار می‌دهد در لانه پناه بگیرید که خطر متوجه شما نشود؛ این زبان خیر و مهربانی و دلسوزی است. زبان باید خیر باشد، زبان باید به نفع دیگران باشد، زبان باید به سود دیگران باشد، زبان باید ظلمی را از سر مردم کم کند، زبان باید درِ خیر به‌سوی مردم باز کند.
مبلغ عرصه بین الملل به تسلط امام حسین(ع) به زبان حیوانات نیز اشاره و اظهار کرد: وجود مبارک حضرت سیدالشهدا(ع) از حدود پنجاه پرنده و چرنده و حیوان در یک سخنرانی‌شان اسم برده‌اند و صدای این پنجاه پرنده و چرنده و وحشی را توضیح داده‌اند. کبوتر چه می‌گوید، کلاغ چه می‌گوید، پرنده‌های دیگر چه می‌گویند، اسب و قاطر چه می‌گویند، یعنی ابی‌عبدالله(ع) زبان پنجاه حیوان را ترجمه کردند.
وی ادامه داد: پیغمبر(ص) داشتند با چهار-پنج نفر از محلی عبور می‌کردند که یک‌مرتبه سگی جلوی پیغمبر(ص) شروع به پارس کرد. یاران ترسیدند، پیغمبر(ص) فرمودند: نترسید، سگ مرا می‌شناسد. چشمش که به من افتاد، شروع به حرف زدن با من کرد؛ بگذارید حرفش تمام شود و برود، من برای شما بگویم که به من چه گفت. صدای سگ خوابید و رفت، پیغمبر(ص) فرمودند: این سگ به من گفت که یا رسول‌الله! خوشحالم که وقتی خداوند مهربان می‌خواست وجود من را خلق کند، سهم من را در این عالم خلقت سگ قرار داد و خوشحالم از اینکه سگ شدم، ولی انسان بی‌نماز نشدم.
معنای حقیقی بنده بی‌نماز
استاد انصاریان در پاسخ به اینکه نماز، شکر نعمت‌های پروردگار به چه معناست؟ گفت: امام هشتم(ع) می‌فرمایند: نماز شکر نعمت‌های پروردگار است و آن‌کسی که نماز نمی‌خواند، ناسپاس به پروردگار است؛ یعنی حرفش این است: من نماز نمی‌خوانم، چون تو را قبول ندارم؛ نماز نمی‌خوانم، چون دوستت ندارم؛ نماز نمی‌خوانم، چون تو را نمی‌خواهم. این معنی بی‌نمازی است.
نماز انسان را از همهٔ زشتی‌ها و بدکاری‌ها حفظ میکند
نویسنده کتاب ارزشمند «سیمای نماز» به آیه‌ای درباره نماز اشاره و خاطرنشان کرد: اگر به این آیه عمل شود، تمام دادگستری‌ها و دادگاه‌ها خلوت می‌شود، تمام زندان‌ها بدون زندانی می‌ماند و سفرهٔ بخش عمده‌ای از ظلم برچیده می‌شود. آیه این است: «إِنَّ اَلصَّلاٰةَ تَنْهیٰ عَنِ اَلْفَحْشٰاءِ وَ اَلْمُنْکرِ» (سورهٔ عنکبوت، آیهٔ 45). آیه نمی‌گوید اگر نماز بخوانید، منِ خدا به شما کمک می‌کنم تا در زشتی‌ها، بدکاری‌ها، گناهان کبیره و بداخلاقی‌ها نیفتید؛ بلکه می‌گوید اگر نماز بخوانید، خود نماز شما را از همهٔ زشتی‌ها و بدکاری‌ها حفظ میکند.
رشوه‌گیر و اختلاسگر نماز حقیقی نمی‌خوانند
وی در مورد شروط نماز برای حفظ انسان از زشتی‌ها و بدکاری‌ها گفت: نماز دو نوع شرط دارد: یک شرط مقارناتی و یک شرط مقدماتی دارد. شرط مقدماتی نماز این است که من می‌خواهم وضو بگیرم، غسل یا تیمم کنم؛ پولی که برای آب وضو و غسل و برای خاک تیمم می‌دهم، حتماً باید حلال باشد. برای خواندن نماز باید لباس بپوشم، لباس باید مباح باشد، یعنی با پول حلال لباس بخرم؛ اگر پول وضوی من از پول حلال باشد، ولی یک دکمه یا یک نخ لباسم از حرام باشد، نمازم باطل است. 10 میلیون می‌دهم و به مکه می‌روم، ولی دو حوله با پول ناپاک می‌خرم، در مسجد شجره با گفتن «لبیک اللهم لبیک، لا شریک لک لبیک» مُحرِم می‌شوم، ولی تمام اعمال حجّ من باطل است. از حج که برمی‌گردم، مُحرِمم و زن به من حرام است تا اینکه دوباره به مکه بروم و یک حج درست انجام دهم و برگردم؛ یعنی من اگر بخواهم یک نماز واقعی بخوانم، باید غاصب نباشم، باید رباخور و رشوه‌گیر نباشم، باید مال مردم‌خور نباشم، باید زمین مردم را به ناحق به نام خودم نکرده باشد، باید لباسم حلال باشد؛ پس من می‌خواهم یک نماز صبح درست بخوانم، هیچ شرّی برای مردم نخواهم داشت. این معنی «إِنَّ اَلصَّلاٰةَ تَنْهیٰ عَنِ اَلْفَحْشٰاءِ وَ اَلْمُنْکرِ» است.
بخش عمده‌ای از مشکلات ما به بی‌نمازی و بدنمازی مربوط است
استاد انصاریان در پاسخ به اینکه چند نوع نماز داریم؟ گفت: فقط یک نماز درست و مقبول است، اگر دولتی‌ها، مردم کوچه و بازار، مردم شهرها و مردم کشور وارد نمازی شوند که قرآن مجید می‌گوید، زندان برای چیست؟ ما دیگر دزد، غاصب، اختلاس‌کننده، رباخور و رشوه‌گیر نخواهیم داشت. بخش عمده‌ای از مشکلات ما به بی‌نمازی و بدنمازی مربوط است؛ اما اگر نماز، نماز قرآن، فقه، پیغمبر(ص) و ائمه(ع) باشد، اگر نماز، نماز «تَنْهیٰ عَنِ اَلْفَحْشٰاءِ وَ اَلْمُنْکرِ» باشد، ما یک کشور پرامنیت، آرام و بی‌زندان خواهیم داشت، تمام دادگستری‌ها هم روزها باید کارمندها، قاضی‌ها و دادیارها یک ساعت بروند یک چای بخورند، در را ببندند و برگردند، چون دیگر مشتری نخواهد بود. نماز واقعی نمی‌گذارد آدم به زن و بچه‌اش ظلم کند، نماز واقعی نمی‌گذارد آدم به‌دنبال مال حرام برود.
استاد اخلاق حوزه علمیه در مورد اثر نماز در انسان گفت: ائمهٔ ما کم قسم می‌خوردند، در تمام «نهج‌البلاغه» بگردید، 10 قسم پیدا نمی‌کنید. یکی از قسم‌ها اینجاست که امیرالمؤمنین(ع) می‌فرمایند: والله قسم! اگر هفت عالم، سماوات سبع و تمام سرمایه‌های درون هفت عالم را یک‌جا بیاورند و به علی بدهند و به من بگویند: علی! تمام هفت عالم و سرمایه‌هایش برای شخص تو، یک مورچه پوست جویی را به‌طرف لانه‌اش می‌برد، این سرمایه را بگیر و آن پوست را از دهان مورچه بکش، والله! این کار را نمی‌کنم. این نمازخوان است.
استاد انصاریان به ماجرای جوان کارگر و مسجد گوهرشاد اشاره و تصریح کرد: معمار مسجد گوهرشاد در قرن هفتم دور گنبد را چیده بود و می‌خواست گنبد را بالا بیاورد، گوهرشاد خانم -زن شاهرخ‌میرزا- که با پول شخصی خودش این مسجد را ساخت برای بازدید مسجد آمده بود و به معمار هم سپرده بود که از هر کجا سنگ، چوب، گچ و خاک می‌آورید، در تمام مسیر برای حیوانات بارکش، علف، کاه، یونجه و جو و ظرف آب بگذارید که این حیوانات در گرمای روز تشنه‌شان می‌شود، آب بخورند؛ گرسنه‌شان می‌شود، علف بخورند. من می‌خواهم مسجد بسازم، نباید کمترین ظلمی به یک حیوان شود. زمانی که گوهرشاد خانم از مسجد بازدید می‌کرد، باد آمد و چادرش را کنار زد. یک عملهٔ جوان این صورت زیبا و اندام زیر چادر را دید و عاشق این زن شد. می‌دانست این زن شوهر دارد، اما دل رفته بود و 10 روز بیمار شد و در خانه افتاد و مادر پیرش پرستاری‌اش را می‌کرد.
در برابر یکدیگر صبور و پر تحمل باشیم
وی ادامه داد: گوهرشاد خانم در آمارگیری دید که یکی از کارگرها 10 روز سر کار نیامده است. به معمار گفت: کجاست؟ گفت: مریض است. گفت: خبر بده تا به دیدنش بروم. داخل خانهٔ کاهگلی پیرزن آمد؛ مادر دید گوهرشاد خانم بالای سر پسر آمد و نشست، به مادر گفت: چه لازم داری؟ پول می‌خواهی، دوا می‌خواهی، دکتر می‌خواهی؟ مادر خجالت می‌کشید بگوید، بالاخره گفت جوانم از دستم می‌رود، به گوهرشاد خانم گفت: پسر من عاشق شما شده است و دلش می‌خواهد با شما ازدواج کند. گوهرشاد خانم بدون اینکه عصبانی شود و با تحمل گفت: من شوهر دارم، اما حاضرم به‌خاطر سلامت تو و به‌خاطر دل مادرت از شوهرم طلاق بگیرم و همسر تو شوم؛ اما مهریه‌ام را باید اوّل بدهی.
نویسنده کتاب ارزشمند «زیبایی‌های اخلاق» اظهار کرد: کارگر جوان گفت: خانم! همین مزدی که در عملگی می‌گرفتم، سرمایه‌ام بوده که آن‌هم 10 روز است مریضم. فرمود: می‌توانی مهریهٔ من را بدهی. گفت: مهریه‌ات چیست؟ گفت: شرط شرعی با من کن؛ چهل شبانه‌روز در محراب این مسجد نماز بخوانی. گفت: چهل روز که چیزی نیست، چهارصد روز می‌خوانم. گفت: از فردا شروع کن. حال پسر یک‌خرده خوب شد و چهل روز کنار حرم مطهر امام رئوف در محراب این مسجد نماز خواند. گوهرشاد خانم روز چهلم به‌دنبالش فرستاد که حالا من حاضرم طلاق بگیرم. گفت: برو و به گوهرشاد خانم بگو که نمی‌خواهد طلاق بگیری؛ لذتی که من از این نماز می‌برم، اگر صدتا مثل تو همسر من شوند، من آن مقدار لذت نمی‌برم.
شیعیان حقیقی ما تا آخر عمرشان با نماز پیوند دائم دارند
استاد انصاریان در پایان گفت: نماز انسان را از مشکلات، عشق‌های غلط، گناه و حرام مالی نجات می‌دهد. امام هشتم(ع) می‌فرماید: «شیعتنا الذین یقیمون الصلاة». شیعیان ما تا آخر عمرشان با نماز پیوند دائم دارند.
انتهای پیام /
- متن، صوت، کلیپ وعکس های این سخنرانی را اینجا ببینید.