دارالعرفان/ محقق، مفسر، مترجم و پژوهشگر علوم و معارف قرآنی گفت: گاهی مردم عیب و نقص خودشان را به خداوند نسبت می‌دهند و به وجود مقدس او چون و چرا می‌کنند؛ یعنی چهرۀ نخست‌وزیری در برابر خدا می‌گیرند. اگر کسی حقیقت نماز را بداند، در نماز با پروردگار که حرف می‌زند، آرامش دارد و همیشه نسبت به او بی چون و چرا و بدون ایراد و اشکال می‌ماند.
آنچه در آسمان‌ها و زمین است خدا را به بی‌عیبی و بی‌نقصی ستایش می‌کنند
به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل مؤسسه علمی فرهنگی دارالعرفان استاد حسین انصاریان در سخنرانیِ مسجد جامع غدیر خم تهران، اظهار کرد: قطعه‌هایی در «صحیفۀ کامل سجادیه» دربارۀ علم خداوند از حضرت زین‌العابدین(ع) نقل شده که معرفت کامل امام را به پروردگار مهربان عالَم نشان می‌دهد و با کلمۀ «سبحان» شروع شده است. در تسبیح، مسئلۀ گذشته و آینده مطرح نیست؛ کلاً همه جا به این معناست که آنچه در آسمان‌ها و زمین است خدا را به بی‌عیبی و بی‌نقصی ستایش می‌کنند و در حقیقت «ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ» دارای شعور و نطق هستند چون اگر شعور نداشتند خدا را نمی‌شناختند و اگر نطق نداشتند گویای به تسبیح نبودند.
موجودی در عالم هستی نیست مگر اینکه خدا را تسبیح همراه با ستایش می‌گوید
وی ادامه داد: خداوند در آیه 44 سوره اسرا می فرماید: «وَ إِنْ مِنْ شَيْ ءٍ إِلَّا يُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ وَلكِنْ لا تَفْقَهُونَ تَسْبِيحَهُم» موجودی در عالم هستی نیست مگر اینکه خدا را تسبیح همراه با ستایش می‌گوید. رسول خدا(ص) در روایتی می‌فرماید: لباسی که تنتان است همیشه تمیز نگه دارید چون این لباس‌ها همه تسبیح خدا را می‌گویند، یعنی هشت میلیارد جمعیت لباس‌هایشان تسبیح می‌گوید، ولی نود و نه درصدشان کافرند و کاری به پروردگار ندارند، سنگریزه‌ها، موجودات برّی و بحری و لقمه‌هایی که می‌خورند همه طبق آیه تسبیح می‌گویند. جالب‌تر از این آیۀ سورۀ نور است که می‌فرماید: تمام درختان و موجودات سمائی و ارضی اهل نماز هستند و جالب‌تر از مسئله این است که می‌فرماید: «كُلٌّ قَدْ عَلِمَ صَلاتَه» (نور، 41) همه به نماز خودشان آگاه هستند و جهان یکپارچه تسبیح گوست.
راه شکایت و گله از پروردگار به وسیلۀ نماز بسته می‌شود
مبلغ عرصه بین الملل منزه دانستن خداوند در نماز را از جمله مسایل جالب دین دانست و تصریح کرد: اسلام در نماز واجب کرده در رکوع هر رکعت یا یک بار «سبحان ربی العظیم و بحمده» بگویید یا سه بار «سبحان الله»، در دو سجده هر رکعتی یا سه بار «سبحان الله» بگویید یا یک بار «سبحان ربی الاعلی و بحمده»، در رکعت سوم و چهارم باز یک بار یا سه بار «سبحان الله و الحمدلله و لا اله الا الله و الله اکبر» بگویید؛ یعنی شبانه‌روز خودتان به قلب خودتان القا کنید که پروردگارتان نه نقص دارد و نه عیب دارد، بنابراین راه شکایت و گله از پروردگار به وسیلۀ نماز بسته می‌شود.
گاهی مردم عیب و نقص خودشان را به خداوند نسبت می‌دهند
وی افزود: گاهی مردم عیب و نقص خودشان را به حضرت او نسبت می‌دهند و به وجود مقدس او چون و چرا می‌کنند؛ یعنی چهرۀ نخست‌وزیری در برابر خدا می‌گیرند. اگر کسی اهل نماز باشد، اگر کسی حقیقت نماز را بداند، در نماز با پروردگار که حرف می‌زند با دل خودش هم حرف بزند، خیالش از وجود اقدس حق راحت می‌شود، همیشه نسبت به او آرامش دارد، همیشه نسبت به او بی چون و چرا و بدون ایراد و اشکال می‌ماند.
بر علما، طلبه‌ها و روحانیون واجب است معنای نماز را یاد مردم بدهند
استاد انصاریان گفت: در احوالات مرحوم آیت‌الله العظمی آقا سید علی آقای نجف آبادی(ره) که حدود هشتاد سال پیش از دنیا رفته این‌طور نوشتند که ایشان اعلم مراجع شیعه در آن زمان است، ولی حاضر نشد رساله بدهد، حاضر هم نشد داخل خانه بنشیند و مردم سراغش بیایند. ایشان نذر کرده بود که تا شب مرگش اگر آن شب هم سالم باشد برای ابی‌عبدالله(ع) منبر برود، کل ایامی که زنده بود از زمان تحصیل منبر می‌رفت، وقتی هم که روی منبر می‌نشست حرف اول منبرش سلام بر ابی‌عبدالله(ع) بود که نمی‌توانست از گریه خودش را نگه دارد، روی منبر یکی از دعاهایش این بود که خدایا آخرین حرف من را در این عالم «یا حسین» قرار بده و همین‌طور هم شد. ایشان می‌فرمودند که بر علما، طلبه‌ها و روحانیون واجب است معنای نماز را یاد مردم بدهند که مردم با فهم نماز در حد خودشان خدا، دنیا، آخرت، وظیفه و صفر بودن خودشان را در مقابل عظمت خدا بفهمند.
بی‌عیب و نقص است خدایی که نفس‌های تمام ماهیان میان آب را می‌داند
نویسنده کتاب ارزشمند «نعمت های الهی» دانایی خداوند نسبت به موجودات قعر آب را مورد اشاره قرار داد و تصریح کرد: «سبحانک»، اول به مردم می‌فهماند که وجود مقدسش بی‌عیب و بی‌نقص هست و به همین دلیل در ذات، صفات و اسما؛ کمال مطلق و بی‌نهایت است. منزهی و آنچه در اعماق آب‌های جهان است می‌بینی؛ یعنی علم آن پیش توست. امام هشتم(ع) می‌فرماید: هیچ گاه در آب‌های روان ادرار نکنید زیرا خداوند در آب‌ها موجوداتی دارد که با چشم قابل دیدن نیستند. یک وقتی می‌گفتند موجودات ذره‌بینی، امام می‌فرمود: موجوداتی که با چشم قابل مشاهده نیستند. اقیانوس‌ها، دریاها، دریاچه‌ها و تمام مراکزی که آب هست چقدر موجود دارد؟ خداوند نسبت به همه آنها علم و آگاهی دارد.
استاد اخلاق حوزه های علمیه گفت: «سبحانک تسمع و تری ما تحت الثری» یعنی از هر عیب و نقصی منزهی ای وجود مبارکی که صدای هر چه موجود در زیر زمین تا اعماق کرۀ زمین هست را می‌شنوی و وجودشان برایت روشن و معلوم است، آگاهی داری چه تعدادی هستند، برای چه صدا می‌زنند، صدایشان چه نوع است و در صدایشان چه می‌خواهند.
وی در مورد دانایی خداوند به آسمان‌ها نیز اظهار کرد: «سبحانک تعلم وزن السماوات» تاکنون مهم‌ترین تلسکوپ‌های غرب بیش از چند صد میلیون کهکشان کشف و عکسبرداری کردند. این کهکشان میلیاردها ستاره و منظومۀ شمسی دارد که منظومۀ شمسی ما خورشید، مریخ، زمین، زحل، زهره، اورانوس، نپتون و پلوتو یک گوشۀ بازوی کهکشان اول هستند و از این منظومه‌ها میلیونی در این کهکشان است. امام صادق(ع) می‌فرماید: خداوند هجده هزار قندیل آفریده، کل این هفت آسمان در یک قندیلش است، ولی در سایر قندیل‌ها هیچ‌کسی خبر ندارد چه خبر است. امام زین‌العابدین(ع) نیز می فرماید: وجود مقدس تو وزن کل عوالم بالا را می‌داند که چند کیلو است.
وی ادامه داد: خداوند دانا به زمین است؛ «سبحانک تعلم وزن الارضین» و هنوز هم کشف نشده که مراد پروردگار از این ارضین چیست، بعضی‌ها گفتند منظور کرۀ زمین هست که هفت طبقه است، بعضی‌ها گفتند نمی‌شود باور کرد هفت زمین است که ما نمی‌دانیم کدام‌هاست، در کل، یک نظرِ یقینی نمی‌توان داد.
وی با اشاره به اینکه خداوند دانا به ظلمت و نور است، گفت: «سبحانک تعلم وزن الظلمة و النور» تاریکی در این جهان عنصر است و خداوند وزنش را می‌داند. بعضی‌ها می‌گویند تاریکی مربوط به غروب خورشید است، خورشید که می‌رود پشت زمین آن طرف کره ـ نیم کرۀ شمالی ـ تاریک می‌شود ولی قرآن می‌گوید: «خلق الظلمات و النور» تاریکی‌ها مخلوق هستند و عنصرند، وزن و نور دارند. ما نمی دانیم در این عالم چه میزان نور هست، فقط قرآن را می‌خوانیم که می‌گوید: «اللَّهُ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْض» (نور، 35). تو وزن نور و ظلمت را می‌دانی.
استاد انصاریان گفت: خداوند حتی به سایه، هوا و باد داناست. «سبحانک تعلم وزن الفیء و الهواء» از هر عیب و نقصی منزهی ای کسی که وزن سایه‌ها را می‌دانی، هر چه سایه در این عالم هست وزنش برای تو معلوم است. منزه از هر عیب و نقصی هستی ای کسی که وزن هوا را می‌دانی. «سبحانک تعلم وزن الرّیح کم هی من مثقال ذرة» منزه است از هر عیب و نقصی خداوندی که وزن باد را می‌داند. «سبحانک تسمع أنفاس الحیتان فی قعور البحار» منزه و بی‌عیب و نقص است خدایی که نفس‌های تمام ماهیان میان آب را می‌داند.
متن کامل، صوت و کلیپ های این سخنرانی را - اینجا - ببینید