دعای بعد از زیارت امام هشتم، حضرت امام رضا(ع)

در کتاب «تحفة الزائر» آمده است که شیخ مفید ذکر فرموده است: پس از نماز زیارت حضرت امام رضا(علیه‌السلام) مستحب است این دعا را بخوانند:

پخش صوت: محسن فرهمند آزاد

اللّٰهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ يَا اللّٰهُ الدَّائِمُ فِي مُلْكِهِ، الْقَائِمُ فِي عِزِّهِ، الْمُطاعُ فِي سُلْطانِهِ، الْمُتَفَرِّدُ فِي كِبْرِيائِهِ، الْمُتَوَحِّدُ فِي دَيْمُومِيَّةِ بَقائِهِ، الْعادِلُ فِي بَرِيَّتِهِ، الْعالِمُ فِي قَضِيَّتِهِ، الْكَرِيمُ فِي تَأْخِيرِ عُقُوبَتِهِ .

خدایا از تو می‌خواهم، ای خدایی که در فرمانروایی‌اش پاینده و در توانمندی‌اش پا برجا و در سلطنتش اطاعت شده و در کبریایی‌اش یکتا و در دوام همیشگی‌اش بی‌همتا است، در مخلوقاتش دادگر و در داوری‌اش دانا و در به تأخیر انداختن کیفرش بزرگوار است.

إِلٰهِي حَاجَاتِي مَصْرُوفَةٌ إِلَيْكَ، وَآمالِي مَوْقُوفَةٌ لَدَيْكَ، وَكُلَّما وَفَّقْتَنِي مِنْ خَيْرٍ فَأَنْتَ دَلِيلِي عَلَيْهِ وَطَرِيقِي إِلَيْهِ، يَا قَدِيراً لَاتَؤُودُهُ الْمَطالِبُ، يَا مَلِيّاً يَلْجَأُ إِلَيْهِ كُلُّ راغِبٍ، ما زِلْتُ مَصْحُوباً مِنْكَ بِالنِّعَمِ، جارِياً عَلَىٰ عَادَاتِ الْإِحْسانِ وَالْكَرَمِ، أَسْأَلُكَ بِالْقُدْرَةِ النَّافِذَةِ فِي جَمِيعِ الْأَشْياءِ، وَقَضائِكَ الْمُبْرَمِ الَّذِي تَحْجُبُهُ بِأَيْسَرِ الدُّعاءِ، وَبِالنَّظْرَةِ الَّتِي نَظَرْتَ بِها إِلَى الْجِبالِ فَتَشامَخَتْ، وَ إِلَى الْأَرَضِينَ فَتَسَطَّحَتْ، وَ إِلَى السَّماواتِ فَارْتَفَعَتْ وَ إِلَى الْبِحارِ فَتَفَجَّرَتْ؛

خدایا حاجاتم بازگردانده به سوی تو و آرزوهایم ایستاده در پیشگاه توست و هر زمان مرا به کار نیکی توفیق دادی، راهنمایم بر آن و راهم به سوی آن تو بودی، ای توانایی که خواسته‌ها درمانده‌اش نکند، ای عطابخش دائمی که هر مشتاقی به سوی او پناه می‌آورد، همواره از سوی تو هم‌نشین با نعمت‌هایت بوده‌ام که جاری بر عادت احسان و بزرگواری‌ات بوده، از تو می‌خواهم به آن نیروی نافذ در تمام اشیا و داوری استوارت که آن را با آسان‌ترین دعا باز می‌داری و به آن نظری که به وسیله آن به جانب کوه‌ها نظر کردی و کوه‌ها بلندی گرفتند و به زمین‌ها توجه کردی و آن‌ها مسطّح شدند و با آسمان‌ها عنایت فرمودی پس مرتفع گردید و به دریاها نگریستی پس روان شدند؛

يَا مَنْ جَلَّ عَنْ أَدَوَاتِ لَحَظَاتِ الْبَشَرِ، وَلَطُفَ عَنْ دَقائِقِ خَطَراتِ الْفِكَرِ، لَاتُحْمَدُ يَا سَيِّدِي إِلّا بِتَوْفِيقٍ مِنْكَ يَقْتَضِي حَمْداً، وَلَا تُشْكَرُ عَلَىٰ أَصْغَرِ مِنَّةٍ إِلّا اسْتَوْجَبْتَ بِها شُكْراً، فَمَتىٰ تُحْصىٰ نَعْماؤُكَ يَا إِلٰهِي، وَتُجازىٰ آلاؤُكَ يَا مَوْلايَ، وَتُكافَأُ صَنَائِعُكَ يَا سَيِّدِي ؟ وَمِنْ نِعَمِكَ يَحْمَدُ الْحَامِدُونَ، وَمِنْ شُكْرِكَ يَشْكُرُ الشَّاكِرُونَ، وَأَنْتَ الْمُعْتَمَدُ لِلذُّنُوبِ فِي عَفْوِكَ، وَالنَّاشِرُ عَلَى الْخَاطِئِينَ جَنَاحَ سَِتْرِكَ، وَأَنْتَ الْكاشِفُ لِلضُّرِّ بِيَدِكَ،

ای که از ابزارهای نگاه‌های بشر بالاتری و از دسترس دقایق افکار دوری، ای آقای من سپاس نشوی مگر به توفیقی از سوی خودت که آن نیز موجب سپاس دیگری است و بر کوچک‌ترین نعمت شکر نشوی مگر آنکه به آن شکر، شکری دیگر را سزاوار گردی. پس چه زمانی نعمت‌هایت برشمرده شود ای خدای من و به عطاهایت جزا داده شود ای مولای من و پاداش متقابل به ساخته‌هایت دهند، ای آقای من، از نعمت‌های توست که سپاس‌کنندگان سپاس می‌نمایند و از شکرپذیری توست که شاکران شکرگذاری می‌کنند، تویی مورد اعتماد، در امر گذشت بر گناهان و تویی گسترنده بال پرده‌پوشی‌ات بر خطاکاران و تویی برطرف‌کننده سختی با دست قدرتت،

فَكَمْ مِنْ سَيِّئَةٍ أَخْفاها حِلْمُكَ حَتَّىٰ دَخِلَتْ ، وَحَسَنَةٍ ضاعَفَها فَضْلُكَ حَتَّىٰ عَظُمَتْ عَلَيْهَا مُجَازَاتُكَ ؟ جَلَلْتَ أَنْ يُخافَ مِنْكَ إِلّا الْعَدْلُ، وَأَنْ يُرْجىٰ مِنْكَ إِلّا الْإِحْسانُ وَالْفَضْلُ، فَامْنُنْ عَلَيَّ بِمَا أَوْجَبَهُ فَضْلُكَ وَلَا تَخْذُلْنِي بِما يَحْكُمُ بِهِ عَدْلُكَ؛ سَيِّدِي لَوْ عَلِمَتِ الْأَرْضُ بِذُنُوبِي لَساخَتْ بِي، أَوِ الْجِبالُ لَهَدَّتْنِي، أَوِ السَّمَاوَاتُ لَاخْتَطَفَتْنِي، أَوِ الْبِحارُ لأََغْرَقَتْنِي، سَيِّدِي سَيِّدِي سَيِّدِي، مَوْلايَ مَوْلايَ مَوْلايَ، قَدْ تَكَرَّرَ وُقُوفِي لِضِيافَتِكَ فَلَا تَحْرِمْنِي مَا وَعَدْتَ الْمُتَعَرِّضِينَ لِمَسْأَلَتِكَ،

چه بسیار زشتی که آن را با بردباری‌ات پوشاندی تا از بین رفت و چه بسیار خوبی‌ای که آن را احسانت چندین برابر کرد تا پاداش دادنت بر آن بزرگ شد، تو برتر از آنی که خلق از غیر عدالتت ترسان باشند و تو بزرگتر از آنی که خلق به چیزی کمتر از فضل و احسان تو امیدوار باشند، بر من به آنچه احسانت آن را واجب نموده منّت گذار و به آنچه عدالتت به آن حکم می‌کند خوارم مکن؛ آقای من اگر زمین گناهان مرا می‌دانست هرآینه فرویم می‌برد یا اگر کوه‌ها خبر می‌داشتند مرا درهم می‌شکستند یا آسمان‌ها می‌دانستند مرا می‌بردند یا دریاها آگاه می‌بودند مرا غرق می‌کردند، آقای من، آقای من، آقای من، مولایم، مولایم، مولایم، ایستادنم برای میهمانی‌ات تکرار شده، پس مرا از آنچه به درخواست‌کنندگان از حضرتت وعده دادی محروم مکن،

يَا مَعْرُوفَ الْعارِفِينَ، يَا مَعْبُودَ الْعابِدِينَ، يَا مَشْكُورَ الشَّاكِرِينَ، يَا جَلِيسَ الذَّاكِرِينَ، يَا مَحْمُودَ مَنْ حَمِدَهُ، يَا مَوْجُودَ مَنْ طَلَبَهُ، يَا مَوْصُوفَ مَنْ وَحَّدَهُ، يَا مَحْبُوبَ مَنْ أَحَبَّهُ، يَا غَوْثَ مَنْ أَرَادَهُ، يَا مَقْصُودَ مَنْ أَنَابَ إِلَيْهِ، يَا مَنْ لَايَعْلَمُ الْغَيْبَ إِلّا هُوَ، يَا مَنْ لَا يَصْرِفُ السُّوءَ إِلّا هُوَ، يَا مَنْ لَايُدَبِّرُ الْأَمْرَ إِلّا هُوَ، يَا مَنْ لَايَغْفِرُ الذَّنْبَ إِلّا هُوَ، يَا مَنْ لَايَخْلُقُ الْخَلْقَ إِلّا هُوَ، يَا مَنْ لا يُنَزِّلُ الْغَيْثَ إِلّا هُوَ، صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَاغْفِرْ لِي يَا خَيْرَ الْغافِرِينَ؛

ای شناخته عارفان، ای پرستیده پرستندگان، ای سپاس‌شده سپاسگزاران، ای هم‌نشین یادکنندگان، ای ستوده کسی که او را ستوده، ای موجود برای کسی که او را یافت، ای وصف‌شده کسی که او را به وحدانیت وصف نمود، ای محبوب کسی که او را دوست داشت، ای فریادرس کسی که او را اراده کرد، ای مقصود کسی که به سویش باز آمد، ای که غیب را جز او نداند، ای که بدی را جز او باز نگرداند، ای آن‌که امر را جز او تدبیر نکند، ای که نیامرزد گناهان را جز او، ای که پدید نیاورد مخلوقات را جز او، ای که نازل نمی‌کند باران را جز او، بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و مرا بیامرز، ای بهترین آمرزندگان؛

رَبِّ إِنِّي أَسْتَغْفِرُكَ اسْتِغْفارَ حَياءٍ، وَأَسْتَغْفِرُكَ اسْتِغْفارَ رَجاءٍ، وَأَسْتَغْفِرُكَ اسْتِغْفارَ إِنَابَةٍ، وَأَسْتَغْفِرُكَ اسْتِغْفارَ رَغْبَةٍ، وَأَسْتَغْفِرُكَ اسْتِغْفارَ رَهْبَةٍ، وَأَسْتَغْفِرُكَ اسْتِغْفارَ طَاعَةٍ، وَأَسْتَغْفِرُكَ اسْتِغْفارَ إِيمانٍ، وَأَسْتَغْفِرُكَ اسْتِغْفارَ إِقْرارٍ، وَأَسْتَغْفِرُكَ اسْتِغْفَارَ إِخْلاصٍ، وَأَسْتَغْفِرُكَ اسْتِغْفارَ تَقْوىٰ، وَأَسْتَغْفِرُكَ اسْتِغْفَارَ تَوَكُّلٍ، وَأَسْتَغْفِرُكَ اسْتِغْفَارَ ذِلَّةٍ، وَأَسْتَغْفِرُكَ اسْتِغْفارَ عَامِلٍ لَكَ، هَارِبٍ مِنْكَ إِلَيْكَ، فَصَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَتُبْ عَلَيَّ وَعَلَىٰ والِدَيَّ بِما تُبْتَ وَتَتُوبُ عَلَىٰ جَمِيعِ خَلْقِكَ، يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ؛

پروردگارا من از تو درخواست آمرزش می‌کنم، آمرزش شرمساری و درخواست آمرزش می‌کنم، آمرزش امیدواری و درخواست آمرزش می‌کنم، آمرزش بازگشتن و درخواست آمرزش می‌کنم، آمرزش شوق و درخواست آمرزش می‌کنم، آمرزش بیم و درخواست آمرزش می‌کنم، آمرزش طاعت و درخواست آمرزش می‌کنم، آمرزش ایمان و درخواست آمرزش می‌کنم، آمرزش اقرار و درخواست آمرزش می‌کنم، آمرزش اخلاص و درخواست آمرزش می‌کنم، آمرزش تقوا و درخواست آمرزش می‌کنم، آمرزش توکل و درخواست آمرزش می‌کنم، آمرزش خواری و درخواست آمرزش می‌کنم، آمرزش عمل کننده برای تو، گریزان از تو به سوی تو پس بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و بر من و پدر و مادرم پذیرای توبه باش، به آنچه بر تمام بندگانت توبه‌پذیرفتنی و می‌پذیری ای مهربان‌ترین مهربانان؛

يَا مَنْ تُسَمَّىٰ [يُسَمَّىٰ] بِالْغَفوُرِ الرَّحِيمِ، يَا مَنْ تُسَمَّىٰ [يُسَمَّىٰ] بِالْغَفُورِ الرَّحِيمِ، يَا مَنْ تُسَمَّىٰ [يُسَمَّىٰ] بِالْغَفُورِ الرَّحِيمِ، صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ، وَاقْبَلْ تَوْبَتِي، وَزَكِّ عَمَلِي، وَاشْكُرْ سَعْيِي، وَارْحَمْ ضَراعَتِي، وَلَا تَحْجُبْ صَوْتِي، وَلَا تُخَيِّبْ مَسْأَلَتِي، يَا غَوْثَ الْمُسْتَغِيثِينَ، وَأَبْلِغْ أَئِمَّتِي سَلامِي وَدُعائِي، وَشَفِّعْهُمْ فِي جَمِيعِ مَا سَأَلْتُكَ، وَأَوْصِلْ هَدِيَّتِي إِلَيْهِمْ كَما يَنْبَغِي لَهُمْ، وزِدْهُمْ مِنْ ذٰلِكَ مَا يَنْبَغِي لَكَ بِأَضْعَافٍ لَايُحْصِيها غَيْرُكَ، وَلَا حَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ، وَصَلَّى اللّٰهُ عَلَىٰ أَطْيَبِ الْمُرْسَلِينَ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ الطَّاهِرِينَ.

ای آن‌که به آمرزنده‌ی مهربان نامیده شدی، ای آن‌که به آمرزنده‌ی مهربان نامیده شدی، ای آن‌که به آمرزنده‌ی مهربان نامیده شدی، بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و توبه‌ام را بپذیر و عملم را پاک کن و از کوششم قدردانی فرما و به زاری‌ام رحم کن و صدایم را در پرده قرار مده و درخواستم را ناامید مکن، ای فریادرس دادخواهان و سلام و دعایم را به امامانم برسان و در همۀ آنچه از تو درخواست کردم، آنان را شفیع من قرار ده و هدیه مرا به آنان برسان، آن‌چنان‌که سزاوار ایشان است و از این هدیه برای ایشان به چندین برابر بیفزا، چنان‌که سزاوار توست، افزایشی که آن را جز تو شماره نکند، هیچ نیرو و توانى نیست جز به خداى بلندمرتبه بزرگ و درود خدا بر پاک‌ترین فرستادگان محمّد و خاندان پاک او.

نویسنده گوید: علاّمه مجلسی در «بحارالانوار»، از برخی نوشته‌های گذشتۀ اصحاب زیارتی برای حضرت امام رضا(علیه‌السلام) نقل کرده که معروف به

«جوادیه»

است و در آخر آن زیارت است که: نماز زیارت و تسبیح بجا آر و آن را به آن حضرت هدیه کن، آنگاه بگو:

«اللّٰهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ یَا اللّٰهُ الدَّائِمُ...»

و این دعا را تا آخر آن نقل کرده، پس هر زمان آن زیارت را در آن مشهد مقدّس خواندی، این دعا را ترک مکن.