[ای انسان!] آیا ندانستهای که خداوند آسمانها و زمین را بر پایۀ حق و درستی [و نظم و حساب] آفرید؟ اگر بخواهد شما را [از بین] میبرد و آفریدههایی جدید میآورد (١٩) و این [کار] بر خداوند دشوار نیست (٢٠) [در عرصۀ قیامت] همه در پیشگاه خداوند ظاهر میشوند، سستاندیشان[ی که کورکورانه مقلّد مستکبرانِ گمراه بودند] به مستکبران میگویند: ما [در دنیا بدون درخواست دلیل] پیرو شما بودیم، آیا [امروز] چیزی از عذاب خدا را از ما برطرف میکنید؟ میگویند: اگر خداوند [در صورت نشاندادنِ لیاقت،] ما را هدایت کرده بود ما هم هرآینه شما را هدایت میکردیم، اکنون چه بیتاب باشیم و چه صبر کنیم برای ما یکسان است؛ زیرا ما هیچ راه گریزی [از عذاب خدا] نداریم (٢١) شیطان، [این دشمن سوگندخورده،] هنگام پایانپذیرفتنِ کار [محاسبۀ اهل محشر به پیروانش] میگوید: یقیناً خداوند به شما [در مورد برپاشدن قیامت و پاداش و کیفر] وعدۀ حق و درست داد، و من به شما وعدۀ [پوچ و واهی] دادم، و از آن [هم] تخلّف کردم، من بر شما هیچ تسلطی نداشتم [که شما را به زور به شرک و کفر و گناهان آلوده کنم]، فقط [به آن امورِ ضد حق] دعوتتان کردم، و شما [هم بدون اندیشه و درخواستِ دلیل] دعوتم را پذیرفتید؛ بنابراین سرزنشم نکنید، بلکه خود را سرزنش کنید، نه من فریادرسِ شمایم، و نه شما فریادرسِ من، بیتردید از اینکه مرا در دنیا [در اطاعتکردن] شریک خدا قرار دادید بیزارم، یقیناً برای ستمکاران عذاب دردناکی است (٢٢) مؤمنانی را که کارهای شایسته انجام دادند به بهشتهایی درآورند که از زیر [درختان] آن نهرها جاری است، در آنجا به خواست پروردگارشان جاودانهاند، و درود [خدا] بر آنان در آن بهشتها، اِعلام امنیتِ فراگیر و کامل به ایشان است (٢٣) آیا ندانستهای که خداوند چگونه کلمۀ پاک [یعنی توحید و اسلام] را تشبیه به درخت پاکی کرده است که ریشهاش استوار، و شاخهاش در آسمان است؟ (٢٤) « 258 »