ท่านฮัมซะฮ์ บิน อับดุลมุฏฏอลิบ คือ ซัยยิดุชชุฮะดาอ์ (หัวหน้าของชะฮีด(บรรดาผู้ที่เสียชีวิตในหนทางแห่งพระองค์อัลลอฮ์)
ไม่เป็นที่สงสัยเลยว่า ฮัมซะฮ์ บิน อับดุลมุฏฏอลิบ คือ ผู้หนึ่งที่เป็นรักยิ่งของท่านศาสดาอันทรงเกียรติแห่งอิสลาม ท่านศาสดามุฮัมมัด (ศ็อลฯ) ซึ่งท่านนั้นได้แสดงออกต่อความรักที่มีต่อท่านฮัมซะฮ์อย่างเปิดเผย
รายงานจาก ท่านอะบุลฟะร็อจ อัลอิศฟาฮานี ได้กล่าวว่า มีรายงานหนึ่งจากท่านศาสนทูตแห่งอัลลอฮ์ (ศ็อลฯ) ได้กล่าวไว้ว่า มนุษย์ที่ประเสริฐที่สุดในประชาชาตินี้ คือ ท่านฮัมซะฮ์ บิน อับดุลมุฏฏอลิบ ,ท่านญะอ์ฟัร บิน อะบีฏอลิบ และท่านอะลี บิน อะบีฏอลิบ (อ)
รายงานจากท่านญาบิร บิน อับดุลลอฮ์ สาวกผู้ทรงเกียรติของท่านศาสดามุฮัมมัด ได้รายงานว่า มีสหายคนหนึ่งของเรา ได้ให้กำเนิดบุตรชายคนหนึ่งได้เข้ามาหาท่านศาสนทูตแห่งอัลลอฮ์ แล้วเขาได้ถามท่านศาสนทูตว่า จะให้ฉันตั้งชื่อลูกน้อยของฉันว่าอย่างไร ? ท่านก็ตอบกับเขาว่า ชื่อที่ดีที่สุดและเป็นที่รักที่สุด ก็คือ ฮัมซะฮ์ เพราะเขาคือ ผู้ที่ฉันรักมากที่สุด
ลักษณะอันเป็นพิเศษของท่านฮัมซะฮ์
ชื่อของท่านคือ ฮัมซะฮ์ เพราะว่าท่านนั้นเปรียบดุจดั่งราชสีห์ที่หาญกล้า ท่านเป็นผู้ที่มารยาทที่ดีเลิศและเป็นที่เคารพรักในหมู่มิตรสหาย มีร่างกายกำยำ ซึ่งอิบนุ ซะอ์ด์กล่าวถึงท่านฮัมซะฮ์ว่า เขามีรูปร่างที่น่าเกรงขาม ไม่สูงและไม่เตี้ยจนเกินไป
ท่านฮัมซะฮ์ในหมู่บรรดาชาวกุเรช คือ ผู้กล้าหาญที่ไม่เกรงกลัวใคร เมื่อยามที่ต้องต่อสู้กับบรรดาศัตรู ท่านจะได้รับชัยชนะเหนือพวกเขาเหล่านั้น และท่านยังไม่ยอมรับการกดขี่ข่มเหงใดๆทั้งสิ้น
หลังจากที่ท่านฮัมซะฮ์เข้ารับอิสลาม ท่านจะปกป้องท่านศาสดาจากบรรดาศัตรูและยืนหยัดต่อกรกับผู้ที่ต่อต้านศาสดา และท่านจะขจัดภยันตรายที่จะเกิดขึ้นกับศาสดา จากการถูกรังแก ได้มีรายงานว่า อะบูละฮับ ซึ่งเป็นพี่น้องคนหนึ่งของท่านฮัมซะฮ์ และเป็นศัตรูคนสำคัญคนหนึ่งของศาสดา เป็นผู้ที่ต่อต้านอิสลามอย่างเปิดเผย และรังแกท่านศาสดาอยู่เป็นประจำ ด้วยเหตุนี้ อัลกุรอานได้กล่าวถึง
ฟฤติกรรมอันน่ารังเกียจของอะบูละฮับ และภรรยาของเขา ชื่อว่า อุมมุ ญะมีล ในซูเราะฮ์ (บท)หนึ่งของอัลกุรอานที่กล่าวตำหนิการกระทำของอะบูละฮับ นั่นก็คือ ซูเราะฮ์อัลมะซัด
ในขณะเมื่อท่านศาสดาออกจากบ้าน อะบูละฮับก็เอาเศษขยะเทไปที่ตัวของท่าน ซึ่งการกระทำนี้ เป็นการรังแกและเหยียดหยามท่านศาสดาเป็นอย่างมาก วันหนึ่งเมื่อฮัมซะฮ์เห็นท่านศาสดาเต็มไปด้วยกับเศษขยะ เขาจึงนำเอาจากมือของเขาเก็บเศษขยะเทใส่ตัวของเขาเอง เพื่อแสดงถึงความรู้สึกอันเดียวกันกับท่านศาสดา
การเข้ารับอิสลามของท่านฮัมซะฮ์ ถือว่า เป็นนิมิตที่ดีเยี่ยม จากการปกปิดหรือซ่อนเร้นในการเผยแพร่มาสู่การเปิดเผยด้วยกับความเป็นสิริมงคลของท่านฮัมซะฮ์ เมื่อท่านยอมรับในความเป็นศาสนทูตของหลานของท่าน นั่นก็คือ ท่านศาสดามูฮัมมัด
บรรดามุสลิมทั้งหลายเริ่มที่จะมารวมตัวกันนมาซญะมาอะฮ์ (นมาซที่เป็นหมู่คณะ)ในมัสยิด ด้วยกัน ซึ่งเป็นการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นหลังจากการเข้ารับอิสลามของท่านฮัมซะฮ์ ดังนั้น การเปลี่ยนแปลงนี้ได้เกิดขึ้นระหว่างบรรดามุสลิมกับเหล่าศัตรู จากการถูกรังแกของพวกเขา อีกทั้งท่านศาสดาก็ได้ลดน้อยลง นั่นคือ การตักเตือนซึ่งแทนที่การถูกรังแกทางร่างกาย
หลังจากที่อิสลามได้เข้ามาอยู่ในจิตวิญญาณของท่านฮัมซะฮ์ และปฏิญาณตนว่า ไม่มีพระเจ้าอื่นใด นอกจากพระองค์อัลลอฮ์ เท่านั้น และมุฮัมมัด คือ ศาสนทูตแห่งพระองค์
ท่านฮัมซะฮ์ได้กล่าวกลอนหนึ่งที่มีความหมายถึง การยอมจำนนต่อพลานุภาพแห่งพระองค์อัลลอฮ์ (ซ.บ) ด้วยกับการสรรเสริญที่เป็นสิทธิอันแท้จริงแด่พระองค์ ทรงประทานท่านมูฮัมมัดเป็นศาสนทูตแห่งพระองค์ และนำมาซึ่งศาสนาแห่งพระองค์สู่มวลบ่าวของพระองค์ นับว่าเป็นความโปรดปรานอันหนึ่งแห่งพระองค์ ที่มีต่อบ่าวของพระองค์
ท่านฮัมซะฮ์ในสมรภูมิรบ บะดัร
ท่านฮัมซะฮ์ เป็นผู้หนึ่งที่อยู่เคียงข้างท่านศาสดาในสมรภูมิรบ ตราบจนสิ้นชีวิต เพราะท่านเคยบอกกับศาสดาว่า ฉันจะปกป้องท่านด้วยกับชีวิตของฉัน
บรรดานักบันทึกประวัติศาสตร์อิสลามได้เขียนไว้ว่า ท่านฮัมซะฮ์ คือ ผู้ที่อยู่ร่วมในสงครามบะดัร เคียงข้างท่านศาสนทูตแห่งอัลลอฮ์ ที่มีบทบาทที่สำคัญที่ไม่อาจจะลืมได้
ได้มีรายงานว่า ในสมรภูมิรบ สงครามบะดัร ท่านฮัมซะฮ์ เป็นคนเดียวที่เอาขนนกกระจอกเทศมาแนบไว้ที่อกของตน และเมื่อสงครามสงบลง และกองทัพอิสลามได้รับชัยชนะ
อับดุรเราะมาน บิน เอาว์ฟได้พบกับอุมัยยะฮ์ บิน คอลัฟ และได้ถามเขาว่า เจ้ารู้หรือไม่ว่า ชายที่มีขนนกกระจอกเทศที่อกของเขา นั่นคือใคร?
อุมัยยะฮ์ได้ตอบว่า เขา คือ ฮัมซะฮ์ บุตรของอับดุลมุฏฏอลิบ
สัญญาหนึ่งแห่งสรวงสวรรค์
ขณะที่ท่านอะมีรุลมุมินีน อะลี (อ) ,ท่านฮัมซะฮ์และท่านอุบัยดะฮ์ บิน ฮาริษ ได้ต่อสู้รบกับศัตรูอิสลามอย่าง อุตบะ ,ชัยบะฮ์และวะลีด จนได้รับชัยชนะเหนือพวกเขาเหล่านั้น ซึ่งพระองค์อัลลอฮ์ได้ให้สัญญากับท่านทั้งสาม หมายถึง อะลี ,ฮัมซะฮ์และ อุบัยดะฮ์ โดยกล่าวไว้ในอัลกุรอาน ซูเราะฮ์ อัลฮัจญ์ โองการที่ 23-24 ว่า
إِنَّ اللَّهَ یُدْخِلُ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ یُحَلَّوْنَ فِیهَا مِنْ أَسَاوِرَ مِن ذَهَبٍ وَلُؤْلُؤًا وَلِبَاسُهُمْ فِیهَا حَرِیرٌ
“แท้จริงอัลลอฮ์จะทรงนำบรรดาผู้ศรัทธาและผู้ประกอบคุณงามความดีเข้าสู่สรวงสวรรค์ ณ เบื้องล่างของมันมีธารน้ำที่หลั่งไหล ซึ่งในนั้นจะมีกําไลมือที่ทำจากทองคํา และมีไข่มุกให้พวกเขาได้สวมใส่ และอาภรณ์ของพวกเขาที่สวมใส่ในนั้นก็เป็นผ้าไหม”
وَهُدُوا إِلَى الطَّیِّبِ مِنَ الْقَوْلِ وَهُدُوا إِلَى صِرَاطِ الْحَمِیدِ
“ และพวกเขาจะถูกนำสู่คําพูดที่ดีมีประโยชน์ และจะถูกนำสู่ทางอันเป็นที่สรรเสริญ นั่นคือ สรวงสวรรค์”
ท่านฮัมซะฮ์ในสมรภูมิอุฮุด
ท่านฮัมซะฮ์ เป็นผู้หนึ่งที่ร่วมอยู่กับท่านศาสดาในสงครามอุฮุด เขาหาญกล้ามากสามารถพิชิตบรรดาศัตรูมากมาย รายงานจากอิบนุซะอ์ด ว่า ท่านฮัมซะฮ์ บุตรอับดุลมุฏฏอลิบ ในสงครามอุฮุดที่มือของเขาถือดาบทั้งสองเล่มได้ต่อสู้อยู่เบื้องหน้าศาสนทูตแห่งอัลลอฮ์ และตะโกนว่า ฉันคือ ราชสีห์แห่งอัลลอฮ์ และฉันจะปราบศัตรูให้พินาศ
ลักษณะอันพิเศษของท่านฮัมซะฮ์ คือ ท่านจะถือดาบทั้งสองเล่มพร้อมกันในสมรภูมิรบ ซึ่งประวัติศาสตร์บันทึกไว้ว่า ไม่มีบุรุษใดในประวัติศาสตร์ที่ถือดาบสองเล่มพร้อมกัน แม้แต่ วะฮ์ชี ผู้สังหารท่าน ยังได้พูดเกี่ยวกับท่านว่า ฉันเฝ้าจับตาดูฮัมซะฮ์อยู่ตลอดเวลา ไม่มีทางคลาดสายตาเป็นอันขาด และฉันได้เห็นเขาต่อสู้ด้วยดาบทั้งสองของเขา ศัตรูคนแล้วคนเล่า ไม่มีใครต่อกรกับเขาได้
ฉายานามของท่านฮัมซะฮ์
ท่านฮัมซะฮ์ มีฉายานามที่เป็นที่รู้จักกันว่า อะซะดุลลอฮ์ และอะซะดุเราะซูลิฮ์ หมายความว่า ราชสีห์แห่งอัลลอฮ์และราชสีห์แห่งศาสนทูตแห่งพระองค์ แสดงให้เห็นถึง ความกล้าหาญของท่านฮัมซะฮ์
ความปิติยินดีของศัตรูอิสลาม ในการเป็นชะฮีดของท่านฮัมซะฮ์
เมื่อท่านฮัมซะฮ์เป็น ชะฮีด (หมายถึง พลีชีพในหนทางแห่งศาสนาอิสลาม)ดังนั้น การเป็นชะฮีดของท่านฮัมซะฮ์ สร้างความปลื้มปิติยินดีต่อศัตรูของอิสลาม เป็นอย่างมาก เพราะว่าท่านฮัมซะฮ์ คือ ผู้หนึ่งที่ศัตรูหวาดกลัว และไม่กล้าต่อกรกับท่าน อีกทั้งท่านยังเป็นนางฮินด์ ภรรยาของอะบูซุฟยาน มีความเกลียดชัง นางคือ ผู้ขวักตับของท่านฮัมซะฮ์เอามากินด้วยกับความเคียดแค้น และนางคือ ผู้ที่กินตับของชายที่มีนามว่า ซัยยิดุชชุฮะดาอ์
ท่านศาสดามุฮัมมัด(ศ็อลฯ) คือ ผู้ที่ตั้งฉายานามของท่านฮัมซะฮ์ ว่า ซัยยิดุชชุฮะดาอ์ หมายความว่า ท่านนั้นคือ หัวหน้าของบรรดาชุฮะดาอ์ และเมื่อบรรดามุสลิมจะทำการระลึกถึงท่านฮัมซะฮ์ จะกล่าวกันว่า ท่านนั้นคือ ซัยยิดุชชุฮะดาอ์ ซึ่งในสมัยของท่านอิมาม ญะอ์ฟัร อัศศอดิก (อ) ได้มีคนถามท่านอิมามว่า ทำไมท่านฮัมซะฮ์ ถึงมีฉายานามว่า ซัยยิดุชชุฮะดาอ์ ขณะที่อิมามฮุเซนก็มีฉายานามว่า ซัยยิดุชชุฮะดาอ์ เหมือนกัน
ท่านอิมามตอบว่า ท่านฮัมซะฮ์ คือ ซัยยิดุชชุฮะดาอ์แห่งมนุษยชาติทุกคน นอกจากบรรดามะอ์ศูม แต่อิมามฮุเซน คือ ซัยยิดุชชุฮะดาอ์ในทุกกาลสมัย
การเยี่ยมเยียนยังฮะรอม(หลุมฝังศพ)ของท่านฮัมซะฮ์
การไปเยี่ยมเยียนยังสถานที่ฝังศพของบรรดาชุฮะดาอ์ (ผู้ที่เสียสละชีวิตตนเองในแนวทางแห่งอัลลอฮ์)หรือ การซิยาเราะฮ์ เป็นการรำลึกถึงวีรกรรมของพวกเขาเหล่านั้น และเป็นคำสั่งสอนของบรรดาอิมามผู้บริสุทธิ์ให้แสดงออกถึงการมีความเคารพต่อเกียรติยศในการเสียสละของพวกเขา หากว่าในวันนั้นไม่มีพวกเขาที่คอยปกป้องด้วยกับชีวิต ในวันนี้เราก็จะไม่มีวันที่จะรู้จักอิสลามอันแท้จริงได้อย่างแน่นอน
หลังจากสงครามอุฮัดได้สิ้นสุดลง ท่านศาสดามุฮัมมัด (ศ็อลฯ) คือ บุคคลแรกที่เดินทางจากเมืองมะดีนะฮ์สู่สถานฝังศพหรือฮะรอมของท่านฮัมซะฮ์ และตลอดอายุขัยของท่านศาสดา ไม่เคยที่จะไม่ไปเยี่ยมเยียนยังสุสานของท่านลุงของท่านเลย
และท่านศาสดายังกล่าวไว้อีกว่า ผู้ใดก็ตามที่เขามาเยี่ยมเยียนฉัน และไม่ไปเยี่ยมเยียนลุงของฉัน (ฮัมซะฮ์) เท่ากับเขานั้น ไม่ให้เกียรติต่อฉัน
รายงานจากท่านอิมามอัซซอดิก(อ) กล่าวว่า หลังจากการเป็นวะฟาตของศาสดามุฮัมมัด (ศ็อลฯ) ท่านหญิงฟาฏิมะฮ์ อัซซะฮฺรอ (ซ) อาทิตย์หนึ่งในสองครั้งที่ท่านจะไปเยี่ยมเยียนยังสุสานของบรรดาชุฮะดาอ์ ณ อุฮุด และทำการนมาซและขอดุอาที่นั้น อีกทั้งท่านหญิงยังนำเอาดินที่นั้นมาทำเป็นตัสบีฮ์ ในการรำลึกถึงเอกองค์อัลลอฮ์ (ซ.บ)
ท่านฮัมซะฮ์ได้เสียชีวิต เมื่อวันที่ 15 เดือนเชาวาล ในปีที่ 3 แห่งฮิจเราะฮ์ศักราช ในสมรภูมิอุฮูด จากน้ำมือของศัตรูอิสลาม ที่ชื่อว่า วะฮ์ชี
source : alhassanain