كسى كه بخواهد از مرض خطرناك غفلت رهايى يابد و به ميدان پرمنفعت مراقبت قدم گذارد ، در درجه اوّل بايد به بعضى از آيات كتاب خدا ـ كه نشان دهنده اطلاع حق بر همه شؤون عالم و آدم است ـ و نيز به برخى از آيات بيان كننده وضع قيامت و هم چنين به پاره اى از اخبار و روايات و حالات عالى مراقبين مراجعه كند .
امّا آيات نشانگر اطلاع حق بر همه جوانب بندگان : وَأَنَّ اللَّهَ قَدْ أَحَاطَ بِكُلِّ شَى ءٍ عِلْمَاً . و اين كه يقيناً علم خدا به همه چيز احاطه دارد .
ِن تَمْسَسْكُمْ حَسَنَةٌ تَسُؤْهُمْ وَإِن تُصِبْكُمْ سَيِّئَةٌ يَفْرَحُوا بِهَا وَإِنْ تَصْبُروا وَتَتَّقُوا لاَ يَضُرُّكُمْ كَيْدُهُمْ شَيْئاً إِنَّ اللّهَ بِمَا يَعْلَمُونَ مُحِيطٌ .
اگر به شما خير و خوشى [ و پيروزى و غنيمت ] رسد ، آنان را بدحال [ و دلتنگ ] مى كند و اگر بدى و ناخوشى [ و حادثه تلخى ] رسد به سبب آن خوشحال مى شوند و اگر شكيبايى ورزيد و پرهيزكارى كنيد ، نيرنگشان هيچ زيانى به شما نمى رساند ؛ يقيناً خدا به آنچه انجام مى دهند ، احاطه دارد .
قَالَ يَا قَوْمِ أَرَهْطِى أَعَزُّ عَلَيْكُم مِنَ اللَّهِ وَاتَّخَذْتُمُوهُ وَرَاءَكُمْ ظِهْرِيّاً إِنَّ رَبِّى بِمَا تَعْمَلُونَ مُحِيطٌ .
گفت : اى قوم من ! آيا عشيره كوچكم نزد شما از خدا عزيزتر است كه او را پشت سر قرار داده و فراموشش كرده ايد ؟ ! يقيناً پروردگارم به همه اعمالى كه انجام مى دهيد ، احاطه دارد . َلاَ إِنَّهُمْ فِى مِرْيَةٍ مِن لِقَاءِ رَبِّهِمْ أَلاَ إِنَّهُ بِكُلِّ شَىْ ءٍ مُحِيطٌ .
آگاه باش ! كه آنان نسبت به ديدار [ قيامت و محاسبه اعمال به وسيله ] پروردگارشان در ترديدند . [ و ]آگاه باش ! كه يقيناً او به همه چيز [ با قدرت و دانش بى نهايتش ] احاطه دارد .
يَسْتَخْفُونَ مِنَ النَّاسِ وَلاَ يَسْتَخْفُونَ مِنَ اللّهِ وَهُوَ مَعَهُمْ إِذْ يُبَيِّتُونَ مَا لاَ يَرْضَى مِنَ الْقَوْلِ وَكَانَ اللّهُ بِمَا يَعْمَلُونَ مُحِيطاً .
[خيانت پيشگان خيانت خود را ] از مردم پنهان مى دارند و [ نمى توانند ]از خدا پنهان نمايند و خدا با آنان بود آن گاه كه در جلسه مخفى شبانه ، درباره طرح و نقشه و سخنى كه خدا به آن رضايت نداشت ، چاره انديشى مى كردند و خدا همواره به آنچه انجام مى دهند ، احاطه دارد .
وَلِلّهِ مَا فِى السَّماوَاتِ وَمَا فِى الأَرْضِ وَكَانَ اللّهُ بِكُلِّ شَىْ ءٍ مُحِيطاً .
و آنچه در آسمان ها و آنچه در زمين است ، فقط در سيطره مالكيّت و فرمانروايى خداست و خدا همواره بر هر چيزى احاطه دارد .
منبع : برگرفته از کتاب عرفان اسلامی استاد حسین انصاریان