عقل ، عالى ترين نعمتى است كه خداى بزرگ به انسان عنايت فرموده و تمام امتياز انسان نسبت به ساير موجودات به عقل او است .عقل ، نورى است الهى ، حقيقتى است ربّانى ، وجودى است روحانى ، چراغى است نورانى و راه گشاى تمام خيرات به روى انسان .انسان به عقل ، انسان است ، به عقل آراسته به آدميّت است ، به عقل گيرنده قواعد تربيت است ، به عقل در خط عبادت و عبوديّت است . عقل ، خورشيد مملكت وجود ، بهترين مايه موجود ، پرواز دهنده انسان در غيب و شهود و بالاترين علت براى صعود و در پيشگاه حضرت حق موجودى محمود است .عقل ، نيروى معنوى ، روح ملكوتى ، قيمت دهنده جسم ناسوتى و ارزش دهنده جان لاهوتى است . عقل ، تميز دهنده حق از باطل ، نور از ظلمت ، درستى از نادرستى ، پاكى از آلودگى ، عزّت از ذلّت ، دنيا از آخرت ، راه از چاه ، تاريكى از نور است . عقل ، مناط تكليف و معيار شناخت حلال از حرام و تكيه گاه انبيا و اوليا و شمع پر فروغ خانه خلقت است .
منبع : برگرفته از کتاب عرفان اسلامی استاد حسین انصاریان