آرزوهاي دور و دراز چه رابطهاي با خود فريبي دارد؟

 كسانيكه عمر خود را در آرزوها سپري مينمايند، چنان نيست كه مشاعر و انديشه و هشياريهاي خود را بكلّي از دست بدهند، اگرچه از امتيازات طبيعي آنها خود را محروم ميسازند، اين اشخاص با آن عوامل درك واقعيّات اگرچه بطور ناقص ميفهمند كه آرزوهاي آنان بر پاية منطقي واقعيّات استوار نيست، مخصوصاً آن اشخاص كه بارها با شكست آرزوها و پوچي آنها روياروي شدهاند، بنابراين، تكيه بر آرزوها با فرض توجّه به بيپايگي آنها و به مواجه شدن آنها با شكست، از آشكارترين موارد خود فريبيها است كه موجب محروميّت از زندگي با خود حقيقي ميباشد. اميرالمؤمنين عليهالسّلام در مواردي از سخنانش پديدة آرزوگرائي را مطرح و با بيانات گوناگون مردم را از اين پديده بر حذر داشته است. ما برخي از اين موارد را متذكّر ميشويم:
1ـ «مَنْ أَطالَ اٌلْأَمَلَ أَساءَ اٌلْعَمَلَ» (نهج‌البلاغه، كلمات قصار/36) [كسي كه آرزوي دراز در سر بپروراند، عمل او بد خواهد گشت].
2ـ «عِبادَ اٌللهِ، إِنَّكُمْ وَما تَأْمُلُونَ مِنْ هذِهِ اٌلدُّنْيا أَثْوِياءُ مُؤَجَّلُونَ» (همان خ/129) [اي بندگان خدا، شما و آنچه را كه از اين دنيا آرزو ميكنيد مهمانان موقّت هستيد].
فريب سياهي انبوه مردم در پيرامونت را مخور در صورتيكه كساني را پيش از خود ديدي كه مال جمع كردند و از قناعت به اندك اجتناب نمودند و بجهت آرزوي دراز و دور شمردن پايان زندگي از عواقب ناشايست و ناگوار آنها خود را در امن ديدند.