عبدالرحمن بن سلیمان مى گوید : حضرت امام صادق (علیه السلام) فرمود : امیرالمومنین (علیه السلام) شخصى کوفى را براى گرفتن زکات به بیابان کوفه فرستاده ، فرمود : اى بنده خدا ! از خدا بترس و دنیایت را بر آخرتت ترجیح مده .
در آنچه تو را بر آن امین قرار داده ام نگهدار باش و حق خدا را پاس دار تا به خطه فلان عشیره برسى ; چون بر آنان وارد شوى ، در محدوده آنان جاى گیر بدون اینکه در همسایگى خانه هاشان منزل کنى ، آنگاه با آرامش و وقار به سوى آنان برو تا اینکه در میانشان قرارگیرى ، به آنان سلام گفته ، مى گویى :
اى بندگان خدا ! ولىّ خدا مرا به سوى شما گسیل داشته که حق خداوند را از شما پس گیرم ، آیا در اموال شما براى خداوند حقى هست تا به ولى او پرداخت کنید ؟ اگر کسى از آنان گفت : نه ، بدو باز مگوى .
اگر توانگرى به تو گفت : آرى ، با او برو ، بى آنکه او را بترسانى ، جز به نیکى به او وعده مده تا اینکه به انعام و احشام او برسى و در میان آنها مرو مگر با رخصت او چرا که اکثر آنها مال اوست و به او بگو اى بنده خدا ! به من رخصت مى دهى که میان آنها بروم ؟ اگر گفت : آرى ، همچون افراد خشن و مسلط بر او در میان انعام و احشام نرو ، آنها را دو بخش کن سپس او را بگذار که هر یک را خواست برگزیند هر کدام را که برگزید متعرض آن مشو ، باقى مانده را باز دو بخش کن ، همچنین ادامه ده تا حق خداوند بر جاى ماند آنگاه آن را دریافت کن . اگر از تو خواست که تقسیم را به هم بزنى ، بپذیر و همه را با هم مخلوط کن و آنچه را پیش از این کردى از سر بگیر تا اینکه حق خداوند از انعام و احشام او را دریافت دارى ، چون دریافت کردى ، جز فرد خیرخواه ، مسلمان ، دلسوز ، امانتدار ، نگاهدارنده که با آنها درشتى نکند ، وکیل خود مکن .
پس از این هر چه از هر یک از عشایر نزد تو گرد آید ، بى درنگ براى من ارسال کن بنابراین در جایى قرار ده که خدا فرمان داده است .
اگر فرستاده تو آنها را آورد به او سفارش کن که بچه ناقه را از آن مخفى نکند و بین آنها جدایى نیندازد و شیرش را به تمام ندوشد که به بچه اش زیانى نرسد و با سوار شدن خسته نکند و با تساوى سوار شود و از کنار هر آبى که مى گذرد آنها را بر سر آب ببرد و به هنگام استراحت و به هنگامى که مایه مشقت آنهاست ، آنها را از علفزار به جاده هموار مراند و به نرمى آنها را بکار گیرد تا به خواست خدا به سوى ما فربه بیایند نه خسته و نه کوفته که پس از آن طبق کتاب خدا و سنت رسول (صلى الله علیه وآله) تقسیم شوند .
این رفتار اجر تو را عظیم تر مى کند و به صلاح تو نزدیکتر است . خداوند به آنها و به تو و به کوشش و دلسوزى تو براى آن کسى که تو را فرستاده و کسى که به حاجت او فرستادى ، نگاه مى کند .
رسول خدا (صلى الله علیه وآله) فرمود : خداوند به کارگزارى که براى امامش به فرمانبردارى و دلسوزى کوشش کند نظر نمى افکند مگر آنکه در محضر قرب الهى با ما باشد.
پایگاه استاد حسین انصاریان
