پس از رحلت میرزاى شیرازى که با فتواى حرمت تنباکو قدرت و سلطه انگلیس در ایران درهم شکست و غرب را متوجه عظمت مرجعیت شیعه و قدرت فتوا و ایمان مردم به مرجعیت که نیابت از امام زمان (علیه السلا است ، نمود ، براى قبول پرچمدارى و ریاست و مرجعیت بر شیعه به آیت الله سید محمد فشارکى رجوع شد ، ایشان با این که پس از میرزاى شیرازى مورد توجه اعاظم از علما بودند ، در پاسخ درخواست مراجعه کنندگان فرمودند :من شایسته مرجعیت و ریاست و پرچمدارى و حکومت دینى بر شیعه نیستم ، زیرا ریاست دینیه و امر مرجعیت به غیر از علم و دانش فقه امور دیگرى لازم دارد از قبیل اطلاع و آگاهى بر مسائل سیاسى و شهامت موضع گیرى هاى درست در هر کار ، من در این امور دچار وسواس هستم ، اگر ریاست و مرجعیت را بپذیرم ، امور دینى و نظام تشیع به تباهى و فساد کشیده مى شود ، براى من جز تدریس کار دیگرى روا نیست ! !بدین صورت است که این انسان آزاد از هوا و هوس و متخلّق به اخلاق اولیاى خاص حق و جهادگر با نفس و شیطان ، مردم را به میرزا محمد تقى شیرازى که از کیاست در سیاست و مدیریت برخوردار بود ، ارجاع مى دهد .موسس حوزه با عظمت قم آیه الله العظمى حائرى مى فرمودند : من از استادم آیه الله فشارکى شنیدم که فرمود : هنگامى که میرزاى شیرازىصاحب فتواى معروف تحریم تنباکو درگذشت ، به منزل رفتم ، حس کردم انگار در دلم نشاطى هست ، هر چه فکر کردم چه جاى نشاط است ؟ میرزاى شیرازى درگذشته ، استاد و مربى من بوده ، آن عظمتى که مرحوم میرزا داشت از نظر علم و تقوا و زیرکى و ذکاوت عجیب و کم نظیر بود .مدتى اندیشیدم ببینم کجاى کار خراب است ، این نشاط از چیست ؟ بالاخره به این نتیجه رسیدم که شاید نشاط از این است که همین روزها من مرجع تقلید مى شوم و ریاست شیعه را عهده دار مى گردم ، از جاى برخاستم و به حرم مطهر امیرالمومنین على (علیه السلا مشرف شدم و از حضرت خواستم که این خطر را از من رفع کند ، گویا حس مى کنم که تمایل به ریاست دارم !آیت الله فشارکى تا صبح در حرم به سر مى برد و صبح هنگامى که براى تشییع جنازه مى آید ، او را با چشم هاى پر التهاب دیدند و معلوم بوده که همه شب را مشغول گریه بوده است ! در هر صورت ، تلاش معنوى کرد تا هماى ریاست از خانه او به جاى دیگر رود .آرى مردان خدا و تربیت شدگان قرآن به این صورت از خود مواظبت مى کنند تا جایى که به سر منزل مرجعیت مى رسند و زمینه را از هر جهت آماده مى بینند ولى باز هم زیر بار آن نمى روند .اى کاش مى توانستیم این حقایق را که نشان از آزادى روح بندگان مخلص خداست و نشان از تربیت قرآنى عباد حق است ، به سردمداران دنیا و آنان که بر ملت ها حکومت مى کنند به خصوص دولت مردان غرب ، مى رساندیم تا بفهمند و بدانند که تربیت صحیح جز در سایه قرآن ، میسر نیست ، و استفاده از سفره عدالت جز با به کار گرفتن قرآن ، امکان ندارد و دیو ظلم و ستم و اخلاق حیوانى جز با عمل به برنامه هاى قرآن ، از فضاى زندگى دور نمى شود .امروز آدمیزاد قرن کنونى یعنى قرن بیستم ـ در غرب یا در شرق ـ هر چند مخاطب به خطاب :
. . . وَمَا اُوتِیتُم مِّنَ الْعِلْمِ اِلاَّ قَلِیلاً. . . . و از دانش و علم جز اندکى به شما نداده اند .است ، به هر حال و به مدد دانش و فن توانسته است تا اندازه اى مشکل ملا شدن را حل و فصل کند اما در محال « آدم شدن » همچنان پاى در گِل فرو مانده است ، اکنون تمدن و تکنیک مى تواند و توانسته است تا حدى قابل توجه و قابل تحسین از دروازه آن مشکل که مشکل ملا شدن است قفل برگیرد اما دریغ و درد که نتوانسته ایم گره از کار فرو بسته آن محال که آدم شدن است ، بگشاییم پس تمدن امروز در مجموع و در نتیجه و جمع بندى نهایى ، مى توان گفت که : حلال مشکل ملا شدن است ولى در محال آدم شدن ، زمین گیر شده است .
