نعمت خواب
مسئله خواب هم از نعمتهاى بزرگى است كه قدرتش براى همگان مجهول است ، لفظ سبات در آيه شريفه به معناى قطع است ؛ يعنى خواب را باعث قطع حواس از ادراك و احساس و تعطيل كار و فعاليت شما ساختيم تا با آن تجديد قوا نموده با نشاط و راحتى به كار بپردازيد . به راستى ، خواب از نعمتهاى بزرگ پروردگار است و اگر نبود نيروها و اعصاب به سرعت فرسوده مىشد و از كار مىافتاد ، بدترين شكنجهاى كه بتوان براى كسى تصور كرد همين جلوگيرى از خواب است و نيز از فوائد معنوى و اخلاقى آن ، انقطاع از اين عالم است كه ما را به طور منظّم و مستمرّ به ياد خواب ابدى و انقطاع كلّى مىاندازد ؛ زيرا خواب برادر مرگ است .به علاوه رؤياهاى صادقه كه برخى از آنها فوق العاده شگفتانگيز است وجود جهانى ديگر را براى آنها كه درك و دقّت و انصاف دارند به روشنى اثبات مىنمايد ، چنان كه بسيارى از دانشمندان از طريق خوابهايى كه وقايع مدتها بعد ، جزء به جزء در آنها ديده مىشود كتابها در اثبات روح و مابعد الطبيعه نوشتهاند .
همچنين بيدار شدن از خواب ، برخاستن از گور را در قيامت به ياد مىآورد ، چنانكه نبىّ اسلام صلىاللهعليهوآله فرمود : همانطور كه مىخوابيد ، مىميريد و همچنان كه بيدار مىشويد برانگيخته خواهيد شد !!
وَجَعَلْنَا نَوْمَكُمْ سُبَاتاً.
و خوابتان را مايه استراحت و آرامش [ و تمدّد اعصاب ] قرار داديم .
و به دنباله اين آيه به مسئله شب كه راستى از اعظم نعم الهى است اشاره رفته و مىفرمايد : شب را براى شما لباس و پوشاننده قرار داديم .
همانطور كه مادرى دل سوز يا پدرى مهربان وقتى كودك بازىگوش را مىخواهد بخواباند تا سلامت و نشاطش محفوظ بماند و در بازى بيش از حد قوايش را به هدر ندهد ، رويش را با پتو يا لحافى مىپوشاند ، پروردگار مهربانتر از مادر و پدر ، آدميزاد و بسيارى از جانوران را با پوشاك نيلگون شب فرو مىپوشد تا از لهو و لعب زندگانى و تلاش معاش آنها بيش از حد لزوم جلوگيرى كند . اگر شب نبود انسان اين موجود حريص و شايد بسيارى از جانوران ديگر نيز از استراحت و خواب خوددارى نموده به سرعت فرسوده و ناتوان مىگشتند و نيز نعمت شب ، پوشاكى است كه گياه و حيوان را از گرماى سوزان روز محافظت مىكند .
وَجَعَلْنَا الَّيْلَ لِبَاساً. و شب را پوششى مقرر كرديم .
به دنبال مسئله شب به نعمت روز اشاره مىكند ، شمردن منافع روز احتياج به شرح و بسط مفصّل دارد و اين جزوه مجال توضيح روز را ندارد . پس از بيان روز به نعمت باعظمت آسمانهاى هفتگانه اشاره مىكند مىفرمايد : و هفت آسمان را بالاى سر شما استوار ساختيم . براى درك منافع آسمان ، لازم است به كتب هيئت ، كتب نجومى و مجلاّت ارزنده علمى مراجعه كنيد ، تا بر شما معلوم گردد چه گونه مانند ماهى دريا غرق در نعمت حق هستيد . اگر حوصله بررسى و مطالعه كتب علمى در اين زمينه را نداريد به كتاب مختصر ، ولى فوقالعاده ارزنده «خدا در طبيعت» نوشته كاميل فلاماريون و پاورقىهاى ارزنده آن مراجعه كنيد تا از طريق اكتشافات علمى پى به نعمت باعظمت آسمانها ببريد و از طرفى به كتاب ارزشمند «هيئت در اسلام» نوشته فيلسوف و علاّمه بزرگ مرحوم هبهالدين شهرستانى رجوع نماييد تا مسئله آسمانها و زمين بهطور مفصّل از طريق وحى براى شما روشن شود !!
وَبَنيْنَا فَوْقَكُمْ سَبْعاً شِدَاداً. و بر فرازتان هفت آسمان استوار بنا نهاديم .
English