بخل

حالتى که مانع از خرج کردن مال و مقام و آبرو در راه خداست و نمى گذارد انسان به درد دردمندان ، و مشکل مشکل داران ، و ناتوانى ناتوانان و خلا آبرومندان برسد بخل است .بخل حالتى شیطانى ، اخلاقى و ابلیسى و از اوصاف ناپاکان و اشرار و حسودان است .

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1 ـ غرر الحکم : 299 ، بعض آثار الحقد ، حدیث 6781 .

2 ـ غرر الحکم : 299 ، ذم الحقد ، حدیث 6774 .

3 ـ غرر الحکم : 419 ، جمله من علائم شر الاخوان ، حدیث 9602 .

قرآن مجید به شدت به بخل و بخیل حمله مى کند ، و آلودگان به بخل را در قیامت مستحق عذاب شدید و عقاب سخت مى داند . وَلاَ یَحْسَبَنَّ الَّذِینَ یَبْخَلُونَ بِمَا آتَاهُمُ اللّهُ مِن فَضْلِهِ هُوَ خَیْراً لَهُمْ بَلْ هُوَ شَرٌّ لَهُمْ سَیُطَوَّقُونَ مَا بَخِلُوا بِهِ یَوْمَ الْقِیَامَهِ . . . (1).آنانکه از آنچه که خداوند از فضلش به آنان عنایت کرده بخل مىورزند گمان نکنند که این بخل ورزى به سود آنان است ، بلکه این صفت براى آنان زیان دارد ، آنچه را که از پرداخت آن در راه خدا بخل ورزیده اند در قیامت به صورت طوق آتشین گردنگیرشان مى گردد ! . . . وَالَّذِینَ یَکْنِزُونَ الذَّهَبَ وَالْفِضَّهَ وَلاَ یُنفِقُونَهَا فِی سَبِیلِ اللّهِ فَبَشِّرْهُمْ بِعَذَاب اَلِیم * یَوْمَ یُحْمَى عَلَیْهَا فِی نَارِ جَهَنَّمَ فَتُکْوَى بِهَا جِبَاهُهُمْ وَجُنُوبُهُمْ وَظُهُورُهُمْ هذَا مَا کَنَزْتُمْ لاَِنْفُسِکُمْ فَذُوقُوا مَاکُنْتُمْ تَکْنِزُونَ (2).و آنان که طلا و نقره را ذخیره مى کنند ، و در راه خدا انفاق نمى نمایند ، به عذاب دردناک بشارتشان بده .

روزى که طلا و نقره ى آنان در آتش دوزخ گداخته شود و پیشانى و پشت و پهلوى آنان را به آن اجناس گداخته داغ کنند ، به آنان گفته شود : این است آنچه که براى خود ذخیره کردید !رسول حق (صلى الله علیه وآله وسلم) فرمودند :اَقَلُّ النّاسِ راحَهً الْبَخِیلُ(3) .در میان مردم آنکه راحتى او از همه کمتر است بخیل است.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1 ـ آل عمران ( 3 ) : 180 .

2 ـ توبه ( 9 ) : 34 ـ 35 .

3 ـ امالى صدوق : 20 ، المجلس السادس ، حدیث 4 ; بحار الانوار : 70 / 300 ، باب 136 ، حدیث 2 .

امام على (علیه السلام) فرمودند :اَلْبُخْلُ جامِعٌ لِمَساوِىءِ الْعُیوبِ ، وَهُوَ زِمامٌ یُقادُ بِهِ اِلى کُلِّ سُوء(1) .بخل جمع کننده ى تمام عیوب زشت است و آن مهارى است که کشاننده ى به جانب تمام بدیهاست.امام هفتم (علیه السلام) فرمودند :اَلْبَخِیلُ مَنْ بَخِلَ بِمَا افْتَرَضَ اللهُ عَلَیْهِ(2) .بخیل کسى است که از انجام آنچه که خدا بر او واجب نموده بخل ورزد.