زورگویى و ظلم ، تجاوز به حقوق مردم ، مانع شدن از رسیدن مردم به حقوق خود ، و آن اعمال و رفتارى که به ناحق دل مردم را بیازارد ، قانون شکنى ، بدعت گذارى ، پایمال کردن حق ، قلدرى و گردن کلفتى ، همه و همه از مصادیق ستم و ستمگرى است .قرآن مجید اهل ستم را تا در گردونه ى ستم بسر مى برند شایسته و سزاوار هدایت نمى داند . وَمَنْ اَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَى عَلَى اللَّهِ الْکَذِبَ وَهُوَ یُدْعَى اِلَى الاِْسْلاَمِ وَاللَّهُ لاَ یَهْدِی الْقَوْمَ الظَّالِمِینَ (2).چه کسى ستمکارتر از انسانى است که به اسلام دعوت مى شود ولى بر خدا افتراى دروغ مى بندد ، و خداوند قوم ستمکار را هدایت نمى کند.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1 ـ من لا یحضره الفقیه : 4 / 13 ، باب ذکر جمل من مناهى النبى ( ص ) ، حدیث 4968 ; بحار الانوار : 67 / 378 ، باب 59 ، حدیث 25 .
2 ـ صف ( 61 ) : 7 .
قرآن مجید ستم و ستمکارى را علت نابودى و هلاکت مى داند ، و جامعه ى ستمکار و ظالم را مستحق بلا و حادثه و عذاب سخت معرفى مى کند . وَلَمَّا جَاءَتْ رُسُلُنَا اِبْرَاهِیمَ بِالْبُشْرَى قَالُوا اِنَّا مُهْلِکُوا اَهْلِ هذِهِ الْقَرْیَهِ اِنَّ اَهْلَهَا کَانُوا ظَالِمِینَ (1).چون فرشتگان ما نزد ابراهیم به بشارت آمدند ، اعلام کردند که ما مردم این دیار را دچار هلاکت مى کنیم چرا که مردمى ظالم و ستم پیشه بودند.قرآن مجید ستمگران را در قیامت ، محروم از یارى خویشان و شفیعان مى داند ، و تنهایى و بى کسى و غربت در قیامت را جزیى از عذاب آنان اعلام مى کند وَاَنذِرْهُمْ یَوْمَ الاْزِفَهِ اِذِ الْقُلُوبُ لَدَى الْحَنَاجِرِ کَاظِمِینَ مَا لِلظَّالِمِینَ مِنْ حَمِیم وَلاَ شَفِیع یُطَاعُ (2).و اینان را از روز قیامت بترسان که از وحشت آن روز جانها به گلو مى رسد ، و از بیم آن حزن و خشم خود را فرو مى خورند ، در آن روز ستمکاران را هیچ خویشى که از آنان حمایت کند ، و نه شفیعى که شفاعتش در حق آنان پذیرفته گردد نخواهد بود.قرآن ستمکاران را مستحق عذاب ابد مى داند ، و جایى جز جهنم براى آنان و هرکس تابع آنان بوده نمى شناسد : اِنَّ الْخَاسِرِینَ الَّذِینَ خَسِرُوا اَنفُسَهُمْ وَاَهْلِیهِمْ یَوْمَ الْقِیَامَهِ اَلاَ اِنَّ الظَّالِمِینَ فِی عَذَاب مُقِیم (3).
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1 ـ عنکبوت ( 29 ) : 31 .
2 ـ غافر ( 40 ) : 18 .
3 ـ شورى ( 42 ) : 45 .
زیانکاران کسانى هستند که خود و اهلشان در قیامت به خسارت دچارند ، بدانید که ستمکاران در عذاب پابرجا خواهند بود !و در نهایت قرآن مجید اعلام مى کند که خداوند ستمکاران را دوست ندارد ، و معلوم است قومى که از گردونه ى محبت و عشق خداوند خارجند در دنیا و آخرت به چه بلاهایى مبتلا خواهند شد ! انَّهُ لاَ یُحِبُّ الظّالِمینَ (1).
همانا خداوند ستمکاران را دوست ندارد.رسول خدا (صلى الله علیه وآله وسلم) فرمودند :بَیْنَ الْجَنَّهِ وَالنَّارِ سَبْعُ عِقاب اَهْوَنُهَا الْمَوْتُ . وَقالَ اَنَسٌ : قُلْتُ : یا رَسولَ اللهِ ! فَمَا اَصْعَبُها ؟ قالَ : الْوُقوفُ بَیْنَ یَدَىِ اللهِ عَزَّ وَجَلَّ اِذْ تَعَلَّقَ الْمَظْلُومُونَ بِالظّالِمینَ(2) .میان بهشت و دوزخ هفت عقبه است ، آسان ترینش مرگ است ، انس مى گوید : به حضرت عرضه داشتم : سخت ترینش کدام است ؟ فرمودند : ایستادن در پیشگاه حق وقتى که ستمدیدگان به ستمکاران براى احقاق حق خود درآویزند !در حدیث قدسى آمده :
اِشْتَدَّ غَضَبى عَلى مَنْ ظَلَمَ مَنْ لاَ یَجِدُ ناصِراً غَیْرِى(3) .خشم و غضب من شدید است بر کسى که ستم کند آن را که جز من یاورى ندارد.رسول حق (صلى الله علیه وآله وسلم) فرمودند :
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1 ـ شورى ( 42 ) : 40 .
2 ـ کنز العمال : 8862 .
3 ـ امالى طوسى : 405 ، المجلس الرابع عشر ، حدیث 908 ; وسائل الشیعه : 16 / 50 ، باب 77 ، حدیث 20955 ; بحار الانوار : 72 / 311 ، باب 79 ، حدیث 12 .
اِتَّقُوا الظُّلْمَ فَاِنَّهُ ظُلُماتُ یَوْمَ الْقِیامَهِ(1) .از ستم بپرهیزید که تجسم ستم در روز قیامت تاریکى هاست.و نیز آن حضرت فرمودند :اَلْعامِلُ بِالظُّلْمِ وَالْمُعینُ عَلَیْهِ وَالرَّاضى بِهِ شُرَکاءُ ثَلاثَه(2) .آگاه به ستم که به دفاع از مظلوم برنمى خیزد ، و کمک کننده به ستم و راضى به ستم ، هر سه در ستم ستمکار شریکند.حضرت على (علیه السلام) مى فرمایند :وَاللهِ لَوْ اُعْطیتُ الاْقالیمَ السَّبْعَهَ بِما تَحْتَ اَفْلاکِها عَلى اَنْ اَعْصِىَ اللهَ فى نَمْلَه اَسْلُبُها جُلْبَ شَعِیرَه ما فَعَلْتُهُ(3) .والله قسم ، اگر اقالیم هفتگانه ى عالم را با آنچه که زیر افلاکش قرار دارد به من بدهند تا خدا را در گرفتن پوست جوى از مورچه معصیت کنم ، این ظلم و ستم را مرتکب نمى شوم !
