احسان به یتیم

کتاب خدا قرآن مجید در نزدیک به هیجده مورد ، به محبت به یتیم و حفظ اموال او و تربیت و رشدش سفارش مى کند . . . . وَیَسْاَلُونَکَ عَنِ الْیَتَامَى قُلْ اِصْلاَحٌ لَهُمْ خَیْرٌ وَاِن تُخَالِطُوهُمْ فَاِخْوَانُکُمْ وَاللّهُ یَعْلَمُ المُفْسِدَ مِنَ المُصْلِحِ وَلَو شَاءَ اللّهُ لاَعْنَتَکُمْ اِنَّ اللّهَ عَزِیزٌ

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1 ـ نهج البلاغه : 642 ، نامه ى 31 ، فى الراى فى المراه ; بحار الانوار : 71 / 105 ، باب 3 ، حدیث 67 .

2 ـ امالى صدوق : 207 ، المجلس السابع و الثلاثون ، حدیث 8 ; بحار الانوار : 66 / 383 ، باب 38 ، حدیث 46 .

حَکِیمٌ  و از ایتام از تو مى پرسند ، بگو : صلاح اندیشى براى آنان بهتر است ، و اگر با آنان معاشرت کنید بجاست چون برادران دینى شمایند ، خداوند مفسد را از مصلح مى داند ، اگر در امر یتیمان مى خواست به شما سخت مى گرفت ، خداوند توانا و حکیم است . وَآتُوا الْیَتَامَى اَمْوَالَهُمْ وَلاَ تَتَبَدَّلُوا الْخَبِیثَ بِالطَّیِّبِ وَلاَ تَاْکُلُوا اَمْوَالَهُمْ اِلَى اَمْوَالِکُمْ اِنَّهُ کَانَ حُوباً کَبِیراً (2) .اموال ایتام را پس از رسیدنشان به حد رشد و بلوغ به آنان بدهید ، نامرغوب اموال خود را به مرغوب آنها تبدیل ننمایید ، اموال آنان را به ضمیمه ى اموال خود مخورید که این گناهى بزرگ است . اِنَّ الَّذِینَ یَاْکُلُونَ اَمْوَالَ الْیَتَامَى ظُلْماً اِنَّمَا یَاْکُلُونَ فِی بُطُونِهِمْ نَاراً وَسَیَصْلَوْنَ سَعِیراً (3) .آنان که اموال ایتام را به ستم مى خورند ، همانا در شکم خود آتش مى خورند و به زودى عذاب جهنم را خواهند چشید .. . . وَاَن تَقُومُوا لِلْیَتَامَى بِالْقِسْطِ وَمَا تَفْعَلُوا مِنْ خَیْر فَاِنَّ اللّهَ کَانَ بِهِ عَلِیماً (4) .درباره ى یتیمان قیام به عدالت کنید ، آنچه را از خوبى انجام مى دهید همانا خداوند به آن آگاه است .

 ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1 ـ بقره ( 2 ) : 220 .

2 ـ نساء ( 4 ) : 2 .

3 ـ نساء ( 4 ) : 10 .

4 ـ نساء ( 4 ) : 127 .

 وَلاَ تَقْرَبُوا مَالَ الْیَتِیمِ اِلاَّ بِالَّتِی هِیَ اَحْسَنُ حَتَّى یَبْلُغَ اَشُدَّهُ . . .  و به مال یتیم جز به آن صورتى که نیکوتر است نزدیک نشوید تا یتیم به حد رشدش برسد .رسول خدا (صلى الله علیه وآله) فرمودند :مَنْ قَبَضَ یَتیماً مِنْ بَیْنِ الْمُسْلِمینَ اِلى طَعامِهِ وَشَرابِهِ ، اَدْخَلَهُ اللهُ الْجَنَّهَ اَلْبَتَّهَ اِلا اَنْ یَعْمَلَ ذَنْباً لاَ یَغْفَرُ(2) .کسى که جهت خوراندن و نوشاندن ، یتیمى را از میان مسلمانان برگیرد ، به طور یقین خداوند او را وارد بهشت مى کند مگر اینکه گناه غیر قابل بخششى مرتکب شود .و نیز آن حضرت فرمودند :اِنَّ فِى الْجَنَّهِ داراً یُقالُ لَها دارُ الْفَرَحِ ، لاَ یَدْخُلُها اِلاَّ مَنْ فَرَّحَ یَتامَى المُومِنینَ(3) .همانا در بهشت خانه اى است که به آن خانه ى خوشحالى گفته مى شود ، آن را وارد نمى شود مگر کسى که ایتام مردم مومن را خوشحال نموده .اَتَى النَّبِىَ رَجُلٌ یَشْکُو قَسْوَهَ قَلْبِهِ ، قالَ : اَتُحِبُّ اَنْ یَلینَ قَلْبُکَ وَتُدْرِکَ حاجَتَکَ ؟ اِرْحَمِ الْیَتیمَ ، وَامْسَحْ رَاْسَهُ ، وَاَطْعِمْهُ مِنْ طَعامِکَ ، یَلِنْ قَلْبُکَ ، وَتُدْرِکَ حاجَتَکَ(4) .مردى به محضر پیامبر شرفیاب شد و از سنگدلى شکایت کرد ، حضرت فرمودند : علاقه دارى دلت نرم شود و به حاجت خود برسى ؟ به یتیم مهربانى کن ، دست محبت بر سر او بکش ، از غذاى خود به او بخوران ، دلت نرم مى شود

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1 ـ انعام ( 6 ) : 152 .

2 ـ الترغیب : 3 / 347 .

3 ـ کنز العمال : 6008 ; تفسیر معین : 12 .

4 ـ الترغیب : 3 / 349 .

و دست یابى به حاجتت برایت میسر مى گردد .حضرت على (علیه السلام) فرمودند :ما مِنْ مُومِن وَلاَ مُوْمِنَه یَضَعُ یَدَهُ عَلى رَاْسِ یَتیم تَرَحُّماً لَهُ اِلاّ کَتَبَ اللهُ لَهُ بِکُلِّ شَعْرَه مَرَّتْ یَدُهُ عَلَیْهَا حَسَنَهً(1) .هیچ مرد و زن مومنى از روى مهربانى دست نوازش بر سر یتیم نکشد جز آنکه به هر مویى که دستش از روى آن عبور مى کند خداوند برایش حسنه اى مى نویسد .