گنهکار در صورتى که فرصت توبه داشته باشد و توبه را همراه با شرایط آن بجا آورد ، بدون تردید توبه اش مورد پذیرش حق است ، ولى اگر فرصت توبه را از دست بدهد تا مرگش فرا رسد ، آنگاه از گذشته توبه کند یا توبه اى منهاى شرایط معین شده انجام دهد یا پس از ایمان کافر گردد ، البته توبه اش مورد پذیرش نخواهد بود . وَلَیْسَتِ التَّوْبَهُ لِلَّذِینَ یَعْمَلُونَ السَّیِّئاتِ حَتَّى اِذَا حَضَرَ اَحَدَهُمُ المَوْتُ قَالَ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1 ـ حجرات ( 49 ) : 11 .
2 ـ بروج ( 85 ) : 10 .
اِنِّی تُبْتُ الآنَ وَلاَ الَّذِینَ یَمُوتُونَ وَهُمْ کُفَّارٌ اُولئِکَ اعْتَدْنَا لَهُمْ عَذَاباً اَلِیماً (1) .آنان که تا رسیدن مرگ کار زشت انجام دهند ، در آن وقت که وقت خروج از دنیاست بگویند توبه کردیم ، و آن کسانى که در حال کفر بمیرند ، توبه ى هیچ یک از آنها پذیرفته نیست ، براى اینان عذاب دردناک آماده کرده ایم ! اِنَّ الَّذِینَ کَفَرُوا بَعْدَ اِیمَانِهِمْ ثُمَّ ازْدَادُوا کُفْراً لَن تُقْبَلَ تَوْبَتُهُمْ وَاُولئِکَ هُمُ الضَّالُّونَ (2) .آنان که بعد از ایمانشان کافر شدند و بر کفر خود افزودند ، توبه ى آنان هرگز پذیرفته نیست ، اینان همان گمراهانند .