مسرف از نظر قرآن مجید به کسى گفته مى شود که مال و مقام و شهوت و روحیات و حالات خود را در برنامه هاى شیطانى ، و مسایل غیرمنطقى ، و امور خارج از حدود و مقررات قرار دهد .درباره ى نتایج و ثمرات کشاورزى و این ثروت و مال خدادادى مى فرماید :
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1 ـ نساء ( 4 ) : 69 .
وَآتُوا حَقَّهُ یَوْمَ حَصَادِهِ وَلاَ تُسْرِفُوا اِنَّهُ لاَ یُحِبُّ الْمُسْرِفِینَ (1) . روز درو و برداشت و جمع آورى محصول « گندم ، جو ، خرما ، مویز » حق آنان که خداوند براى آنان حق معین نموده « فقیران ، مسکینان ، عاملین زکات ، جهت متمایل کردن غیر مسلمان به اسلام ، بندگان ، قرض داران ، راه خدا ، از راه ماندگان »(2) را بپردازید ، و با بخل از پرداخت یا خرجهاى بى در و پیکر و بیجا اسراف نکنید ، که خداوند اهل اسراف را دوست ندارد .قرآن درباره ى آنان که منصب و مقام و جاه و قدرت را در مسیر ستم به مردم ، و غارت حقوق آنان ، و ایجاد رعب و وحشت در جامعه ، و به اسارت گرفتن ملت خرج کردند مى فرماید : وَاِنَّ فِرْعَوْنَ لَعَال فِی الاَْرْضِ وَاِنَّهُ لَمِنَ المُسْرِفِینَ (3) . و همانا فرعون در زمین سرکش بود ، و او از گروه اسراف کنندگان است .کتاب حق در رابطه با کسانى که عفت نفس ندارند ، و خود را از شهوات حرام حفظ نمى کنند و جز لذت مادى و جسمى لذتى نمى دانند و به هر نوع تجاوزى دست مى زنند و از آلودگى و رذالت در غریزه ى جنسى پرهیز ندارند ، مى فرماید : اِنَّکُمْ لَتَاْتُونَ الرِّجَالَ شَهْوَهً مِن دُونِ النِّسَاءِ بَلْ اَنْتُمْ قَوْمٌ مُسْرِفُونَ (4) . لوط آن پیامبر بزرگ به مردم زمانش گفت : شما در مساله ى شهوت با مردان درآمیختید و زنان را ترک کردید ، آرى شما جامعه اى مسرف هستید !
قرآن درباره ى کسانى که از روحیه ى تواضع و حال انکسار و حالت خاکسارى
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1 ـ انعام ( 6 ) : 141 .
2 ـ توبه ( 9 ) : 60 .
3 ـ یونس ( 10 ) : 83 .
4 ـ اعراف ( 7 ) : 81 .
و تسلیم در برابر انبیا و معجزات آنها ، و در مقابل قرآن و بیّنات و حجج و دلایل و براهین آشکار حق دست برداشتند ، و راه کبر و نخوت و عجب و خودبینى در برابر حق پیمودند مى فرماید : ثُمَّ صَدَقْنَاهُمُ الْوَعْدَ فَاَنجَیْنَاهُمْ وَمَن نَّشَاءُ وَاَهْلَکْنَا المُسْرِفِینَ (1) . ما به وعده اى که به پیامبران دادیم وفا کردیم ، و آنان را با هر که اراده نمودیم از شر دشمنان رهانیدیم ، و اهل اسراف را به هلاکت ابدى دچار ساختیم .
