هيبت‏ در نماز باطنی

حالت ترس از مقام الهى ممكن است از دو طريق براى انسان حاصل شود: يا توجه به عظمت و بزرگى حضرت او، يا توجه به عقاب و عذابى كه براى گنهكاران حرفه اى مقرر فرموده است.

در هر صورت، نمازگزار در نماز بايد با توجه به عظمت دوست يا انتقامش از مجرمان، دلى غرق از هيبت پيدا كند و آن حال را تا آخر نماز با خود داشته باشد، البته اولياى خدا را در نماز نظر به نعم بهشت و عذاب آخرت نبود، آنچه به آن نظر داشتند فقط و فقط حضرت مولا بود و هيبتى كه در دل آنان بود محصول معرفت آنان نسبت به حضرت دوست بود.

به قول فيض كاشانى آن عارف وارسته:

خم ابروى تو محراب ركوع است و سجودم         بى خيال تو نباشد نه قيامم نه قعودم

جلوه حسن تو ديدم طمع از خويش بريدم             تا كه شد محو در انوار وجود تو وجودم

با تو در عيشم و عشرت همه سودم همه نورم      بى تو در رنجم و محنت هم آهم همه دودم