عده اى از مردم تصور مى كنند اگر به خاطر انواع گناهان خود، از خداوند عذرخواهى كنند و جمله ى اسْتَغْفِرُاللّهَ رَبّى وَاتُوبُ الَيْه را بر زبان جارى كنند، و گوشه ى مسجد يا حرمى از حرم هاى اهل بيت زيارتى بخوانند و اشكى بريزند، توبه حاصل مى شود؛ در صورتى كه آيات و روايات مربوط به توبه، اين روش را به عنوان توبه قبول ندارند، اينگونه مردم بايد توجه داشته باشند كه توبه بر حسب اختلاف گناهان مختلف است، براى هر گناهى توبه اى خاص مقرر است كه اگر انسان توبه ى مخصوص به آن گناه را تحقق ندهد، پرونده ى او از آن گناه پاك نمى شود و مظلمه ى آن تا قيامت بر عهده ى او باقى مى ماند، و در آن روز به اسارت عذاب آن گناه دچار خواهد شد.
تمام گناهان را مى توان در سه مرحله خلاصه كرد:
1- گناهانى كه به صورت ترك عبادات واجبه و طاعات لازمه صورت گرفته، مانند: ترك نماز، روزه، زكات، خمس، جهاد و...
2- گناهانى كه به صورت تخلف از نواحى حق صورت گرفته و اصطكاكى با حق مردم ندارد، مانند: شرب خمر، چشم چرانى، زنا، قمار، لواط، استمناء، استماع موسيقى حرام و...
3- گناهانى كه علاوه بر نافرمانى از اوامر حق، حقوقى از مردم را ضايع نموده، مانند: قتل نفس، سرقت، ربا، غصب، خوردن مال يتيم، رشوه، ضربه زدن به بدن يا مال مردم و...
توبه از گناهان دسته ى اول، انجام ترك شده هاست: خواندن نماز، گرفتن روزه، رفتن به حج، پرداخت خمس و زكات تمام دورانى كه خمس و زكات به انسان تعلق گرفته.
توبه از گناهان دسته ى دوم، استغفار و پشيمانى، و عزم بر ترك جدى نسبت به آن گناهان است، به صورتى كه انقلاب حال انسان باعث شود كه اعضا و جوارح از هوس بازگشتن به گناه باز مانند.
توبه از گناهان دسته ى سوم، رجوع به مردم و پاك شدن از حقوق آنهاست، به اينكه قاتل خود را در اختيار خانواده ى مقتول بگذارد، تا او را قصاص كنند، يا خونبهاى مقتول را از او بگيرند، يا وى را عفو نمايند، رباخوار بايد تمام رباهاى گرفته شده را به مردم باز گرداند، غاصب بايد اشياى غصب شده را به صاحبانش پس بدهد، مال يتيم و رشوه بايد به مالكانش باز گردد، ديه ى ضربه هاى بدنى بايد پرداخت شود و خسارتهايى كه به اموال مردم زده شده بايد جبران گردد.
براى تحقق توبه ى واقعى بايد از نفوذ سه جاذبه آزاد شد.
منبع : پایگاه عرفان
