نباتات وپيدايش آنها

«وَ هُوَ الَّذِي أَنْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَأَخْرَجْنا بِهِ نَباتَ كُلِّ شَيْ ءٍ فَأَخْرَجْنا مِنْهُ خَضِراً نُخْرِجُ مِنْهُ حَبًّا مُتَراكِباً وَ مِنَ النَّخْلِ مِنْ طَلْعِها قِنْوانٌ دانِيَةٌ وَ جَنَّاتٍ مِنْ أَعْنابٍ وَ الزَّيْتُونَ وَ الرُّمَّانَ مُشْتَبِهاً وَ غَيْرَ مُتَشابِهٍ انْظُرُوا إِلى ثَمَرِهِ إِذا أَثْمَرَ وَ يَنْعِهِ إِنَّ فِي ذلِكُمْ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ:»

و اوست كه ازآسمان آبى فرستاد و به وسيله آن گياهان گوناگون را از زمين رويانديم و ازآن ساقهها و شاخههاى سبز درآورديم و ازآن دانههاى متراكم را خارج ميكنيم، و از شكوفه درخت خرما خوشههاى سرفروهشته به وجود ميآوريم و باغهائى از انگور و زيتون و انار شبيه به هم و بيشباهت به هم بيرون ميآوريم، به ميوهاش چون ميوه دهد و به كيفيت رسيدن ميوه با تأمل بنگريد، مسلماً دراين امور براى قومى كه ايمان ميآورند نشانههائى [برتوحيد، ربوبيت و قدرت خدا] ست.

اينك براى مشاهده پيدايش نباتات، تاريخ زمين را از يك ميليارد سال پيش ازميلاد درنظر مجسم ميكنيم ... هنوز سطح كره زمين گرم و مقدار بسيارى از آبهائى كه امروز اقيانوسها را پركرده ند به صورت طبقات ضخيم ابر در آسمان بال وپر گشودهاند و در نتيجه نورآفتاب نميتواند اشعه خود را مستقيماً به سطح زمين بفرستد، فقط جاندارانى در رطوبت تاريك زندگى ميكنند كه از نوع موجودات ذره بينى مخصوص بوده بدون نور خورشيد ميتوانند زنده بمانند.

با گذشت زمان سطح زمين رفته رفته سرد ميشود و بارانهايى پى درپى فرود ميبارد و آب فراوانى در اقيانوسها جمع ميگردد و آهست آهسته از ضخامت ابرهاى فراوانى كه خورشيد را پوشيده بود كاسته ميشود و خورشيد به آسانى ميتواند نور خود را به زمين بتابد ...

موجودات زنده ميكروسكوپى اوليه به تدريج «كلروفيل» ميسازند تا «ايندريدكربنيك» هوا را تجزيه كرده از اين راه مواد لازم را براى رشد و نموشان تهيه نمايند.

اين امكان تغذيه از هوا افق جديدى براى رشد و نمو موجودات زنده باز ميكند و منجر به پيدايش نباتات ميگردد.

ابتدا گياهانى به صورت جلبكها درآب اقيانوسها پديدار ميگردند و بعد نخستين گياهان خشكى به نام دونين سرازخاك برميدارند، اين گياه ساقه زيرزمينى دارد و ساقه هوا نيز توليد ميكند كه نازك و راست است و در انتها داراى هاگدان بوده و از نظر شكل ظاهرى به خزهها شباهت دارد و بعد سرخسها و پنجه گرگها و دم اسبها گياهان دوره اوليه را تشكيل ميدهند.

در دوره دوم سرخسها فراوان ميشوند و گياهانى گلدار مانند بيد، تبريزى، انجير و ماكنوليا و در اواخر اين دروه بلوط، گردو، افرا، زبان گنجشگ و مانند اينها پا به عرصه حيات ميگذارند.

درطى دوران سوم گياهان تنوع و تكثير بسيار مينمايند، و بالاخره در دوران چهارم وضع گياهان به صورت كنونى درجهان جلوهگر ميگردد.

فَانْظُرْ إِلى آثارِ رَحْمَتِ اللَّهِ كَيْفَ يُحْيِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها إِنَّ ذلِكَ لَمُحْيِ الْمَوْتى وَ هُوَ عَلى كُلِّ شَيْ ءٍ قَدِيرٌ:

پس به آثار مهر و رحمت خدا بنگر چگونه زمين را پس از مردگياش زنده ميكند، به يقين همان قدرتى كه زمين مرده و بيجان را زنده و سرسبز گردانيد مردگان را در روز قيامت زنده ميكند و فقط اوست كه برهركارى تواناست.