زير بناى عمل صالح

اين عمل، عمل صالح است و عملى است كه زير بنا دارد، كه زيربنايش حضرت حق و معاد است. كسى هم كه زيربنايش مبدأ و معاد است، همه كارهايش خير است؛ خواب، خوراك، معاشرت، شهوت، شكم، نخوردن، پرداخت و نپرداختنش، همه عبادت است.

بعضى جاها اميرالمؤمنين عليه السلام كه درياى كرم بود، نمى پرداخت، مى گفت: پرداختش معصيت است.

آنجايى كه نزديكان يا دوستان قديمى ـ در زمان به قدرت رسيدن ظاهرى ـ از او تقاضاى اضافه داشتند، مى گفتند: با يك گردش قلم على عليه السلام يك درهم ما هزار درهم مى شود، حضرت هم مى دانستند كه اگر قلم را نگردانند، امثال جنگ جمل بپا مى شود، اما زير بار جنگ جمل مى رفت، ولى نمى پرداخت.

اين كه مى گويند: پل صراط از شمشير برنده تر و از مو باريك تر و از آتش سوزنده تر است،⁽¹⁾ يك سر آن پل، دين است. اين دين است كه مى داند اگر قلم را بچرخاند، چقدر عايد طرف مى شود، ولى اگر نچرخاند، مى روند و جنگ جمل را راه مى اندازند.

امام على عليه السلام مى فرمايد: بروند و جنگ را راه بياندازند، ما براى اين كه اين قلم نچرخد، چهل هزار نفر كشته هم مى دهيم، براى اين كه حق يك ملت در جيب يك عزيز در دانه نرود. چون صحبت صد تومان و هزار تومان نيست، در اين هزار تومان، نهصد تومانش حق يك ملت خوابيده است، و كسى كه از مولا تقاضاى چرخاندن قلم را مى كند، مى گويد: از تمام مملكت كم كن، به من يك نفر اضافه كن.

جنابعالى چه كسى هستيد؟ من برادرت هستم، طلحه و زبير، رفيق ايام مكه تو هستم.

حالا اگر من قلم را نچرخانم، ديگر رفيق من نيستى؟ نه. به هفت طبقه جهنم كه نيستى، نمى چرخانم، پس خدا جهنم را براى چه درست كرده است.

وقتى به على عليه السلام پشت كنى و به شكم، شهوت، معاويه، دنيا و زياده خواهى رو كنى، يعنى رو به جهنم كرده اى. به كم و زيادش خدا كار ندارد. به آن روحيه خراب كار دارد، روحيه خراب است كه براى يك انگشتر، گلوبند، دستبند، يك تكه زمين، على عليه السلام را رها مى كند و رفيق معاويه مى شود.