ضمير «نا» در قلنا كه فعل را به صورت متكلم مع الغير آورده براى نشان دادن عظمت و بزرگى و كبريائى است.
گفتيم اى آدم تو و همسرت در اين بهشت معين و خاص آسوده خاطر سكونت گيريد و آرامش يابيد.
درباره اين بهشت چنان كه از تحقيق محققان در آيات و معارف و روايات استفاده ميشود بايد گفت منظور بهشت جاودان آخرتى نيست، زيرا هركس به خاطر لياقتش و عبادات و اعمال صالحش و خدمات و اخلاق حسنهاش در آن وارد شود و زمان ورود آن هم در قيامت كبرى است هرگز از آن خارج نمى شود، و بهشت آخرتى فضائى نيست كه شيطان بتواند در آن وارد شود، و به وسوسه و فتنه انگيزى دست يازد، و زمينه عصيان و طغيان فراهم كند و انسانها را براى اندكى مال و زمين با تحريك حرص و آز و شهوتشان به جان هم اندازد.
و نيز مكانى آباد و سرسبز پر از گل و چمن و انواع درختان در روى زمين نبود، كه بودن در چنين مكانى درجه و مرتبه و مقامى براى خليفه الله نيست تا هبوطى در آن صورت گيرد، چه اين كه چنين مكانى و مكانهائى مانند آن در دنيا به طور اكثر بسترى براى شياطين و شيطنتها و فساد و طغيان و گناه و معصيت است، و سببى براى تحريك رذائل نفسى و زمينهاى براى دور شدن هوس رانان و غافلان از خداست.
بايد پذيرفت كه مراد از بهشت در اين آيه شريفه مكانى است كه نه همه كمالات آخرت را داشت و نه همه اوصاف دنيا را، نه جائى بود آخرتى محض، و نه مكانى بود مادى خالص، بلكه فضائى ميان دنيا و آخرت بود، و انواع نعمت هاى مادى كه هم نشان از آخرت داشت و هم نشان از دنيا و انواع نعمت هاى معنوى در آن فراوان بود.
از آيات سوره مباركه طه كه به آدم خطاب شد:
إِنَّ لَكَ أَلَّا تَجُوعَ فِيها وَ لا تَعْرى ، وَ أَنَّكَ لا تَظْمَؤُا فِيها وَ لا تَضْحى :
اى آدم يقيناً براى تو در اين بهشت اين چهار حقيقت هست كه نه گرسنه ميشوى و نه برهنه گردى، و نه در آن تشنگى يابى، و نه دچار آفتاب زدگى شوى.
استفاده ميشود كه اين چهار خصلت از كمالات بهشت آخرتى است، زيرا باغ هاى دنيا هم گرسنگى دارد و هم برهنگى، هم تشنگى دارد هم آفتاب زدگى، كه گرسنگى را با خوردن ميوه و برهنگى را با پوشيدن لباس، و تشنگى را با آشاميدن آب و آفتاب زدگى را با سايه گرفتن جبران ميكنند، بهشت آدم بهشتى بود كه خوشى و لذت در آن دوام داشت و نعمت هايش مسبوق به گرسنگى و برهنگى و تشنگى و آفتاب زدگى نبود.
و از طرفى چون شيطان توانست در آن بهشت وارد شود، و قلب آدم و حوا را به وسوسه دچار نمايد، و نهايتاً زمينه خروج آنان را فراهم كند بايد گفت جنبه دنيائى اين بهشت بود، در هر صورت اين بهشت معهود بهشتى بود كه از كمالات آخرت و اوصاف دنيا نشانهها داشت، و از آيه شريفه استفاده ميشود كه بناى زوجيت و زن و شوهرى، و مسكن مايه آرامش، و انواع نعمتها و استفاده از آنها، و دورى جستن از آنچه براى انسان و زندگياش زيان بار است از لوازم و ضروريات حيات و زندگى است.
منبع : پايگاه عرفان
