عدم پذيرش حق در متكبرين‏

هنگامى كه مسأله تواضع را در آيات قرآن بررسى مى كنيد، مى بينيد كه از چنان ارزشى در پيشگاه خدا برخوردار است كه پروردگار عالم حداقل سه بار، در سورهاى شعرا، إسرا و لقمان به مسأله تواضع اشاره كرده است و بهاى عجيبى به تواضع داده است، و خداوند رابطه خود را با هر متكبّرى قطع كرده است. اين موضوع بسيار مهم است. پروردگار با كلمه «كلّ» اين مسأله را بيان مى كند؛ يعنى بعضى انسان ها وقتى حق به آنها ارائه مى شود، برگردانده مى شود، چون به مانع برخورد مى كند، حق از جانب خدا مى آيد و به متكبّر هم مى رسد اما مانند اين است كه نور به تخته سنگ اصابت مى كند و بر مى گردد و الّا اگر نور به پارچه نازك و شيشه برسد، از آنها عبور مى كند، اما اگر به كوه برسد، بر مى گردد، حق به تمام متكبران ابلاغ مى شود؛ چون به مانع برخورد مى كند، دوباره برمى گردد، بايد حقّ به حالت قبول در درون قرار بگيرد، اما در درون متكبر قرار نمى گيرد.

«فَإِذا سَوَّيْتُهُ وَ نَفَخْتُ فِيهِ مِنْ رُوحِي فَقَعُوا لَهُ ساجِدِينَ* فَسَجَدَ الْمَلائِكَةُ كُلُّهُمْ أَجْمَعُونَ* إِلَّا إِبْلِيسَ أَبى أَنْ يَكُونَ مَعَ السَّاجِدِينَ»

وقتى كه ابليس، به سجده امر شد، امر الهى برگشت، زيرا درون او قابليت قرار گرفتن را نداشت.

مسأله تواضع بسيار عظيم است، مسئوليت هاى پدر و مادر، اساتيد اجتماعى، آموزش و پرورش و اساتيد حوزه هاى علميه در اين زمينه بسيار سنگين است.

و بايد از همان ابتداى كودكى و نوجوانى، اين بيمارى روحى را در مردم علاج نمايند و تواضع را در آنها تقويت كنند كه به صورت يك شجره طيّبه در بيايد، روايتى از وجود مبارك امام صادق عليه السلام نقل شده است، در ميان روايات هيچ روايتى در نشان دادن تواضع به اين زيبايى نداريم، البته بدانيد كه روايات تواضع آن قدر زياد است كه دانشمندان ما، مخصوصاً وجود مبارك علامه مجلسى رضوان الله تعالى عليه كه چهارصد سال است كه تفاسير قرآن، مرجعيت، و مجالس شيعه مديون اين انسان والا و بزرگ است.

ايشان باب مستقلى به نام «باب التواضع» در بحار الأنوار دارند، به قدرى مهم است كه مانند باب طهارت، صلاة، صوم، توحيد و نبوت، باب مستقلى آورده است. روايت بسيار عالى است.