مفهوم انعمت‏

به يقين، مراد از نعمت در اين آيه اين نيست كه مثلا خداوند بر سفره برگزيدگان خود خربزه و هندوانه و خيار و ماست و دوغ و جز اين ها قرار داده است، زيرا ستمگران دنيا همواره از چيزهايى گران تر و تازه تر و بهتر از اين ها بهره مند بوده اند. نعمت هايى كه خدا در سوره حمد از آن ها سخن مى گويد نعمت ايمان و توفيق عمل صالح و پايبندى به اخلاق و ارزش هاست.

امير المؤمنين مى فرمايد: من اگر بخواهم از مغز گندم مخلوط با عسل ناب غذا درست كنم، مى توانم. اما خدا را چه كنم؟ چگونه مى توانم مغز گندم و عسل بخورم، درحالى كه خانه مردم خالى است و شب ها عده اى گرسنه سر بر بالين مى گذارند؟

«الا و إن لكل مأموم إماما يقتدى به و يستضئ بنور علمه، ألا و إن إمامكم قد اكتفى من دنياه بطمريه، و من طعمه بقرصيه. ألا و إنكم لا تقدرون على ذلك و لكن أعينونى بورع و اجتهاد و عفة و سداد».

امام شما در اين دنيا براى سير كردن شكمش به دو قرص نان جو و براى پوشاندن بدنش به لباسى معمولى اكتفا كرد، درحالى كه مى توانست پارچه ابريشمين بپوشد و بهترين سفره ها را پهن كند.

اين معنى واقعى زهد است. توجه داشته باشيم كه امير المؤمنين امكان چنين زندگى هايى را داشت. او، در طى 25 سال خانه نشينى، كشاورزى آبادى ايجاد كرده بود و يكى از ثروتمندان زمان خود محسوب مى شد. با اين حال، در كمال قناعت و زهد زندگى مى كرد و اين يكى ديگر از جنبه هاى متعالى وجود حضرت است كه در اوج توانايى امساك مى كند و زهد مى ورزد. ازاين رو، وصيت حضرت به امام حسن و امام حسين، عليهم السلام، را در شب بيست ويكم ماه رمضان كه نگاه مى كنيم كلمه اى درباره پول يا ماديات در ان نمى يابيم.