از مروان حكم نقل شده است كه گفت:
«عن مروان بن الحكم قال: لما هزمنا على (عليه السلام) بالبصرة ردّ على الناس أموالهم، من أقام بينة أعطاه، و من لم يقم بينة أحلفه، قال: فقال له قائل:
يا أمير المؤمنين اقسم الفئ بيننا و السبى، قال: فلما أكثروا عليه قال: أيكم يأخذ أم المؤمنين فى سهمه؟ فكفوا».
هنگامى كه على (عليه السلام) ما را در بصره شكست داد و به فرار واداشت، اموال مردم بصره را به آنان پس داد. هركس دليلى بر مالكيت خود آورد مالش را به او داد و هركس دليلى نداشت او را سوگند داد و، پس از سوگند، مالش را پس داد. در اين ميان، كسى به ايشان گفت: غنائم و اسيران را ميان ما قسمت كن! هنگامى كه شمارى از يارانش از او چنين درخواستى كردند فرمود: كدام يك از شما غنيمت جنگى از ام المومنين عايشه مى گيريد؟ چون پاسخى نداشتند از اصرار خود دست برداشتند.
از اين سخنان معلوم مى شود كه اين عده به قدر كافى به امام خود معرفت نداشته اند. امام جلوه علم و عدل و حكمت و مظهر كمال و عبادت است و عمل او براساس عقل و علم و دانايى است. بااين حال، آن عده در امر تقسيم غنائم به حضرت ايراد كردند. امام صادق، عليه السلام، درباره رفتار حضرت در آن جنگ فرموده اند:
«عن عبد اللّه بن سليمان قال: قلت لابى عبد اللّه (عليه السلام) إن الناس يروون أن عليا قتل أهل البصرة و ترك أموالهم، فقال: إن دار الشرك يحل ما فيها، و إن دار الاسلام لا يحل ما فيها، فقال: إن عليا (عليه السلام) إنما من عليهم كما من رسول اللّه (صلى اللّه عليه و آله) على أهل مكة، و إنما ترك على لانه كان يعلم أنه سيكون له شيعة، و إن دولة الباطل ستظهر عليهم، فأراد أن يقتدى به فى شيعته، و قد رأيتم آثار ذلك، هو ذا يسار فى الناس بسيرة على (عليه السلام)، و لو قتل على أهل البصرة جميعا و اتخذ أموالهم لكان ذلك له حلالا، لكنه من عليهم ليمن على شيعته من بعده».
رفتار على، عليه السلام، در جنگ جمل مانند رفتار پيامبر، صلى اللّه عليه و آله، در فتح مكه بود. پيامبر خدا در آن جنگ بر كسانى كه آن طور با ايشان جنگيده بودند منت گذاشت و اجازه نداد اموالشان به غنيمت گرفته يا زنانشان به اسارت برده شود. على، عليه السلام، نيز بر مردم بصره منت نهاد و اموال آنان را بديشان بازگرداند.
در ساير موارد نيز، از جمله قبول خلافت يا تقسيم بيت المال، سيره حضرت مطابق سيره پيامبر اكرم بود و از آن عدول نمى كردند. اين معناى واقعى شيعه است.
منبع : پایگاه عرفان
