نشان سوم: وفاى به عهد

نشانه سوم دينداران: «وَفَاءً بِالْعَهْدِ» مى باشد. وابستگان به مكتب الهى، وقتى به كسى وعده مى دهند، وعده و امضاى خود را محترم مى دانند. در ميان رواياتى كه در باب وفاى به عهد رسيده ، يكى از آن ها خيلى مهم است. در اين روايت، پيغمبر صلّى الله عليه و آله و سلّم مى فرمايد: «مَنْ كانَ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ، فَلْيَفِ إِذَا وَعَد» : هر مسلمانى كه خدا را مى شناسد، و به روز قيامت ايمان دارد، اگر وعده اى مى دهد، بايد به وعده خود عمل كند. از آن جا كه شرط اجراى قانون، داشتن ضمانت اجرا است، در اين روايت حضرت به ضمانت اجرا اهميت داده و از همان نخست مى گويد: «مَنْ كانَ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ»؛ يعنى اگر كسى به وعده عمل نكند، ايمان به خدا و روز جزا ندارد. وقتى كه او به وعده خود عمل نكرد، معلوم مى شود كه وعده اش ضامن اجرا نداشته است. البته، نبايد تلاش كنيم قوانين دينى را با زور و ترس عملى كنيم و براى اين كار به ضمانت بيرونى متوسّل شويم؛ بلكه بايد قانون خدا ضامن اجراى درونى داشته باشد. وگرنه براى اجراى قانون خدا نسبت به كسى كه به خدا و روز قيامت ايمان نداشته باشد، تنها وجود ترس و زور كافى نيست و با به كارگيرى چنين ابزارهايى او قوانين دينى را اجرا نخواهد كرد؛ چون برايش ديگر حلال و حرام مهم نيست. واقعاً در اين جا بايد تمام گنهكاران تشخيص بدهند كه چقدر از خدا دور هستند؛ كسانى كه مى دانند چه چيز حرام است و در همان حال دارند مرتكب آن حرام و گناه مى شوند؛ مى دانند چه چيزى واجب است، اما به آن عمل نمى كنند؛ يعنى قانون خدا نسبت به آنان ضامن اجرا ندارد؛ چون ايمان ندارند؛ مسلمان هستند، ولى تنها مسلمان اسمى اند. آن ها هر چند تا لحظه مردن، چنين مسلمانى هستند، ولى براى اين كه بدانيد كه بعد از آن، وضعيت آنان چگونه مى شود، بايد به قرآن مراجعه كنيد تا ببينيد وضعيت آن ها چگونه مى شود.