جلسه صلح بين مسلمانان‏

بر اثر حوادث و پيش آمدها و امور مالى و خانوادگى و گاهى كم ظرفيتى ها بين دو دوست مسلمان، دو ملت مسلمان، دو خانواده مؤمن، دو زن و شوهر، پدر و مادر، فرزند و مادر، معلم و متعلم، دو شريك در كار، نزاع و اختلاف پيش مى آيد. چه بهتر كه خود اينان در پى قوانين ثمربخش الهى به صلح و مصالحه با هم برخيزند و اگر نشد بر ساير مؤمنان و افراد مسلمان است كه براى اصلاح و صلح بين آنان حركت كنند كه اين حركت به فرموده امام صادق عليه السلام زكات پا است و اين حركت در پيشگاه حضرت حق از ثواب بسيار عظيم برخوردار است.

قرآن مجيد در آيات متعددى به اين حقيقت ثمربخش امر مى كند و از مردم مى خواهد براى صلح بين افرادى كه نزاع دارند بپا خيزند و به اين امر مهم الهى اهتمام ورزند.

[فَاتَّقُوا اللَّهَ وَ أَصْلِحُوا ذاتَ بَيْنِكُمْ وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ ] .

پس اگر مؤمن هستيد [نسبت به انفال ] از خدا پروا كنيد و [اختلاف و نزاع ] بين خود را اصلاح نماييد و از خدا و پيامبرش اطاعت كنيد.

[وَ إِنْ طائِفَتانِ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ اقْتَتَلُوا فَأَصْلِحُوا بَيْنَهُما فَإِنْ بَغَتْ إِحْداهُما عَلَى الْأُخْرى فَقاتِلُوا الَّتِي تَبْغِي حَتَّى تَفِي ءَ إِلى أَمْرِ اللَّهِ فَإِنْ فاءَتْ فَأَصْلِحُوا بَيْنَهُما بِالْعَدْلِ وَ أَقْسِطُوا إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطِينَ* إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ فَأَصْلِحُوا بَيْنَ أَخَوَيْكُمْ وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ ] .

و اگر دو گروه از مؤمنان با يكديگر بجنگند ميان آن ها صلح و آشتى برقرار كنيد و اگر يكى از آن دو گروه بر ديگرى تجاوز كند، با آن گروهى كه تجاوز مى كند، بجنگيد تا به حكم خدا باز گردد. پس اگر بازگشت، ميانشان به عدالت و انصاف، صلح و آشتى برقرار كنيد و همواره دادگرى را پيشه سازيد كه خدا دادگران را دوست دارد.* جز اين نيست كه همه مؤمنان با هم برادرند؛ بنابراين [در همه نزاع ها و اختلافات ] ميان برادرانتان صلح و آشتى برقرار كنيد و از خدا پروا نماييد كه مورد رحمت قرار گيريد.

پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله در خطبه اى فرمودند:

هر كس براى صلح بين دو نفر حركت كند، ملائكه تا وقت بازگشت به او درود فرستند و اجر شب قدر به او عطا شود و هر كس براى جدايى بين دو نفر حركت كند به قدر اجر اصلاح كننده، بار در پرونده او خواهد آمد و لعنت حق بر او حتم خواهد گشت تا داخل جهنم گردد و در آنجا عذابش دو چندان خواهد بود «2».

و نيز آن حضرت فرمود:

مَنْ مَشى فى إصْلاحٍ بَيْنَ إمْرَءَةٍ وَزَوْجِها أعْطاهُ اللّهُ اجْرَ ألْفَ شَهيدٍ قُتِلُوا فى سَبيلِ اللّهِ حَقّاً وَكانَ لَهُ بِكُلِّ خُطْوَةٍ يَخْطُوها وَكَلِمَةٍ فى ذلِكَ عِبادَةُ سَنَةٍ قيامٌ لَيْلُها وَصِيامٌ نَهارُها .

هر كس براى آشتى بين زن و شوهر حركت كند، ثواب هزار شهيد كشته شده به حق را در راه خدا دارد و براى هر قدم و هر كلمه اى در اين راه ثواب يكسال عبادت براى اوست كه شب هايش به قيام و روزهايش به روزه گذشته باشد.

فى وَصِيَّةِ مَوْلانا أميرِالْمُؤْمِنينَ عليه السلام عِنْدَ الْوَفاةِ قالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللّهِ صلى الله عليه و آله يَقُولُ: صَلاحُ ذاتِ الْبَيْنِ أفْضَلُ مِنْ إقامَّةِ الصَّلاةِ وَالصَّوْمِ، وَإنَّ الْمُبيرَةَ وَهِىَ الْحالِقَةُ لِلدّينِ فَسادُ ذاتِ الْبَيْنِ وَلا قُوَّةَ إلّابِاللّهِ .

در وصيت اميرالمؤمنين عليه السلام هنگام وفات آمده: از رسول خدا شنيدم مى فرمود: اصلاح بين دو نفر بهتر از اقامه نماز و روزه است و قطع كننده دين انسان به حقيقت فساد ايجاد كردن بين دو نفر است و قوتى نيست مگر به خدا.

امام كاظم عليه السلام فرمود: در انجيل آمده:

طُوبى لِلْمُصْلِحينَ بَيْنَ النَّاسِ اولئِكَ هُمُ الْمُقَرَّبُونَ يَوْمَ الْقِيامَةِ .

خوشا به حال اصلاح كنندگان بين مردم، اينان در قيامت از مقربان هستند.

پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله در آويختگان به شاخه هاى درخت طوبى فرمود:

وَمَنْ أصْلَحَ بَيْنَ الْمَرْءِ وَزَوْجِهِ وَالْوالِدِ وَوَلَدِهِ وَالْقَريبِ وَقَريبِهِ وَالْجارِ وَجارِهِ وَالأجْنَبِىِّ وَالْأجْنَبِيَّةِ فَقَدْ تَعَلَّقَ مِنْهُ بِغُصْنٍ .

كسى كه بين زن و شوهر و پدر و فرزند و دو قوم و خويش و همسايه و همسايه و غريبه و غريبه، اصلاح كند به شاخه آن آويخته است.