عالم ذر چیست ؟

در آیه 172 سوره اعراف به طور اجمال اشاره به عالم ذر شده است، وَاِذْ اَخَذَ رَبُّکَ مِنْ بَنِی آدَمَ مِنْ ظُهُورِهِمْ ذُرِّیَّتَهُمْ وَاَشْهَدَهُمْ عَلى اَنْفُسِهِمْ اَ لَسْتُ بِرَبِّکُمْ قالُوا بَلى...؟ منظور از عالم ذر عالم استعداد‌ها و مقصود از پیمانی که در عالم ذر گرفته شده عبارت از پیمان فطرت و تکوین و ‌آفرینش است، به این ترتیب که به هنگام خروج فرزندان آدم به صورت نطفه، در آن هنگام ذرّاتی بیش نیستند خداوند استعداد و آمادگی برای حقیقت توحید به آن‌ها داده است، هم در نهاد و فطرت‌شان این سرّ الهی به صورت یک حسّ درون ذاتی به ودیعه گذارده شده و هم در عقل و خردشان به صورت یک حقیقت خودآگاه! بنابراین همه افراد بشر دارای روح توحیدند و سوالی که خداوند از آن‌ها کرده به زبان تکوین و آفرینش است و پاسخی که آن‌ها داده‌اند نیز به همین زبان است.
علاوه بر آیات قرآن، روایاتی نیز درباره عالم ذر در منابع مختلف اسلامی در کتب شیعه و سنّی نقل شده است.