بررسى شأن نزول سوره و الليل

 كتاب با عظمت »مجمع البيان « طبرسى ، از ابن عباس ، دانشمند امت اسلام ، شأن نزولى را براى سوره »و الليل « ذكر مى‏كند كه چه چيزى باعث شد تا اين سوره مباركه با اين محتواى عظيم ، طبيعى و معنوى ، بر پيغمبر صلى الله عليه وآله نازل شود .

 ايشان نقل مى‏كند : شخص ثروتمندى در مدينه زندگى مى‏كرد . در كنار خانه اين ثروتمند ، همسايه عيال‏وار فقيرى زندگى مى‏كرد كه به زحمت زندگى مادى خود را اداره مى‏كرد . ميان خانه آن ثروتمند و اين فقير چند درخت خرما بود كه يكى از اين درخت‏هاى خرما ، نزديك ديوار خانه شخص فقير بود ، به حدّى كه يكى چند شاخه اين درخت ، بالاى حيات آن فقير بود و بر خانه او سايه مى‏انداخت .

 وقتى اين ثروتمند مى‏رفت كه خرما بچيند ، گاهى چند عدد خرما درون حيات همسايه فقير مى‏افتاد و فرزندان همسايه فقير با شوق مى‏دويدند و اين خرماها را جمع مى‏كردند ، اما آن ثروتمند با سرعت از درخت پايين مى‏آمد ، به حيات آنها مى‏رفت و خرماها را پس مى‏گرفت و حتى اگر خرمايى در دهان بچه‏ها بود ، انگشت خود را درون دهان بچه‏ها فرو مى‏كرد و خرما را بيرون مى‏كشيد .

 اين جريان مدتى در فصل خرماپزان ادامه پيدا كرد . شخص فقير عمل زشت اين ثروتمند و محروميت بچه‏ها از خرما را مى‏ديد ، آزرده مى‏شد و دلش مى‏سوخت . با خود گفت : براى رسيدگى به كار من ، هيچ قاضيى حكيم‏تر ، عالم‏تر ، دلسوزتر و در كار سريع‏تر از وجود مبارك رسول خدا صلى الله عليه وآله نيست .