وحدانيت حق‏

نظام هستى و اتصال جريانات خانه خلقت به صورت حلقههاى به هم پيوسته، نشان ميدهد كه صانع مصنوعات و خالق مخلوقات يعنى حضرت الله يكى است و براى او به هيچ عنوان شريكى وجود ندارد، «اشهدان لاالهالاالله وحده لاشريك له.»

قرآن مجيد ميگويد اگر كنار خدا خدائى ديگر بود تجلى وحدت در نظام آفرينش طلوعى نداشت:

وَ ما كانَ مَعَهُ مِنْ إِلهٍ إِذاً لَذَهَبَ كُلُّ إِلهٍ بِما خَلَقَ وَ لَعَلا بَعْضُهُمْ عَلى بَعْضٍ سُبْحانَ اللَّهِ عَمَّا يَصِفُونَ:

و هيچ معبودى همراه او نيست [اگر جز الله معبودى بود] در اين صورت آن معبود ديگر براى اين كه به تنهائى و مستقل از ديگرى تدبير امور كند آفريدههاى آفريدههاى خود را به خود ميبرد و از تصرف معبود ديگر خارج مينمود، و بر يكديگر برترى ميجستند، خداى واحد و بيشريك و همراه پاك و منزه است از آنچه مشركان او را به آن توصيف ميكنند.

آرى تعدد صانع اقتضا دارد كه مخلوق هر يك از ديگرى تميّز داشته باشد، و هر كدام در جهان دارى مستبد به رأى باشند و نهايتاً ميانشان جنگ و درگيرى و غلبه بر هم واقع شود، چنان كه اخلاق ملوك دنياست و در نتيجه در كلّ آفرينش فساد و بهم خوردگى پيش آيد، ولى نظام متين و محكم و استوارى كه ميلياردها سال است بر جهان حكومت ميكند، و كمترين اثرى از فساد در مجموعه هستى ديده نميشود.

دلالت دارد كه خالق و حاكم و مدبر و كارگردان هستى يكى است، و ذره ذره عالم خلقت بر وحدانيت او گواهى ميدهد.

هر گياهى كه از زمين رويد

وحده لاشريك له گويد جاز حضرت صادق (ع) پرسيدند:

«ماالدليل على ان الله واحد؟ قال: اتصال التدبير وتمام الصنع كما قال عزوجل: لوكان فيهما آلهة الاالله لفسدتا:»

بر وحدانيت خدا چه دليلى است؟ حضرت فرمود ارتباط و اتصال واحد در همه نظام آفرينش و كمال خلقت، در اين زمينه خداى عزوجل فرموده: اگر در سماوات و زمين دو معبود وجود داشت، و غير از خدا خدائى ديگر بود همه آسمانها و زمين فاسد و تباه ميشدند.

اميرمؤمنان در وصايايش به فرزند با كرامتش حضرت مجتبى فرمود:

«واعلم يابنى انه لوكان لربك شريك لاتتك رسله ولرأيت آثار ملكه وسلطانه ولعرفت افعاله وصفاته ولكنه اله واحدكما وصف نفسه، لايضاده فى ملكه احد ...»

پسرم بدان اگر براى پروردگارت شريكى بود، رسولان آن شريك به سويت ميآمدند، و قطعاً آثار مملكت دارى و سلطنتش را ميديدى، و كارها و صفاتش را ميشناختى، ازاين كه هيچ خبرى از اين امور نبوده و نيست روشن است كه حضرت رب چنان كه خود را وصف فرموده يكتا و واحد است، و احدى در جهاندارياش با او ضديت ندارد.