ورع در آيينه روايات‏

حضرت على عليه السلام مى فرمايد:

رسول اسلام صلى الله عليه و آله، شب معراج از حضرت ربّ العزه از بهترين اعمال سؤال كرد، خداوند متعال مسائلى را در پاسخ به سؤال رسول جواب داد، از جمله فرمود:

اى احمد! اگر علاقه دارى پارساترين مردم باشى، نسبت به دنيا زاهد و به آخرت مشتاق باش.

عرضه داشت: چگونه نسبت به دنيا زهد ورزم و به آخرت عشق بورزم؟

خطاب رسيد: خوردن و آشاميدن و لباست را از دنيا سبك بردار كه سبك گيرى در اين امور، مصونيّت حتمى از گناه است و باعث بر حفظ حقوق مردم، فرداى خود، از مال دنيا انباشته مكن و بر ذكر و ياد من مداومت داشته باش.

عرضه داشت: چگونه بر يادت مداومت كنم؟ خطاب رسيد: بيدار باش، مردم تو را آن چنان مشغول نكنند كه مرا از ياد ببرى، از ترش و شيرين دنيا بپرهيز، شكم و خانه را از غير ضرورت خالى دار، مانند طفلان مباش كه چون سبز و زرد دنيا را ببينند عشق ورزند و چون شيرين و ترشش را به دست آرند، مغرور گردند .

آرى، ورع به معناى زيستن بدون گناه و تجاوز است و زندگى كردن توأم با عبادت و اطاعت و عشق ورزى به حقايق.

اى احمد! بر تو باد به پارسايى و خوددارى از برنامه هاى غير خدايى كه ورع و پارسايى سر دين و وسط دين و آخر دين است.

ورع، عبد را به مقام قرب حق مى رساند، ورع مانند گوهرهايى است كه بر آويزه گوش مى زنند و مانند نان در ميان سفره است، ورع سر ايمان و ستون دين و همانند كشتى است، همان طور كه نجات از دريا براى كسى است كه سرنشين كشتى است، همان طور نجات زاهدان در دنيا به ورع است.

اى احمد! ورع، درهاى عبادت و بندگى را به روى عبد باز مى كند و باعث بزرگوارى و كرامت او در خلق عالم مى شود و با ورع است كه عبد به مقام وصال حضرت اللّه مى رسد.

در تورات موسى آمده: پاى بندى همانند دينت و نگهدارى چون ورع و حسبى همانند حسن خلق نيست.

يرسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: پرهيز كار و پارسا باش، تا از همه عابدتر باشى، قناعت كن تا شكرگزارتر باشى، آنچه براى خود دوست دارى براى ديگران هم دوست داشته باش تا مؤمن باشى، با همسايگان به نيكى رفتار كن تا مسلمان باشى و كمتر بخند كه خنده زياد، مرگ دل است.

حضرت صادق عليه السلام مى فرمايد: با پدرم بودم تا به قبر و منبر پيامبر رسيديم عده اى از ياران پدرم آنجا بودند، حضرت كنار آنان ايستاد و پس از سلام به آنان فرمود: به خدا قسم عاشق شما هستم، بوى شما و روح شما را دوست دارم، مرا در اين عشق و دوستى نسبت به خودتان به ورع و كوشش در راه خدا كمك كنيد، مسلماً بدون ورع و كوشش به ولايت ما ائمه نخواهيد رسيد.

امام صادق عليه السلام فرمود: ياران من فقط كسانى هستند كه ورع آنان شديد است، براى خدا عمل مى كنند و اميد به ثواب او دارند، پس اينان اصحاب منند.

امام باقر عليه السلام مى فرمايد: خداوند فرمود: پسر آدم! از آنچه بر تو ممنوع كردم بپرهيز تا پارساترين مردم باشى.

حضرت موسى بن جعفر عليهما السلام مى فرمايد: بسيار زياد از پدرم شنيدم كه مى فرمايد: شيعه ما نيست كسى كه زنان پشت پرده از ورعش سخن نگويند و از دوستان ما نيست كسى كه در قريه اى باشد كه آن قريه را ده هزار جمعيّت باشد و در بين آنان با ورع تر از او زندگى كند.

راستى، ورع چه عظمتى دارد، كدام نردبان بعد از ايمان به خدا از ورع مهم تر است، ورع چه صفت بسيار عظيمى است كه به واسطه آن انسان محبوب انبيا و ائمه و ولىّ خدا مى شود، مگر در روايات باب ورع نخوانديد كه ورع وسيله قرب و علت رسيدن به مقام وصل و بازكننده ابواب عبادت و رحمت به روى انسان است!!

بياييد با اجتناب از صغائر و كبائر و آراسته شدن به حسنات به كسب ورع اقدام كنيم، تا از اين ره به ديدار جمال و جلال موفق شده و خيمه زندگى و حيات را به عالم ملكوت و بارگاه قدس كشيده و همنشين روحانيون عرشى و ملكوتيان آسمانى گرديم و از رسيدن به مقام قرب و وصل آن لذتى را بيابيم كه نه گوشى شنيده و نه قلبى آن را درك كرده است، بياييد خود را به جايى برسانيم كه دست ملك از آنجا كوتاه است و در آنجا در كمال عشق و محبت و پيشگاه محبوب عرضه بداريم.

حديد بن حكيم مى گويد، از امام صادق عليه السلام شنيدم مى فرمود: تقواى خدا پيشه كنيد و دين خود را با ورع محافظت نماييد.

يزيد بن خليفه مى گويد: حضرت صادق عليه السلام ما را موعظه مى فرمود: امر به طاعت و عبادت و زهد داشت، سپس فرمود: بر شما باد به ورع كه جز با ورع به فضل وعنايت و رحمت خدا نمى رسيد.

امام صادق عليه السلام فرمود: كوشش بدون ورع سودى ندارد.

به اين حقيقت عالى، با كمال جدّيت و كوشش بايد آراسته شد؛ زيرا كوشش كننده بى ورع مانند مريضى است كه برابر دستور طبيب دارو استعمال كند، ولى از آنچه طبيب او را منع كرده پرهيز ننمايد.

حضرت باقر عليه السلام فرمود: سخت ترين عبادت، ترك محرمات و برنامه هاى شبهه ناك است.

در كتاب شريف «الكافى» از امام صادق عليه السلام آمده:

بر شما باد به پرهيزكارى و ورع و كوشش در راه خدا و راستى در گفتار و اداى امانت و حسن خلق و نيكى به همسايه و به دعوت كردن مردم به راه خدا با اعمال و كردارتان، از شما مى خواهيم كه باعث زينت ما باشيد نه عامل اهانت به ما، ركوع و سجود را طولانى كنيد، وقتى ركوع و سجود شما طولانى مى شود شيطان به دنبال شما فرياد برمى دارد: واى اين اطاعت كرد، من معصيت؛ او سجده كرد، من سرپيچى .

امام صادق عليه السلام فرمود: ما كسى را مؤمن نمى دانيم، مگر همه برنامه هاى ما را اطاعت كند و متابعت و ارادت نسبت به امر ما، ورع است، خود را با پرهيز از محرمات زينت دهيد و با ورع، زبان مذمّت دشمنان را از خود قطع نماييد كه خداوند با آراسته بودنتان به ورع به شما درجه مى دهد.

از اميرالمؤمنين عليه السلام از برترين عمل پرسيدند فرمود: تسليم به حق و ورع و پارسايى.

امام صادق عليه السلام فرمود: پرهيزكارى، پرهيزكارى، بر شما باد به ورع و راستگويى و اداى امانت و عفت شكم و شهوت كه با اين برنامه ها در رفيع اعلى با ما خواهيد بود.

امام صادق عليه السلام فرمود: به خدا قسم شما شيعيان ما بر دين خدا و ملائكه هستيد، ما را با ورع و كوشش بر اين دين كمك كنيد، بر شما باد به نماز و عبادت و بر شما باد بر ورع.