طلاق در عرب پيش از اسلام‏

با توجه به اين كه زن در ميان عرب هاى روزگار جاهليت ارزشى نداشته، تا جائى كه زنده به گور كردن دختران در ميان آنان يك سنت پسنديده به شمار مى رفته از اين رو مرد در ميان عرب ها همه كاره و فعال ما يشاء بوده، طلاق نيز در اختيار او قرار داشت كه به صورت هاى گوناگون زير اقدام به طلاق و متاركه با زن مى نمود:

طلاق كنائى

گاهى مرد با زنش قهر مى كرد و تنها به سفر مى رفت و يا خيمه و رختخوابش را از زن جدا مى نمود و به اين وسيله به او مى فهمانيد كه ديگر حاضر نيست با او زندگى كند، و او نيز لازم بود به خانواده و قبيله خود برگردد.

اين نوع از طلاق را طلاق كنائى مى گفتند كه چنين طلاقى در اسلام مردود شناخته شد.

طلاق صريح

طلاق رسمى عرب هاى جاهلى با تعبيراتى از قبيل: «الحقى باهلك فتعود طالقاً، حبلك على غاربك، انت نحلى كهذا البعير،» اجراء و اعلام ميشد و متاركه صورت مى گرفت.

ظهار

از جمله راه هاى متاركه زن و مرد در ميان عرب هاى جاهلى چنين بود كه مرد به همسرش مى گفت: «ظهرك كظهر امى» پشت تو مانند پشت مادر من است، پس از اين تعبير، ديگر زن بر مرد حلال نبود و بايد دنبال كارش و به خانه اقوامش مى رفت.

ايلاء

از طرق ديگر متاركه ايلاء بود كه مرد سوگند ياد مى كرد كه ديگر با همسرش هم بستر نشود و به اين وسيله زن را در مضيقه قرار مى داد و به او زيان مى زد.

لعان

هر گاه مرد، زن را متهم به زنا مى كرد، و يا فرزندش را از خود نمى دانست، حق داشتند يكديگر را لعن كنند و بر يكديگر حرام دائم گردند.

امّا اسلام شايسته ترين راهها را درباره ى طلاق و ملحقات آن تشريع كرد، و بر طلاق جاهليت اولى و جاهليت اين قرن خط بطلان كشيد، و همه ملت ها را از اينگونه طلاق ها كه جز ستم بر زن نيست بر حذر داشت.