جايگاه اسوه در آيات و روايات

 

در يكی از آیات قرآن، خدا کلمۀ اسوه را کنار اسم ابراهيم آورده، مي‌فرمايد:

(قَدْ كانَتْ لَكُمْ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ في إِبْراهيمَ وَ الَّذينَ مَعَهُ إِذْ قالُوا لِقَوْمِهِمْ إِنَّا بُرَآؤُا مِنْكُمْ وَ مِمَّا تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ كَفَرْنا بِكُمْ وَ بَدا بَيْنَنا وَ بَيْنَكُمُ الْعَداوَةُ وَ الْبَغْضاءُ أَبَداً حَتَّى تُؤْمِنُوا بِاللَّهِ وَحْدَهُ إِلاَّ قَوْلَ إِبْراهيمَ لِأَبيهِ لَأَسْتَغْفِرَنَّ لَكَ وَ ما أَمْلِكُ لَكَ مِنَ اللَّهِ مِنْ شَيْ ءٍ رَبَّنا عَلَيْكَ تَوَكَّلْنا وَ إِلَيْكَ أَنَبْنا وَ إِلَيْكَ الْمَصيرُ)[18]

ابراهيم براي شما طرح جامع آورده که او را ببينيد و از او الگوبرداري کنيد و ساختمان انسانيت را بسازيد.

آيۀ ديگري که در ایران کلمۀ اسوه آمده، در کنار نام پيامبر اسلام است كه مي‌فرمايد:

(لَقَدْ كانَ لَكُمْ في رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ)[19]

بندگان من! اين نقشه نيکي است. اين نقشه‌ و طرحي است که من ساختم.

یکی از مواردی که در روايات کلمۀ اسوه آمده، در فرمايش‌هاي امام صادق (ع) نسبت به امام حسين (ع) است:

«لي اسوة بما يصنع بالحسين (ع)»[20]

من براي شما از جانب خدا، طرح کامل و نقشۀ کامل هستم. زندگيتان را از روي اين نقشه بسازيد. عقلتان، اخلاقتان، روان و احوالتان، و کارتان را اين‌گونه سامان دهيد.

 

در مورد ديگر، کلمۀ اسوه از زبان امام زمان (ع) آمده است. در کنار نام مبارک و باعظمت و باکرامت و ملکوتي وجود مبارک فاطمه زهرا (ع) است که امام زمان مي‌فرمايد: من خودم را با نقشۀ وجود حضرت زهرا 3 ساختم.[21]