چون به سجود روند، سجودشان عبارت از فنا دانستن كل موجودات و فناى وجود خودشان و فناى فناى وجودشان مى باشد؛ چون به چنين حالى برسند جز مشاهده محبوب چيزى را مشاهده نكنند؛ چون غير او چيزى نيست كه مشاهده كنند. در حقيقت اين بزرگواران در حال سجده به مشاهده اين حقيقت كه قرآن مجيد به آن ناطق است نايل مى شوند:
[كُلُّ مَنْ عَلَيْها فانٍ* وَ يَبْقى وَجْهُ رَبِّكَ ذُو الْجَلالِ وَ الْإِكْرامِ ] .
همه آنان كه روى اين زمين هستند، فانى مى شوند.* و تنها ذات باشكوه و ارجمند پروردگارت باقى مى ماند.
ركوع و سجود با اين كيفيت، در حقيقت حركت واقعى به سوى آزادى و حريت است.
وقتى انسان از طريق ركوع و سجود حقيقى به اين حقيقت برسد كه موجودات در برابر پيشگاه حضرت او فناى محضند، دلش از همه چيز رسته و تنها پيوسته به عشق و محبت او مى شود و تعبير ديگر، تمام كشش ها و جذبه ها در برابر او باطل و تنها جذبه حضرت او مى ماند و بس؛ در اين صورت است كه انسان، تبديل به يك موجود الهى شده و در هستى و هويت و موجوديت او جز خدا چيزى نمى ماند.
رفت دلم هم چو گوى در خم چوگان دوست |
وه كه زمن برگرفت رفت به قربان دوست |
|
نى متصور مراست خوب تر از صورتش |
ماه بر آرد اگر سر زگريبان دوست |
|
بر سر سوداى دوست گر برود سر ز دست |
پاى نخواهم كشيد از سر ميدان دوست |
|
گر همه عالم شوند دشمن آن نور محض |
دوست رها كى كند دست ز دامان دوست |
|
آن گاه به چنين توحيدى با قلب و روح سلام مى دهند و سلام به احديت وجوديه صرفه كه تمام اعتبارات در پيشگاه حضرت او منفى و عدم محضند، برابر با قول خودش و قول اكمل عبادتش:
[شَهِدَ اللَّهُ أَنَّهُ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ وَ الْمَلائِكَةُ وَ أُولُوا الْعِلْمِ قائِماً بِالْقِسْطِ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ ] .
خدا در حالى كه برپا دارنده عدل است [با منطق وحى، با نظام مُتقن آفرينش و با زبان همه موجودات ] گواهى مى دهد كه هيچ معبودى جز او نيست و فرشتگان و صاحبان دانش نيز گواهى مى دهند كه هيچ معبودى جز او نيست؛ معبودى كه تواناى شكست ناپذير و حكيم است.
آن گاه به چنين توحيدى با قلب و روح سلام مى دهند و سلام به رسول و عباد صالح كه ائمه طاهرين عليهم السلام و به فرموده قرآن مجيد اولوالامرند، همان سلام و تسليم به حضرت حق است و آيات كتاب بر اين حقيقت ناطق است .
اى عزيزان! بياييد از خداوند مهربان بخواهيم كه توفيق به پا داشتن نماز را همراه با شرايط شريعت و حقايق طريقت و واقعيت هاى حقيقت به ما عنايت كند و در اين زمينه به ما ترحم آورد كه بدون عنايت و رحمت او، دست ما از هر گونه عمل با ارزشى خالى خواهد ماند و در بازار برزخ و قيامت دچار افتضاح و رسوايى خواهيم شد!!
منبع : پایگاه عرفان