بدترين، گناه جبران نكردن گناه است

يكى از موارد أفعل تفضيل، همين جا است كه اگر گناه‏كاران جبران نكنند، بدى‏هاى آنان را برمى‏گردانيم و ايشان را به پست‏ترين درجه بازمى‏گردانيم كه ديگر جايى براى پستى بيش‏تر ندارد. اگر بتوان با چشم دل، معناى عينى أسفل السافلين را ديد، همان لحظه، قلب انسان از ترس مى‏ايستد. خود انسان، به دشمن راه مى‏دهد كه اين قدر او را به هم بريزد تا از پست‏ها هم پست‏تر شود. نمونه اين شيطان را خداوند در سوره مباركه فرقان، ضمن يك داستان بيان كرده است كه متأسفانه اين نوع شيطان در كشور ما نيز در همه شؤون هست.

داستان اين است كه يكى از نام‏هاى كتاب خدا «ذكر است» :

 « إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ »

 يعنى اين كتاب، حقايق شهودى را به شما يادآور مى‏شود، ياد خدا، قيامت، صراط و پرونده اعمال گذشته و آينده.

انسانى كه از قرآن بريده شود، فراموش‏كار و غافل مى‏شود و يك ذره‏اى در اين فضا نمى‏تواند به سوى خدا برود.