معنای خسران

سوره مبارکه والعصر که نازل شد خداوند به زمان قسم خورد و در پی آن فرمود:. شخصی خدمت پیامبر خدا (ص) رسید و گفت: من معنای «لفی خسر» را نمی‌فهمم. پیامبر جواب جالبی به او داد و فرمود: «فی نقصان من العمر». کلام شگفت انگیزی است. با توجه به کلمه "نقص" در لغت، توضیح سخن پیامبر این است که پروردگار عالم سرمایه‌ای را به نام عمر به شما داده و شما روز و شب و چه بخواهید یا نخواهید در حال از دست دادن این سرمایه هستید و نمی‌توانید جلو تمام شدن آن را بگیرید و هر ‌روز از آن کاسته می‌شود. البته در مقابل این سرمایه، عوض هم قرار داده است و شما می‌توانید این سرمایه را بدهید و عوض آن را بگیرید. پس، سرمایه، عمر است و عوض آن، بهشت و رضایت خداست. اما متاسفانه برخی سرمایه را می‌دهند و فقط با شکم و شهوت معامله می‌کنند و شما نمی‌دانید که این خسارت چقدر خطرناک است! قرآن به عصر قسم می‌خورد که:آن کسی که سرمایه را بپردازد ولی عوض مناسب دریافت نکند در خسران است، ولی آن کس که این سرمایه را به پروردگار بپردازد پیروز است. کلام امیرمؤمنان (ع) در دعای کمیل چنین است: «اسئلک بحقک و قدسک و اعظم صفاتک ان تجعل اوقاتی من الیل و النهار بذکرک معموره و بخدمتک موصوله و اعمالی عندک مقبوله حتی تکون اعمالی و اورادی کل‌ها ورداً واحدا». پس اگر من یک عمری هم کار کنم ولی نتوانم به قبولی تو برسانم باز هم در خسران هستم. من باید یک طرفه بشوم و هیچ جاذبه‌ای مرا این طرف و آن طرف نکشد و فقط باید خدایی محض بشوم. و سپس فرمود: «قو علی خدمت جوارحی و اشدد علی العزیمة جوانحی و هب لی الجد فی خشیتک و الدوام فی الاتصال بخدمتک حتی اصرح الیک فی میادین السابقین و اسرع الیک فی البارزین واشتاق الی قربک فی المشتاقین وادنوا منک دنو المخلصین واخافک مخافه الموقنین و اجتمع فی جوارک مع المومنین» این سرمایه را هر‌ کسی این‌گونه خرج کند عوض آن را هم می‌گیرد و عوض آن نیز عوضی ابدی است:.

قیمت شما عظیم‌ترین قیمت گوهر آفرینش است و عوض شما در درجه اول، رضایت خداست. این عوضِِِ روح و دل شما، و بهشت هم عوض جسم شماست. پس ما نباید آن را با شکم و با شهوت و با رفیق و همنشین بد معامله کنیم.